(gr. przeciwgłos, naprzemienna odpowiedź) w liturgii chrześcijańskiej krótki tekst modlitewny śpiewany pomiędzy psalmami, hymnami, litaniami lub stanowiący odrębną modlitwę

rodzaj dramatu powstały w średniowieczu; ściśle związany z chrześcijańskim rokiem liturgicznym; wystawiany w kościołach jako dodatek do liturgii; aktorami byli kapłani i wierni; miał charakter dydaktyczny

(ang. każdy człowiek) bohater literacki, teatralny lub filmowy reprezentujący przeciętne i uniwersalne, pozbawiony siły sprawczej; częsta postać średniowiecznych moralitetów; o której duszę walczyły przeciwstawne wartości

(fr. farce) odmiana komedii bazująca na błahych konfliktach i humorystycznych scenach z elementami błazenady, karykatury, groteski; wyrosła w XII w. z intermediów; jej rozkwit przypada na XV–XVI w.; była związana z commedią dell’arte; wywarła też wpływ na późniejszą komedię

(łac. feudum - lenno) - system społeczno‑gospodarczy obowiązujący w Europie w czasach średniowiecza, opierał się na zależności wasali od seniorów i chłopów od feudałów

(łac. histrio - aktor) - wędrowny aktor średniowieczny, prezentujący bezsłowne przedstawienia o charakterze satyrycznym, posługujący się gestem, ruchem (np. taniec), kostiumami itp.

(łac. intermedius – środkowy) 1. utwór sceniczny odgrywany pomiędzy aktami sztuki; 2. w teatrze średniowiecznym: krótki utwór satyryczny grywany w przerwach widowiska religijnego; 3. muzyczny przerywnik o pogodnym charakterze, wykonywany między aktami sztuki lub opery

widowisko przedstawiające wydarzenia związane z narodzeniem Jezusa

(łac.) ludowy poeta i muzykant; opisujący w swoich utworach ciekawe i aktualne zdarzenia

część sceny symultanicznej wykorzystywana przy wystawianiu sztuk średniowiecznych (głównie misteriów) i renesansowych; reprezentowała ona miejsce akcji, np. pałac, jaskinię, sąd

(fr. miracle – cud) - gatunek średniowiecznego dramat religijnego; powstały w XII w.; jego głównym tematem były cudowne wydarzenia z życia świętych i męczenników oraz boskie ingerencje w życie prostych ludzi

(łac. mysterium - tajemnica, kult religijny ) gatunek średniowiecznego dramatu religijnego, powstały w XIV w.; przedstawiał wydarzenia z Biblii lub z życia świętych i męczenników; jego odmianą jest wystawiane do czasów współczesnych misterium pasyjne o męce Jezusa Chrystusa

(łac. moralitas – moralność) - średniowieczny utwór sceniczny z XII w.; jego tematem jest psychomachia, czyli walka upersonifikowanych, przeciwstawnych wartości o duszę bohatera

(łac. officium) - widowisko o tematyce religijnej z czasów średniowiecza

średniowieczny motyw szczególnie obecny w moralitetach, przedstawiający walkę spersonifikowanych, przeciwstawnych wartości (np. Dobra i Zła) o duszę bohatera

średniowieczna scena zbudowana z mansjonów, umożliwiająca jednoczesne śledzenie różnych wydarzeń widowiska

(gr. theos – bóg i z łac. centrum – środek) - pogląd filozoficzny, według którego Bóg jest najwyższą wartością, przyczyną, ośrodkiem i celem wszystkiego, co istnieje

(łac. universalis - powszechny, ogólny) - jednolitość obowiązujących w całej Europie: języka, religii, ustroju, filozofii, stylów architektonicznych