Słońce praży, żółw na plaży
zadanie interaktywne
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D14L67yTu
Jakie zauważasz inne elementy ilustracji, które mają w nazwie „ż” lub „rz”? Zapisz te nazwy tutaj lub w zeszycie.

Dopasuj wyrazy pokrewne.
skazić, kazać, Bóg, krąg, męski, wozić, wysoki, dług, sługa
Boże | |
mężczyzna | |
każe | |
dłużnik | |
służyć | |
wyższy | |
wożę | |
skażenie | |
krążyć |
Przyporządkuj wyrazy do właściwej grupy.
dłużnik, mężczyzna, wyższy, służyć, każe, Boże, wożę, krążyć, skażenie
Wymiana „ż” na „g” | |
---|---|
Wymiana „ż” na „s” | |
Wymiana „ż” na „z” | |
Wymiana „ż” na „zi” |
Od podanych wyrazów utwórz zdrobnienia (pamiętaj o prawidłowej pisowni).
mózg – ....................
pieniądz – ......................
róg – ............
noga – ..............
łodyga – ..................
krąg – ................
stóg – ..............
posąg – ..................
śnieg – ..................
Jaką prawidłowość w pisowni „ż” zauważasz po wykonaniu ćwiczeń? Utwórz regułę.
„Ż” piszemy, gdy wymienia się na:
„............”, jak książka – księga,
„dz”, jak pieniężny – ..................,
„h”, jak ................ – druh, „............”, jak maże – mazać,
„zi”, jak jak mrożonka – ..............,
„s”, jak .............. – męski.
Dopasuj wyrazy do odpowiednich zbiorów tak, by ich początkowa sylaba odpowiadała nazwie grupy.
żuchwą, żytu, żuł, żółte, życzliwa, żubr, żółtko, żółkło, żarliwego, żołnierza, żołądkowała się, żaba, życzyła, żona, żółwia, żarłoka, żyrafa, żyzności, żurawinę, żałowała
Grupa ŻA | |
---|---|
Grupa ŻÓ | |
Grupa ŻO | |
Grupa ŻU | |
Grupa ŻY |
Ułóż po jednym zdaniu dla każdej grupy z wyrazów, które się w nich znajdują. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Dowiedz się, jak dawniej nazywano zajazd (karczmę przy drodze).
- Ocieplenie w zimie.
- Gałąź przemysłu albo handlu.
- Mąż i żona.
- Ostre natarcie, atak.
- Część ucha.
- Wnoszone do sądu.
1 | ||||||||||||||
2 | ||||||||||||||
3 | ||||||||||||||
4 | ||||||||||||||
5 | ||||||||||||||
6 |
Jaką zauważasz kolejną prawidłowość w pisowni „ż”? Utwórz regułę.
„Ż” piszemy zazwyczaj, jeśli wyraz .............. się sylabami ża-, ............-, żó-, żu-, ży-.
................: rzadko, rzodkiewka, rzucać, Rzym.
„............” piszemy po spółgłoskach: r, l, ł, np. rżeć, ulżyć, małż, i po n w ................ obcego pochodzenia, np. oranżada.
Ktoś pozmieniał kolejność wyrazów (a czasem też ich formę) w znanych przysłowiach tak, że straciły sens. Ułóż je we właściwy sposób.
Paryżu, Używaj, służą, babka, nożyce, świata, ryżu, wróżyła, zwyczaj, odezwą, pożyczaj, Uderz
Dobry .................... nie .....................
I w .................... nie zrobią z owsa .....................
Na dwoje .................... .....................
.................... ...................., póki .................... lata.
.................... w stół, a .................... się .....................
Ktoś pozmieniał kolejność wyrazów (a czasem też ich formę) w znanych przysłowiach tak, że straciły sens. Ułóż je we właściwy sposób.
kłopot, duży, gorące, Kropla, Salomon, duże, próżnego, dzieci, mały, żelazo, drąży, póki
Kuj ...................., .................... .....................
Z .................... i .................... nie naleje.
.................... .................... skałę.
Małe ...................., .................... ...................., .................... dzieci, .................... kłopot.
Uzupełnij podany tekst, wstawiając odpowiednie wyrazy z „ż” lub „rz”.
długich, sierpniowy, spotykały się, piorunami, zagrały, powitał, niebieskim, brzegów, dziedziniec, skrajów, różową, wieży, wyprawach, komnaty, podróżach, żaden, porażką, rozpogodziło się, codzienność, pancerze, zabrzmiały, potężna, krużganka, zieloną, przeprosił, nikt, poddani, wygrać, zwyciężyć, rycerze, grzmotami, niepowodzeniem, zakurzone, życie, przygody, niemiła, porządku, zachmurzyło się, król, wielka, stare, krzyżowały się, nieprzyjemna, wężowych, książę, pionu, wrześniowy, przestraszonych, przerażonych, żółtym, zbroje
Burzliwy turniej
W piękny, .................................... dzień pewien .................................... zorganizował wielki turniej. O .................................... wstążkę księżniczki Róży i jej piękny uśmiech mieli stoczyć bój najodważniejsi .....................................
Kiedy .................................... trąby oznajmiające otwarcie zawodów i oczy wszystkich zwróciły się w stronę ...................................., zdarzyła się .................................... sytuacja, miejsce Róży było puste. Co się stało? Spojrzenia .................................... dworzan .................................... ze sobą. Minęło pół godziny, zanim księżniczkę odnaleziono, przywołano do .................................... i sprowadzono na turniej. Zapomniała ona bowiem zejść z ...................................., gdzie czytała .................................... książki o dalekich ..................................... Poddanym ulżyło. Król .................................... zgromadzonych i dał znak.
Każdy z uczestników turnieju chciał ..................................... Zakuci w .................................... wierzyli, że to właśnie ich nagrodzi śliczna Różyczka i .................................... nie liczył się z ..................................... Jednak los im nie sprzyjał. Nagle niebo ...................................., przerażone .................................... konie zarżały, a .................................... ulewa zmusiła wszystkich do ucieczki.
Księżniczka z radością położyła się na .................................... łożu i ochoczo zabrała się do przerwanej lektury. Cóż, .................................... rzadko jest ciekawsze niż wędrówki wzdłuż .................................... siedmiu mórz, szalone .................................... na pustyni czy walki z potworami o .................................... włosach.
Podajcie przykłady wyrazów z tekstu z poprzedniego ćwiczenia:
z rz wymiennym,
z rz po spółgłoskach: j, p, g, b, k,
z rz niewymiennym,
rozpoczynających się sylabą: ża-, żó-, ży-,
z ż wymiennym na: s, zi, g,
z ż po spółgłoskach: l, r,
z ż niewymiennym.