Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1
Zapoznaj się z opisem mapy i wykonaj ćwiczenia.
Zapoznaj się z opisem mapy i wykonaj ćwiczenia.

Konflikt naddniestrzański

R1D00GCJBrY8g1
Ilustracja interaktywna prezentuje fragment mapy Europy i Azji ukazujący położenie Mołdawii między Naddniestrzem a Rumunią. Opis: 1. Kiszyniów. Narastanie konfliktu w Mołdawskiej Socjalistycznej Republice Sowieckiej. Powstanie Naddniestrzańskiej Mołdawskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Między Mołdawianami i rosyjskojęzycznymi mieszkańcami Naddniestrza dochodziło do konfliktów. 22 maja 1990 roku doszło do zamieszek podczas pogrzebu studenta zamordowanego w Kiszyniowie. Spowodowało to decyzję przywódców Naddniestrza o odłączeniu się od Mołdawii i utworzeniu 2 września 1990 roku Naddniestrzańskiej Mołdawskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej., 2. Naddniestrze. Powstanie Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej 5 grudnia 1990 roku nazwę separatystycznego państwa zmieniono na Naddniestrzańską Republikę Mołdawską, która ogłosiła niepodległość. Na jej czele stanął Igor Smirnow, przewodniczący Tymczasowej Rady Najwyższej, a od 1 grudnia 1991 r. – prezydent Naddniestrza. Następnie odbyły się wybory do Rady Najwyższej Naddniestrza i parlament uchwalił konstytucję., 3. Eskalacja konfliktu. Wraz z rozwijaniem się państwowości dochodziło do pierwszych naddniestrzańsko-mołdawskich incydentów. W Dubosarach 2 listopada 1990 r. demonstracja separatystów została ostrzelana przez mołdawskie oddziały Policji do Zadań Specjalnych, byli zabici i ranni. Separatyści liczyli na pomoc ze strony wojsk sowieckich, ale Rosjanie byli zajęci upadającym ZSRS i odmówili pomocy. Dopiero we wrześniu 1991 roku stacjonujące w Naddniestrzu oddziały milicyjne i placówki KGB uznały jednostronnie władze separatystycznej republiki Naddniestrza. Naddniestrze utworzyło swoją milicję oraz Dniestrzańską Gwardię Republikańską. 25 września 1991 roku mołdawskie siły próbowały zająć Dubosary, ale zostały zmuszone do wycofania się przez siły Naddniestrza., 4. Stan wyjątkowy w Naddniestrzu. 28 września 1991 roku Rada Najwyższa ogłosiła w Naddniestrzu stan wyjątkowy. Poparcia walczącym z Mołdawią udzieliła 14. Armia Sowiecka, która stacjonowała w Naddniestrzu. Jej dowódca stwierdził, że nie zabroni swoim żołnierzom walczyć w obronie rodzin i domów – wielu z nich pochodziło z Naddniestrza., 5. Konflikt zbrojny – walki o Dubosary. Władze mołdawskie z Kiszyniowa próbowały opanować Naddniestrze, ale nie spotkało się to z poparciem społeczeństwa, tych ziem nie uważano za mołdawskie. W Naddniestrzu było duże poczucie obowiązku walki o swój kraj. Rosły szeregi Dniestrzańskiej Gwardii Republikańskiej, do której wstępowało wielu weteranów (m.in. z Afganistanu) i obcokrajowców. Łącznie Naddniestrze miało pod bronią ok. 20 tys. ludzi. Walki rozpoczęły się 12 grudnia 1991 roku w okolicy Dubosar. Pomocy separatystom udzieliły oddziały kozackie złożone z ochotników z Rosji. Stan napięcia trwał do lutego 1992 roku., 6. Operacja „Naddniestrze” W nocy z 13 na 14 marca 1992 r. Mołdawia rozpoczęła operację „Naddniestrze” w rejonie Dubosar. Początkowo separatyści zaczęli tracić swoje pozycje, ale dzięki wsparciu oddziałów Kozaków dońskich i kubańskich je utrzymali. 7 marca 1992 roku walki zostały przerwane. Drugą próbę podjęto pod koniec marca, ale ta zakończyła się klęską wojsk mołdawskich., 7. Walki o Bendery. Kolejnym miejscem walk z Mołdawią były Bendery, gdzie rzeka nie utrudniała ataku stronie mołdawskiej. Walki rozpoczęły się 1 kwietnia 1992 roku. W ich trakcie ostrzelano koszary 14. Armii Rosyjskiej. Jej dowódca zagroził, że jeżeli nie dojdzie do przerwania ognia, to włączą się oni do walk po stronie Naddniestrza. Spowodowało to podpisanie 12 kwietnia rozejmu, na mocy którego do Bender wkroczyli wojskowi obserwatorzy z Moskwy, Bukaresztu, Kijowa i Kiszyniowa. 10 maja Mołdawia zerwała rozejm, doszło do kolejnych starć, które nie zakończyły się sukcesem., 8. Operacja „Koń trojański”. Mołdawia podjęła próbę wprowadzenia podstępem swoich ludzi do Naddniestrza, by przez dywersję pomogli w walce. W nocy z 19 na 20 czerwca 1992 roku nastąpiło kolejne uderzenie na Bendery. Obrońcy nie dali się zaskoczyć i odparli atak. Dywersja mołdawska też się nie powiodła. Na miasto spadł ostrzał artyleryjski, co pozwoliło przełamać opór wojsk naddniestrzańskich i zająć prawie całe Bendery. W odpowiedzi na to w Naddniestrzu ogłoszono pospolite ruszenie, walczących wsparła też 14. Armia Rosyjska. Po czterech kolejnych atakach siłom separatystów udało się odbić Bendery, ale walki trwały. Zakończył je dopiero atak 14. Armii w nocy z 20 na 21 czerwca 1992 roku. Zawodowa armia rozbiła formacje mołdawskie, co pozwoliło całkowicie oswobodzić miasto., 9. Rozmowy pokojowe 6 lipca 1992 roku prezydent Mołdawii Mircea Snegur podpisał porozumienie o zasadach pokojowego rozwiązania konfliktu w Naddniestrzu z prezydentem Rosji Borysem Jelcynem, który reprezentował Naddniestrze. 7 lipca walki zostały wstrzymane przez Naddniestrze, Mołdawia wykonała to dopiero 18 lipca 1992 roku. Przestrzegania postanowień porozumienia mieli dopilnować żołnierze 14. Armii Rosyjskiej, z czasem zastąpiły ich siły pokojowe z Rosji, które stacjonują w Naddniestrzu do dziś.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
R1aJktRrkYxeI
Przedstaw rolę Rosjan w konflikcie o Naddniestrze. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
RGlOkLxmAubGH
Opisz, do czego nawiązywał kryptonim operacji „Koń trojański”. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 3
RKPYeIm57BRfX
Zastanów się, dlaczego Mołdawia przegrała konflikt o Naddniestrze. Uzasadnij swoją odpowiedź. (Uzupełnij).