Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się ze schematem i odpowiedz na pytanie, w jakim celu pisarze tworzyli powieści produkcyjne.

R11hsmbxDu1Qh
(Uzupełnij).
R1CL0eZ76nTSC1
Ilustracja interaktywna przedstawia schemat blokowy. Główne hasło schematu to Powieść produkcyjna. Od tego hasła odchodzi osiem bloków: Zadania literatury socrealistycznej (opisane w punktach 1-9), Język (opisany w punktach 10-15), Narrator (opisany w punktach 16-19), Tematyka, świat przedstawiony (opisany w punktach 32 i 33), Bohater produkcyjniaka (opisany w punktach (20-24), Typowe wątki powieści produkcyjnej - "powieści pracy" (opisane w punktach 34-41), Podsumowanie (opisane w punktach 42-45) i Struktura powieści (opisana w punktach 25-31). Opis punktów znajdujących się na schemacie: 1. Skrajna ideologizacja literatury., 2. Kult klasy robotniczej., 3. Kult mas pracujących miast i wsi., 4. Perswazyjne zadania literatury – pisarze posługiwali się mechanizmami perswazyjnymi: stałe pogłębianie wiedzy o marksizmie—leninizmie—stalinizmie., 5. Powieść obarczona zadaniem propagowania idei socjalistycznej., 6. Dyrektywy zawarte w powieści czytelnik praktycznie zastosuje w rzeczywistości, np. wykryje i unieszkodliwi wroga socjalizmu, przystąpi do współzawodnictwa pracy, założy spółdzielnię produkcyjną., 7. Literatura w założeniu powinna stać się bliska życiu prostego człowieka., 8. Prezentowanie optymistycznej wizji życia w komunistycznym państwie., 9. Pokazanie walki ludu pracującego z wrogiem wewnętrznym (kułakiem, bumelantem) i zewnętrznym (imperialistą)., 10. Język nieskomplikowany bliski życiu prostego człowieka., 11. Nagromadzenie kolokwializmów., 12. Narracja i dialogi mają charakter haseł propagandowych., 13. Przenikanie do narracji słownictwa stosowanego w produkcji., 14. Odwołania do przysłów, porzekadeł ludowych, sentencji i myśli równie częstych w mowie postaci, co i w narracji., 15. Stosowanie agitacyjnego słownictwa działaczy partyjnych., 16. Narrator identyfikuje się z bohaterami powieści., 17. Wszechwiedza narratora obejmuje sferę intencji, celów, motywów działania postaci, system wartości i ocen., 18. Narrator przemawia w imieniu partii., 19. Nachalna dydaktyka., 20. Bohaterami utworów socrealistycznych byli przedstawiciele określonych grup społecznych. Cechują ich stereotypowe, zazwyczaj schematyczne działania, przypisywane konkretnym grupom społecznym., 21. Stereotypowi bohaterowie pozbawieni psychologicznej głębi, typy uosabiające określone idee:
a. pozytywny bohater, zazwyczaj awansowany robotnik, uświadomiony proletariusz popierający zachodzące zmiany:
– robotnik wkładający olbrzymi wysiłek w odbudowę albo uprzemysłowienie kraju, oprócz codziennej pracy walczy z obcymi szpiegami, którzy próbują uniemożliwić realizację szczytnych założeń załogi;
– partyjny aktywista pochodzenia robotniczego surowy lecz sprawiedliwy przywódca, który wspiera głównego bohatera, czasami sam musi uporać się z własnym życiem rodzinnym, z inteligencką żoną lub kochanką.
b. wróg klasowy posiadający niemal demoniczne cechy: gruby kułak, bumelant, to najczęściej pijak, erotoman i złodziej o pochodzeniu drobnomieszczańskim albo inteligenckim, poprawia się pod wpływem pozytywnego bohatera albo zostaje ukarany,
c. wahający się inteligent, miękki w decyzjach., 22. Bohaterów określa nazwisko, mowa, wygląd, działanie: nazwiska i imiona znaczące etymologicznie. Swój nosi nazwiska: Lebioda, Bida oraz swojskie imiona: Stach, Piotr, obcy zaś to Jezuicki, Judzyński, nosi obcobrzmiące imiona Gwidon, Tekla., 23. Życiowe doświadczenia bohaterów potwierdzają słuszność idei socjalizmu., 24. Schemat bohatera powieści produkcyjnej: bohater dojrzewający ideowo; bohater uczeń., 25. Fabuła jest zapisem dojrzewania ideowego bohatera lub grupy postaci, osnuta wokół wątków „ucznia—nauczyciela”., 26. Kolejne epizody powieści są argumentami uzasadniającymi postawioną tezę., 27. Prosto oddane procesy dojrzewania postaci., 28. Podział na dobre i złe charaktery mający ułatwiać docieranie do masowego odbiorcy., 29. Wątki demaskowania wrogów klasowych, obrony wspólnej własności przed rozgrabieniem., 30. W powieściach rządzi zasada dominacji różnych postaci w poszczególnych epizodach całego dzieła (sprawiają wrażenie przeludnionych)., 31. W celu urozmaicenia fabuły dodawano wątki miłosne lub kryminalne., 32. Akcja rozgrywa się:
– na placu budowy,
– w zakładzie przemysłowym,
– w fabryce,
– w kopalni,
– w stoczni,
– w kołchozie., 33. Świat przedstawiony dzielony jest na swoich i obcych., 34. Pozytywny bohater, zazwyczaj awansowany robotnik, organizuje zebrania i przy pomocy jednego przemówienia trafia do serc i umysłów., 35. Współzawodnictwo przemienia lekkoduchów w socjalistycznych bohaterów., 36. Wszystkie brygady w zakładzie pracy zaczynają stosować metody pracy zespołowej bohaterów., 37. Sabotażystów chwytają tuż nad granicą czujne władze bezpieczeństwa., 38. Bumelanci zostają zdemaskowani jako agenci obcego wywiadu., 39. Inteligencki inżynier odchodzi., 40. Malownicze i szczegółowe opisy pracy, ze szczególnym upodobaniem do relacji z zebrań pracowniczych., 41. W stosunkach międzyludzkich panuje surowa moralność, czasem nawet bezwzględne okrucieństwo wobec zbłąkanych i winnych., 42. Powieści produkcyjne stały się synonimem schematyzmu i artystycznej nieudolności., 43. Uproszczona wizja świata., 44. Jednoznaczne wartościowanie., 45. Nachalna dydaktyka.
Polecenie 2

Czy można ocenić wartość artystyczną powieści produkcyjnych z punktu widzenia naszych czasów? Sformułuj tezę i zgromadź argumenty.

R1SVXMforP8Gl
(Uzupełnij) (Uzupełnij).