Jak analizować dramat? Jak na jego kształt wpływają klasyczne zasady i artystyczne nurty danej epoki? Co należy wiedzieć, zanim przystąpi się do interpretacji tekstu? Te i inne ważne pytania pomogą ci w interpretacji dramatu Adama Mickiewicza Dziady, część III.

Źródłem istotnych informacji są już didaskalia, o ile dramat je zawiera.

Postaci: Analiza głównego tekstu może rozpocząć się od określenia liczby i roli postaci. Należy zwrócić przy tym uwagę na stopień skomplikowania postaci i sposób ich wypowiedzi, określić typ głównego bohatera, opisać jego osobowość i styl, przyjrzeć się motywom jego postępowania. Dzięki temu można rozpoznać konflikt w dramacie, co ma znaczenie podstawowe dla jego interpretacji.

Język dramatu bywa zindywidualizowany, a jego bohaterowie wyrażają się również przez zachowania, gesty i rekwizyty, które mogą mieć charakter symboliczny.

Dla analizy gatunku dramatu istotne jest podejście autora do czasu i przestrzeni. Czy antyczna zasada jedności czasu i przestrzeni została zachowana w tekście, czy też utwór od niej odchodzi?

Czy świat przedstawiony jest realistyczny, czy też pojawiają się w nim elementy fantastyczne i czy wynikają z psychologii postaci? Jak skonstruowana została akcja dramatu? Czy odpowiada klasycznym zasadom kompozycji, czy też autor świadomie je łamie? Czy między przedstawianymi wydarzeniami istnieją związki przyczynowo‑skutkowe? Jakie znaczenie ma warstwa metafizyczna dzieła i jak wpływa na jego kształt artystyczny?

Polecenie 1

Przeczytaj uważnie Prolog i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

Zapoznaj się uważnie z Prologiem i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

R1EFcgOPQPVKm
W jaki sposób scharakteryzowany został bohater? (Uzupełnij). Jakie znaczenia symboliczne mają przestrzeń, czas i wydarzenia przedstawione w Prologu? (Uzupełnij).
1
Polecenie 2

Przeczytaj uważnie scenę I – Więzienną i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

Zapoznaj się uważnie ze sceną pierwszą – Więzienną i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

R1NgDHf8xgIdB
Czemu służy pojawiająca się w wypowiedziach postaci symbolika biblijna? (Uzupełnij). Jaką funkcję pełnią dialogi bohaterów? (Uzupełnij). Jakimi środkami budowany jest nastrój sceny? (Uzupełnij). W jaki sposób zostali scharakteryzowani bohaterowie i co stanowi kryterium ich moralnej oceny? (Uzupełnij).
1
Polecenie 3

Przeczytaj uważnie scenę II – Wielką Improwizację i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

Zapoznaj się uważnie ze sceną drugą – Wielką Improwizacją i odpowiedz na poniższe pytania. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną na schemacie analizą.

RLCTnDYvkWfze
W jaki sposób scharakteryzowany został bohater? (Uzupełnij). Jakie motywy i tematy pojawiają się w Wielkiej Improwizacji? (Uzupełnij). Jakie znacznie ma ta scena dla ideowej wymowy dramatu? (Uzupełnij).
1
11
Ćwiczenie 1

Do wybranych cech dramatu romantycznego umieszczonych w mapie myśli dopisz ich realizacje, które zauważasz w powyższych scenach Dziadów.

Do wybranych cech dramatu romantycznego umieszczonych w mapie myśli dopisz pod spodem ich realizacje, które dostrzegasz w powyższych scenach Dziadów.

RWrsFWZmBWUNC
R5lhzb6WAETKw
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 2

Wymień postacie fantastyczne w Prologu i w scenie Wielkiej Improwizacji. Jaką funkcję pełnią w obu scenach? Zapisz swoje odpowiedź w tabeli.

R1TeSr8Yb7Awd
Postacie fantastyczne występujące w „Prologu": (Uzupełnij). Postacie fantastyczne w scenie „Wielkiej Improwizacji": (Uzupełnij). Rola postaci fantastycznych występujących w „Prologu" (Uzupełnij). Rola postaci fantastycznych w „Wielkiej Improwizacji" (Uzupełnij).