Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Schemat

Etap pierwszy: przyswojenie tekstu

Polecenie 1

Po ponownym przeczytaniu wiersza zapisz swoje pierwsze refleksje na jego temat, wstępne hipotezy interpretacyjne.

Po ponownym zapoznaniu się z wierszem zapisz swoje pierwsze refleksje na jego temat, wstępne hipotezy interpretacyjne.

RIscFWbXARZoo
(Uzupełnij).
Adam Asnyk Między nami nic nie było

Między nami nic nie było!
Żadnych zwierzeń, wyznań żadnych,
Nic nas z sobą nie łączyło
Prócz wiosennych marzeń zdradnych;

Prócz tych woni, barw i blasków
Unoszących się w przestrzeni,
Prócz szumiących śpiewem lasków
I tej świeżej łąk zieleni;

Prócz tych kaskad i potoków
Zraszających każdy parów,
Prócz girlandy tęcz, obłoków,
Prócz natury słodkich czarów;

Prócz tych wspólnych, jasnych zdrojów,
Z których serce zachwyt piło,
Prócz pierwiosnków i powojów
Między nami nic nie było!

5 kwietnia 1870

multi1C1 Źródło: Adam Asnyk, Między nami nic nie było, Warszawa 2000.

Etap drugi: zrozumienie treści

Polecenie 2

Wypisz z wiersza frazy, słowa, które uznajesz za kluczowe do jego poprawnej interpretacji.

ROfeNeMX6xdWC
(Uzupełnij).

Etap trzeci: analiza tekstu – warstwa formalna i treściowa

1
Polecenie 3

Zapoznaj się ze schematem obrazującym funkcjonowanie w wierszu warstwy formalnej oraz warstwy treściowej. Uzupełnij pola porządkujące wiedzę o osobie mówiącej, świecie przedstawionym i relacjach podmiotu i świata, wpisując odpowiednie cytaty.

Rb67V0Qdf90mB
Osoba mówiąca w wierszu (Uzupełnij). Elementy składowe świata przedstawionego (Uzupełnij). Relacja podmiotu i świata (Uzupełnij).
RoF2fbhFO1ce9
Adam Asnyk. Między nami nic nie było. Między nami nic nie było! Żadnych zwierzeń, wyznań żadnych, Nic nas z sobą nie łączyło Prócz wiosennych marzeń zdradnych; Prócz tych woni, barw i blasków Unoszących się w przestrzeni, Prócz szumiących śpiewem lasków I tej świeżej łąk zieleni; Prócz tych kaskad i potoków Zraszających każdy parów, Prócz girlandy tęcz, obłoków, Prócz natury słodkich czarów; Prócz tych wspólnych, jasnych zdrojów, Z których serce zachwyt piło, Prócz pierwiosnków i powojów Między nami nic nie było! 5 kwietnia 1870. Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Rodzaj wiersza. Wiersz sylabotoniczny, stroficzny, zbudowany z czterech strof 4-wersowych (tetrastychów); 8-zgłoskowiec (4 + 4), o układzie rymów: abab, cdcd, efef, ghgh. Warstwa formalna. Fragment tekstu: Między nami nic nie było. Między nami nic nie było! Między nami nic nie było! Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Tytuł. Określa temat wiersza, jest także pierwszym i ostatnim wersem – klamrą kompozycyjną wiersza. Warstwa treściowa. Fragment tekstu: Między nami nic nie było! Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. Wiersz jest przykładem liryki osobistej.
Podmiot liryczny zwraca się do osoby, z którą łączył go silny związek uczuciowy. Tekst rozpoczyna się od zaprzeczenia i wyrażonej zdaniem wykrzyknikowym deklaracji, jakoby kochanków nie łączyły uczucia ani żadne więzi. Kolejne zwrotki potwierdzają coś wręcz przeciwnego. Warstwa treściowa. Fragment tekstu: Żadnych zwierzeń, wyznań żadnych, Nic nas z sobą nie łączyło Prócz wiosennych marzeń zdradnych; Prócz tych woni, barw i blasków Unoszących się w przestrzeni, Prócz szumiących śpiewem lasków I tej świeżej łąk zieleni; Prócz tych kaskad i potoków Zraszających każdy parów, Prócz girlandy tęcz, obłoków, Prócz natury słodkich czarów; Prócz tych wspólnych, jasnych zdrojów, Z których serce zachwyt piło, Prócz pierwiosnków i powojów. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 4. Podmiot liryczny wymienia długą listę zjawisk i zdarzeń, które przynoszą zaprzeczenie postawionej w tytule tezy. Uczucia wyrażone są za pomocą symboliki przyrody. Odnoszą się do pewnej przestrzeni natury, która podmiotowi lirycznemu kojarzy się z ukochaną kobietą.
Źródło: Englishsquare, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 4

Zidentyfikuj środki językowe w utworze i określ ich funkcje.

RHBc631aAJ3vG
Środek stylistyczny (Uzupełnij). Przykład z wiersza (Uzupełnij). Funkcja w utworze (Uzupełnij).
1
Polecenie 5

Powiąż warstwę formalną tekstu ze stroną treściową. Odnieś się kolejno do każdej ze strof. Następnie skonfrontuj swoje spostrzeżenia z zamieszczoną w schemacie propozycją interpretacji.

R148j1coDGxwj
Pierwsza strofa (Uzupełnij). Druga strofa (Uzupełnij). Trzecia strofa (Uzupełnij). Czwarta strofa (Uzupełnij).
1
R1OXgp7tS8Xnm1
Strofa pierwsza. Między nami nic nie było! Żadnych zwierzeń, wyznań żadnych, Nic nas z sobą nie łączyło Prócz wiosennych marzeń zdradnych. Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Zdanie przeczące, wykrzyknikowe – pierwszy wers wiersza.
Metafora: „wiosenne marzenia zdradne” – to także epitety (epitety metaforyczne).
W omawianym wierszu anafora „prócz" rozpoczyna frazy wyliczeń. Przykład w tej strofie: anafora „Prócz" wyliczenie „Prócz wiosennych marzeń zdradnych".
Utwór: „Między nami nic nie było" opiera się na antytezie, która tworzy klamrę kompozycyjną oraz paradoksach. Poeta chcąc zaintrygować czytelnika, deklaruje, że między kochankami nie ma żadnej więzi, żadnych uczuć, natomiast nieco niżej wymienia cały katalog łączących ich uczuć, porywów serca, sytuacji. Warstwa treściowa. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Podmiot liryczny czyni wyznanie, jakoby nic go nie łączyło z osobą (zapewne kobietą), którą znał. Twierdzi, że nie było żadnych „zwierzeń” i „wyznań”, że nie było niczego oprócz „wiosennych marzeń zdradnych”. Interpretacja. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. Wiersz jest przykładem erotyku. Podmiot liryczny czyni miłosne wyznanie. Nagromadzenie przeczeń (zbyt duże) wskazuje, że poeta będzie chciał powiedzieć coś przeciwnego niż deklaruje. „Zdradza” go także metafora „wiosennych marzeń zdradnych”, która naprowadza na miłosny kontekst wiersza. Wskazuje, że będzie tu mowa o miłości, która przyniosła zawód podmiotowi lirycznemu.
R1GD99ueXNIYe1
Strofa druga. Prócz tych woni, barw i blasków Unoszących się w przestrzeni, Prócz szumiących śpiewem lasków I tej świeżej łąk zieleni. Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Wyliczenie: „woni, barw, blasków”.
Epitety: „szumiące śpiewem laski”, „świeża zieleń łąk”.
Metafory: „wonie, barwy i blaski unoszące się w przestrzeni”, „szumiące śpiewem laski”
Zdrobnienie: „laski”. Warstwa treściowa. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Podmiot liryczny wymienia, to, co „zaledwie” było między nim a kobietą. Odwołuje się do świata przyrody, budując piękny, poetycki obraz, przesycony dźwiękami i kolorami. Interpretacja. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. To swoisty „katalog”, w którym podmiot liryczny wymienia to wszystko, co było między nim a kobietą. Opisując swoje uczucia, sięga do świata przyrody. Wybiera z niego realne elementy, jednak poddaje je dużej obróbce poetyckiej. To krajobraz na poły realny, na poły nierealny, będący obrazem uczuć. Dominuje w nim niejednoznaczność i sensualność. To świat złożony z woni, barw, dźwięków, w którym wszystkie te wrażenia zmysłowe mieszają się, tworząc harmonijną całość.
RyndpfXvArb4m1
Strofa trzecia. Prócz tych kaskad i potoków Zraszających każdy parów, Prócz girlandy tęcz, obłoków, Prócz natury słodkich czarów. Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Anafora: „prócz”.
Wyliczenie: „Prócz girlandy tęcz, obłoków; / Prócz natury słodkich czarów...".
Metafory: „girlandy tęcz”, „słodkie czary natury”.
Epitet: „słodkie czary”. Warstwa treściowa. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Podmiot liryczny kontynuuje wymienianie "elementów", które łączyły go z kobietą. Podobnie jak w poprzedniej zwrotce, są to obrazy zaczerpnięte z przyrody: „kaskady”, „potoki”, „parowy”, „tęcze”, „obłoki” – nazwane „słodkimi czarami natury”. Interpretacja. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. Poeta poszerza swój „katalog” tego, co było między nim a kobietą – owym uczuciom odpowiadają kolejne elementy przyrody. Wszystkie je łączy niezwykłe piękno.
R1BHficKmiuIS1
Strofa czwarta. Prócz tych wspólnych, jasnych zdrojów, Z których serce zachwyt piło, Prócz pierwiosnków i powojów Między nami nic nie było! Warstwa formalna. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 1. Wyliczenie: „Prócz tych wspólnych, jasnych zdrojów, (...) / Prócz pierwiosnków i powojów".
Epitet: „wspólne jasne zdroje”.
Metafora: „jasnych zdrojów, / Z których serce zachwyt piło”.
Animizacja: „serce zachwyt piło”.
Zdanie wykrzyknikowe – kończące utwór, będące klamrą kompozycyjną dla całego wiersza. Warstwa treściowa. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 2. Podmiot liryczny kontynuuje wyliczanie „elementów”, które łączyły go z kobietą. Sięgając do świata przyrody („powoje”, „pierwiosnki”), wskazuje, że „zdroje” (oraz wszystkie inne elementy świata) były „wspólne”.
Ostatni wers – klamra kompozycyjna – w kontekście całego wiersza zostaje podważona. Interpretacja. Opis punktu znajdującego się na ilustracji: 3. To kontynuacja obrazu świata, który, jak się okazuje, jest wspólny dla podmiotu wiersza i kobiety, do której się zwraca. „Wspólne zdroje” oraz „serce zachwyt piło” wskazują jednoznacznie, że znaczenie ostatniego wersu należy czytać w zupełnie inny, przeciwny sposób.

Etap piąty: zakończenie – interpretacja uogólniająca

Polecenie 6

Na podstawie wszystkich wskazanych w lekcji etapów pracy stwórz własną interpretację wiersza Między nami nic nie było Adama Asnyka.

RVXK1VQwRbrv3
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 1

Zinterpretuj znaczenie powtarzającego się w wierszu wyznania: między nami nic nie było.

RC7pMQntop6xu
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 2

Wypisz wersy, które wskazują, że opisy świata przyrody wyrażają związek między podmiotem lirycznym a adresatką jego wyznania.

RRIvI7Xzcdzwg
(Uzupełnij).
Przeczytaj
Prezentacja multimedialna