(gr. phemi - mówić; phatos - mówiony) - sformułowanie szeregu dźwiękowego, które jest zgodne z obowiązującymi w danym języku regułami budowania wyrazów (słowotwórstwo, fleksja, afiksacja) oraz gramatycznego i syntaktycznego łączenia wyrazów (w wypowiedzenia, zdania).

(ang. phonetic act) - zgodność artykulacji dźwięków z regułami fonetycznymi języka oraz zgodność zapisu z zasadami ortograficznymi i graficznymi

wypowiedzenie skierowane przez nadawcę do odbiorcy przy użyciu systemu znaków językowych; składa się z trzech aspektów: lokucji, illokucji i perlokucji; twórcą teorii aktów mowy jest John Austin

zgodne z regułami semantycznymi (znaczeniowymi) danego języka używanie słów i zdań, wyposażanie ich w określony sens i odniesienie

funkcja języka polegająca na ujawnianiu poprzez użycie określonych środków językowych pewnych cech i emocji mówiącego; dominuje w dziennikach, wyznaniach, pamiętnikach, listach

funkcja języka służąca podtrzymaniu kontaktu, nie zaś wymianie informacji

funkcja języka polegająca na oddziaływaniu na wolę i zachowanie rozmówcy za pomocą skierowanych do niego znaków językowych; spotykana np. w reklamach, poradnikach

funkcja języka polegająca na przekazywaniu informacji i opisie zjawisk rzeczywistości, dominuje w programach informacyjnych, w podręcznikach, słownikach, na wykładach

funkcja języka polegająca na przekazywaniu informacji o języku za pomocą należących do tego języka słów i wyrażeń; mogą to być informacje o budowie języka czy działaniu i znaczeniu wchodzących w jego skład wyrazów

funkcja języka polegająca na zwracaniu uwagi odbiorcy na same znaki językowe

intencja wypowiedzi, np. obietnica, zastraszenie, ostrzeżenie, rozkaz, itp.

motyw lub cel działania

brytyjski filozof analityczny i językoznawca; twórca teorii aktów mowy, którą przedstawił w dziele Jak działać słowami, szczególnie interesowała go sprawcza moc języka, na tej podstawie wyodrębnił performatywną funkcję języka i odróżnił pełniące tę funkcję wypowiedzi performatywne od konstatacji

ustalenie, dostrzeżenie, stwierdzenie jakiegoś faktu; wypowiedź dająca się rozpatrywać w kategorii prawdy i fałszu

zwrot, wyrażenie lub sposób wyrażania się

w teorii języka: akt mowy będący jednocześnie działaniem; wypowiedź performatywna

wpływanie na myśli, zachowania i uczucia odbiorcy; np. wywołanie gniewu, rozbawienia, zadowolenia, zmiany decyzji