Ilustracja przedstawia tabelę zatytułowaną Zbigniew Herbert, Matka . Warstwa formalna. Jest to przykład prozy literackiej. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Proza nie jest rymowana, jednak posiada pewien rytm, co udało się poecie osiągnąć poprzez zastosowanie dużej ilości czasowników. Warstwa formalna. Tytuł: Matka. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Tytuł wskazuje na temat oraz główną bohaterkę wiersza. Warstwa formalna. Kompozycja. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. Utwór można podzielić na trzy części. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Upadł jej z kolan kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep. Trzymała początek życia. Owijała na palec serdeczny jak pierścionek, chciała uchronić. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 4. Część pierwsza kończy się słowami: „chciała uchronić” – to opis działań/zabiegów matki. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Toczył się po ostrych pochyłościach, czasem piął się pod górę. Przychodził splątany i milczał. Nigdy już nie powróci na słodki tron jej kolan. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 5. Część druga zaczyna się od słów: „Toczył się” kończy się: „na słodki tron jej kolan” – to opis „ucieczki” kłębka. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Wyciągnięte ręce świecą w ciemności jak stare miasto. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 6. Część trzecia (ostatnie zdanie, wyodrębnione graficznie z tekstu) – to symboliczny obraz wyciągniętych rąk. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Upadł jej z kolan kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep. Trzymała początek życia. Owijała na palec serdeczny jak pierścionek, chciała uchronić. Toczył się po ostrych pochyłościach, czasem piął się pod górę. Przychodził splątany i milczał. Nigdy już nie powróci na słodki tron jej kolan. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 7. W dwóch pierwszych częściach został zastosowany czas przeszły. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Wyciągnięte ręce świecą w ciemności jak stare miasto. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 8. W ostatniej części poeta zastosował czas teraźniejszy. Warstwa treściowa. Fragment tekstu: Upadł jej z kolan kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep. Trzymała początek życia. Owijała na palec serdeczny jak pierścionek, chciała uchronić. Toczył się po ostrych pochyłościach, czasem piął się pod górę. Przychodził splątany i milczał. Nigdy już nie powróci na słodki tron jej kolan. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 9. Obraz matki, z której kolan spada kłębek włóczki.
Ów kłębek ma cechy bardzo ludzkie – ucieka od matki i zaczyna żyć swoim własnym życiem. Jego samodzielna droga nie jest łatwa (czasem toczy się po pochyłościach, czasem pnie się pod górę). Kłębek przychodzi także do matki – splątany i milczący. Jednak prawdziwy powrót do matki jest niemożliwy. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Wyciągnięte ręce świecą w ciemności jak stare miasto. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 10. Utwór kończy się obrazem wyciągniętych w ciemności rąk.

Mapa interaktywna przedstawia utwór Zbigniewa Herberta pod tytułem Matka. Treść utworu: Upadł jej z kolan kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep. Trzymała początek życia. Owijała na palec serdeczny jak pierścionek, chciała uchronić. Toczył się po ostrych pochyłościach, czasem piął się pod górę. Przychodził splątany i milczał. Nigdy już nie powróci na słodki tron jej kolan. Wyciągnięte ręce świecą w ciemności jak stare miasto. Lista zaznaczonych w tekście elementów: TłoTekstEpitet: Definicja użytego środka stylistycznego: (gr. epítheton – przydawka) – wyraz określający cechy rzeczownika. W funkcji epitetu najczęściej występują: przymiotniki – np. „żółte tulipany”, imiesłowy – np. „rumianolice dziewczęta”, rzeczowniki – np. „ptak- świat”. Epitety w tekście wiersza: palec serdeczny, po ostrych przechyłościach, słodki tron, wyciągnięte ręce, stare miasto. Porównanie: Definicja użytego środka stylistycznego: zestawienie przedmiotu lub zjawiska z innym na zasadzie podobieństwa, które zachodzi między nimi pod jakimś względem, co prowadzi do uwydatnienia określonej cechy tego przedmiotu lub zjawiska. Porównanie jest połączeniem wyrazowym, którego człony są związane za pomocą takich wyrażeń: „jak”, „jako”, „niby”, „na kształt”, „jak gdyby”, „podobny”. Porównanie w tekście wiersza: owijała na jak pierścionek. Antropomorfizacja: Definicja użytego środka stylistycznego:
odmiana animizacji, czyli środka stylistycznego, w którym martwym przedmiotom, zjawiskom lub pojęciom abstrakcyjnym przypisuje się cechy i zachowania istot żywych. Tak opisywana rzecz albo np. idea nabiera swoistej autonomii, jest postrzegana jako samodzielny byt, istniejący podobnie jak cała ożywiona przyroda.
Różnica między antropomorfizacją a personifikacją polega na stopniu skonwencjonalizowania. Antropomorfizacja jest mniej skonwencjonalizowana literacko i w przeciwieństwie do personifikacji uczłowiecza tylko wybrane rysy przedstawionych zjawisk, nie likwidując ich naturalnej bytowej niezależności, mówiąc prościej: antropomorfizowane rzeczy/zjawiska mają pewne cechy ludzkie, ale nadal pozostają sobą, nie utożsamiają się z człowiekiem całkowicie. Antropomorfizacja w tekście wiersza: i milczał. Metafora: Definicja użytego środka stylistycznego: (gr. metaphorá – przeniesienie), nazywana także przenośnią – środek stylistyczny (trop), polegający na 1) zastąpieniu tzw. słowa właściwego (nazwy rzeczy) zwrotem zbudowanym z wyrazów o ustalonych rozbieżnych znaczeniach, które po połączeniu nazywają daną rzecz nie wprost, lub 2) wytworzeniu zupełnie nowego znaczenia poprzez zestawienie dwóch myśli – sprzecznych i zarazem podobnych. Metafory możemy spotkać zarówno w języku potocznym, jak i literackim. Metafory w tekście wiersza: kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep; przychodził splątany; świecą w ciemności.

Ilustracja interaktywna przedstawia tabelę zatytułowaną: Matka. Tekst: Upadł jej z kolan kłębek włóczki. Rozwijał się w pośpiechu i uciekał na oślep. Trzymała początek życia. Owijała na palec serdeczny jak pierścionek, chciała uchronić. Toczył się po ostrych pochyłościach, czasem piął się pod górę. Przychodził splątany i milczał. Nigdy już nie powróci na słodki tron jej kolan. // Wyciągnięte ręce świecą w ciemności jak stare miasto. Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji:1. Proza poetycka.
Nagromadzenie dużej ilości czasowników.
Metafora: rozwijający się i uciekający kłębek włóczki oraz „wyciągnięte ręce świecą w ciemności”.
Porównania: „owijała (włóczkę) jak pierścionek”, „wyciągnięte ręce jak stare miasto”.
Epitety: „palec serdeczny”, „ostre pochyłości”, „słodki tron”, „wyciągnięte ręce”, „stare miasto”.
Kompozycja: utwór można podzielić na trzy części: opis działań/ zabiegów matki, „ucieczka” kłębka, symboliczny obraz wyciągniętych rąk./
W dwóch pierwszych częściach został zastosowany czas przeszły. W ostatniej części czas teraźniejszy. Warstwa treściowa. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Z kolan matki spada, a następnie ucieka kłębek włóczki, którym do tej pory się zajmowała i który chroniła. Kłębek wybiera samodzielną drogę, która nie zawsze jest łatwa i czasem zmusza go do powrotu do matki. Jednak są to tylko powroty „na chwilę”, bowiem prawdziwy powrót do matki jest niemożliwy. Utwór kończy się obrazem wyciągniętych w ciemności rąk – czyich: matki czy kłębka/dziecka? Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. Interpretacja Poeta (co charakterystyczne dla prozy poetyckiej) wykorzystał bardzo prosty schemat fabularny. Jednak sposób jego przedstawienia – nasycenie środkami artystycznymi i symboliką – wskazuje, że owo zdarzenie/obraz niesie ze sobą głębsze treści. To utwór poświęcony matce, na co jednoznacznie wskazuje tytuł. Poeta podejmuje temat zarazem bardzo osobisty (bo odwołujący się do osoby własnej matki) i uniwersalny (bo dotyczący wszystkich dzieci i matek). Jest nim relacja między matką a dzieckiem, a dokładniej: dorastanie, usamodzielnienie się dziecka. Ten naturalny proces „odchodzenia” dziecka od matki poeta pokazuje jednak w niezwykle dramatyczny, a równocześnie poetycki sposób. Matka chroniąca kłębek-dziecko jest równocześnie dawczynią życia, która urasta do symbolu Wielkiej Matki-Ziemi („Trzymała początek życia”), w wymiarze biologicznym (kłębek leżący na jej kolanach pokazuje fizyczny związek matki z dzieckiem, które jest ciałem z jej ciała, które było ciałem, które w sobie nosiła), przewodniczką dla dziecka (tu nawiązanie do mitologii – nici Ariadny), która pragnie go chronić, a także „królową”–najważniejszą osobą w jego życiu, centrum jego świata („tron jej kolan”). Dziecko jest jednak „niesforne”, dorasta i oddala się od niej. Owo oddalenie to życie samodzielne, w którym człowiek musi borykać się z wieloma przeciwnościami („pochyłościami”). Dorosłe życie jest trudne, więc czasem dziecko wraca do matki, ale jest to powrót pozorny („przychodził splątany i milczał”), „prawdziwy”, pierwotny kontakt z matką został już utracony („Nigdy nie powróci na słodki tron jej kolan”).
powróci na słodki tron jej kolan”).
Końcowy wers jest niejednoznaczny, co jest świadomym zabiegiem poety. Nie możemy bowiem rozstrzygnąć, do kogo należą wyciągnięte ręce – do matki, która pragnie objąć swoje dziecko, czy do dziecka, które pragnie powrócić do swojej matki (ów gest ma jednak wybitnie symboliczny sens, być może jego pierwowzoru należałoby poszukiwać w starożytnej Grecji, w greckich rzeźbach, lub wczesnym wierszu Herberta, który powstał z takich inspiracji – Nike która się waha). Owa niejednoznaczność nadaje utworowi głębszy sens, sugerując, że, być może, jest to gest obydwu tych osób, a wtedy znaczyłoby, że tęsknota tkwi zarówno w dziecku, jak i matce.