Zastanów się

Dokonaj analizy porównawczej dzieła plastycznego i utworu literackiego. Zapoznaj się z poleceniami.

Polecenie 1

Etap pierwszy: znajdowanie podobieństw

  • Zastanów się, co łączy obraz Rousseau i wiersz Hartwig.

  • Znajdź i zapisz wszystkie punkty wspólne między tymi dziełami.

  • Czy wiersz jest opisem obrazu?

  • Czy można nazwać go ekfrazą, czy też poetycką interpretacją dzieła malarskiego?

  • Które elementy dzieła plastycznego znalazły odzwierciedlenie w wierszu Tygrys w domu?

Fragmenty wiersza, które odnoszą się do elementów obrazu:

R11WqHh48V6ag1
Ilustracja przedstawia dwie tabelki. Tabelka pierwsza składa się z dwóch kolumn i jest podpisana jako Obraz. Pierwsza kolumna: Julia Hartwig Tygrys w domu. Druga kolumna: Henri Rousseatu Zaskoczony! lub Tygrys podczas burzy tropikalnej. Pierwszy wiersz pierwszej kolumny: Tytuł Tygrys w domu. Pierwszy wiersz drugiej kolumny: Tytuł Tygrys podczas burzy tropikalnej lub Zaskoczony! Drugi wiersz pierwszej kolumny: Skrótowy opis obrazu: „szczerzący zęby tygrys w dżungli przypominającej Jardin des Plantes”. Drugi wiersz drugiej kolumny: Przyczajony lub wystraszony tygrys, który znajduje się w środku gęstej dżungli. Druga tabelka składa się z dwóch kolumn i podpisana jest jako Biografia malarza. Pierwsza kolumna: Julia Hartwig. Druga kolumna: Henri Rousseatu. Pierwszy wiersz pierwszej kolumny. „Jardin des Plantes”. Pierwszy wiersz drugiej kolumny. Spacery malarza po Jardin des Plantes, inspirowanie się roślinnością i zwierzętami, które tam oglądał. Drugi wiersz pierwszej kolumny: „Kiedy namalował (…) był tym widokiem tak przerażony, że zadrżał i rzucił się do okna by wołać o pomoc”. Drugi wiersz drugiej kolumny: Wrażliwość malarza, jego „naiwność”, wiara w realność świata, który kreował na swoich płótnach.
Polecenie 2

Etap drugi: przekład z języka malarskiego na poezję

  • Czy wiersz Hartwig jest opisem obrazu? Jeśli tak, wyjaśnij, w jaki sposób poetka go dokonuje.

ROoT0erI7BGRJ
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Etap trzeci: problematyka naddana przez poetkę

Etap trzeci: problematyka naddana przez poetkę. Odpowiedz na poniższe pytania:

  • Czy poetka wprowadziła jakąś inną, własną problematykę? Jeśli tak, to czy jest ona bezpośrednio związana z obrazem?

  • Zastanów się (choć będzie to tylko spekulacja), co mogło być powodem napisania tego wiersza? Weź pod uwagę czas powstania obu dzieł.

RHF5lK7ql41jY
(Uzupełnij).

Tygrys w domu nie jest ekfrazą. Obraz Celnika Rousseau nie zostaje tu prawie w ogóle opisany. Celem poetki jest oddanie własnych refleksji, jakie zrodziły się pod wpływem tego dzieła, a także znajomości biografii malarza. Niezwykły obraz i równie niezwykły malarz skłoniły ją do przemyśleń na temat istoty sztuki, jej celów i posłannictwa artystów.

Polecenie 4

Etap czwarty: relacja między wierszem a obrazem

Etap czwarty: relacja między wierszem a obrazem. Odpowiedz na poniższe pytania:

  • W jaki sposób dzieła te korespondują ze sobą?

  • Czy możliwa jest interpretacja wiersza bez znajomości obrazu?

  • Czy wiersz zachował swoją „autonomię poetycką” (jest samodzielnym i wartościowym dziełem sztuki, które może istnieć niezależnie od obrazu)?

Rf4ZHGtLoKoIV
(Uzupełnij).

Wiersz zachowuje pełną autonomię artystyczną. Interpretacja bez znajomości obrazu oraz biografi i malarza jest możliwa. Czytelnik zrozumie sens wiersza, jednak bez owych punktów odniesień może to być odczytanie nieco ograniczone, oparte wyłącznie na racjonalnych przesłankach, pozbawione emocji.

Polecenie 5

Etap piąty: podsumowanie i ocena

Ten etap interpretacji zawiera twoje osobiste sądy i wrażenia. Na podane poniżej przykładowe pytania musisz odpowiedzieć samodzielnie.

  1. Czy poetycka wizja zainspirowana dziełem malarskim i biografią jego autora okazała się udana?

  2. Czy wiersz pozwolił ci ujrzeć w „nowym świetle” dzieło malarskie?

  3. Czy pobudził twoją wyobraźnię?

  4. Czy sposób rozumienia sztuki Celnika Rousseau przez poetkę jest ci bliski?

  5. Które dzieło – obraz czy wiersz – przemówiło do ciebie mocniej? Dlaczego?

RBHp1WLDWks7i
(Uzupełnij).
Schemat
Dla nauczyciela