Schemat interaktywny. Schemat składa się z elementów ułożonych od góry do dołu ze strzałkami. Wyborcy wybierają Sejm PRL. Sejm PRL Formalnie najwyższy organ władzy państwowej w PRL. Wybierany był co 4 lata – od 1960 roku liczył 460 posłów. Aż do 1989 roku wszyscy kandydaci startowali z jednej listy wyborczej, wystawianej przez władze PRL – oficjalnie jako Front Jedności Narodu. Wybierał marszałka sejmu, wicemarszałków oraz sejmowe komisje.
Najważniejsze kompetencje:
– nowelizacja konstytucji;
– uchwalanie ustaw;
– uchwalanie budżetu oraz narodowych planów gospodarczych;
– kontrolowanie działalności innych organów władzy;
– wybór Rady Państwa oraz Rady Ministrów;
– zatwierdzanie uchwał Rady Państwa. Sejm PRL wybiera Radę Państwa. Rada Państwa Składała się z kilkunastu osób, w tym przewodniczącego, wiceprzewodniczących i sekretarza. Wybierana przez sejm na pierwszym posiedzeniu po wyborach. Kolegialna głowa państwa. Pełniła najwyższą władzę w czasie, gdy nie obradował Sejm Ustawodawczy.
Najważniejsze kompetencje:
– zarządzanie wyborów do sejmu oraz zwoływanie jego posiedzeń;
– ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw;
– wydawanie dekretów z mocą ustawy;
– wprowadzanie stanu wojennego i stanu wyjątkowego;
– przeprowadzanie mobilizacji;
– ratyfikowanie i wypowiadanie umów międzynarodowych;
– mianowanie przedstawicieli PRL w innych państwach;
– stosowanie prawa łaski;
– nadawanie orderów i odznaczeń. Sejm PRL wybiera Radę Ministrów. Rada Ministrów Organ władzy wykonawczej. W jej skład wchodził Prezes Rady Ministrów (premier), wiceprezesi Rady Ministrów (wicepremierzy), ministrowie oraz przewodniczący komisji i komitetów. Powoływana i odwoływana przez sejm. Zmiany w składzie Rady Ministrów mogła przeprowadzać Rada Państwa.
Najważniejsze kompetencje:
– przygotowywanie projektu budżetu państwa oraz „narodowego planu gospodarczego”;
– zapewnianie wykonania ustaw;
– ochrona porządku publicznego;
– polityka zagraniczna i obronna. Rada Państwa wybiera prokuraturę. Prokuratura miała czuwać nad ściganiem przestępstw. Na jej czele stał Prokurator Generalny – powoływany i odwoływany przez Radę Państwa. Prokuratorowi Generalnemu podporządkowane były wszystkie szczeble prokuratury. Rada Państwa wybiera sądy. Sądownictwo w PRL podlegało zmianom. Od 1976 roku struktura sądów wyglądała następująco:
– Sąd Najwyższy;
– sądy wojewódzkie;
– sądy rejonowe;
– sądy szczególne.
Sądy nie były organami niezależnymi, ale podporządkowano je sejmowi oraz Radzie Państwa. Przykładowo, sędziowie Sądu Najwyższego byli wybierani przez Radę Państwa na 5-letnią kadencję. Rada Państwa, Rada Ministrów oraz wyborcy wybierali rady narodowe. Rady narodowe to terenowe organy władzy państwowej. Miały wiązać potrzeby terenu z zadaniami ogólnopolskimi. Wyłaniane były w wyborach lokalnych co 4 lata. Wszyscy kandydaci startowali – tak jak w przypadku sejmu – z jednej listy Frontu Jedności Narodu. Szczeble rad narodowych zmieniały się; w ostatnim okresie wybierano rady gminne, miejskie, dzielnicowe oraz wojewódzkie. Każda rada narodowa wybierała swój organ wykonawczy (początkowo prezydium, później naczelnika gminy, prezydenta miasta oraz wojewodę). Wszystkie te organy tworzyły hierarchię, na szczycie której znajdowały się Rada Państwa oraz Rada Ministrów.