Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Profilaktyka i usuwanie zagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych

Organizacja i prowadzenie eksploatacji podziemnej złóż - Technik górnictwa podziemnego 311703

bg‑gold

Słownik pojęć dla e‑materiału

Aby wyszukać pojęcie lub frazę występujące w słowniku, wpisz je w poniższą ramkę.

1
aparat ucieczkowy
aparat ucieczkowy

indywidualne urządzenie do ochrony dróg oddechowych izolujące od powietrza zewnętrznego

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanuDSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu

czysta substancja węglowa (csw)
czysta substancja węglowa (csw)

jest to liczba opisująca ilość czystego atomicznego węgla w skale bez wody i popiołu

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

desorpcja
desorpcja

sytuacja odwrotna do sorpcji, polegająca na uwalnianiu się cząsteczek z jednej substancji do drugiej

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

do pola
do pola

określenie stosowane w systemach eksploatacyjnych oznaczające, że czoło ściany przesuwa się od wyrobisk udostępniających do granicy pola wybierania

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

dokumentacja niezbędna do stwierdzenia zagrożenia metanowego
dokumentacja niezbędna do stwierdzenia zagrożenia metanowego
  1. zawiera:

    1. oznaczenie metanonośnościmetanonośnośćmetanonośności w udostępnionych pokładach węgla kamiennego lub ich częściach,

    2. zawartości metanu w powietrzu w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali nieżelaznych,

    3. zawartości metanu oraz innych gazów wybuchowych w powietrzu w podziemnych zakładach górniczych wydobywających sól;

  2. opis występowania w przestrzeniach innych zagrożeń naturalnych wymienionych, które mogą mieć wpływ na wzrost natężenia zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego;

  3. mapy wyrobisk lub ich części, w skali nie mniejszej niż , z naniesionymi propozycjami granic poszczególnych kategorii zagrożenia metanowego;

  4. wyniki badań przeprowadzonych przez rzeczoznawcę oraz opinię rzeczoznawcy, jeżeli dokonuje się zaliczenia do: , lub kategorii zagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny, kategorii zagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali nieżelaznychzagrożenie metanowe w kopalniach rud metali nieżelaznychzagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali nieżelaznych, kategorii zagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających sólzagrożenie metanowe w kopalniach solizagrożenia metanowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających sól

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

dolna granica wybuchowości
dolna granica wybuchowości

stężenie gazu palnego lub pary w powietrzu, powyżej którego nie utworzy się atmosfera wybuchowa. W górnictwie używa się także skrótu dolnej granicy wybuchowości pochodzącego z języka angielskiego LEL (Lower Explosive Limit)

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

gazy pożarowe
gazy pożarowe

gazy powstałe w skutek inkubacji (tlenia się) danego obiektu, które – w sytuacji wystąpienia odpowiednich proporcji składników palnych w atmosferze oraz temperatury ok. 500-600°C – zapalą się

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

górna granica wybuchowości
górna granica wybuchowości

stężenie gazu palnego lub pary w powietrzu, powyżej którego nie utworzy się atmosfera wybuchowa. W górnictwie używa się także skrótu górnej granicy wybuchowości pochodzącego z języka angielskiego UEL (Upper Explosive Limit)

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

inicjator
inicjator

czynnik zapoczątkowujący jakiś proces

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

koncentracja stechiometryczna
koncentracja stechiometryczna

koncentracja gazów w atmosferze kopalnianej, w wyniku której stężenie metanumetanmetanu wynosi 9,5% powodując najsilniejszy wybuch

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

metan
metan

gaz bezbarwny, bezzapachowy i bezsmakowy, znacznie lżejszy od powietrza. Gdy w wyrobisku brak jest odpowiedniej cyrkulacji powietrza, metan gromadzi się w jego górnych częściach. Gaz palny i wybuchowy

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

metanomierz
metanomierz

przyrząd przeznaczony do ciągłego pomiaru stężenia metanumetanmetanu w atmosferze

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

metanomierz Szi‑3
metanomierz Szi‑3

metanomierzmetanomierzmetanomierz interferencyjny służy do pomiaru zawartości metanumetanmetanu i dwutlenku węgla w powietrzu

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

metanonośność
metanonośność

objętościowa zawartość metanumetanmetanu pochodzenia naturalnego w węglu w przeliczeniu na tzw. czystą substancję węglowączysta substancja węglowa (csw)czystą substancję węglową, czyli węgiel pozbawiony wody i popiołu. Wyrażana w jednostce

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

metanowość, stopień metanowości
metanowość, stopień metanowości

ilość metanumetanmetanu wydzielającego się do wyrobisk

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

metanowość bezwzględna
metanowość bezwzględna

objętościowa ilość metanumetanmetanu wydzielająca się do wyrobisk (metanowość wentylacyjnametanowość wentylacyjnametanowość wentylacyjna) oraz ujmowanego do sieci odmetanowaniaodmetanowanieodmetanowania w jednostce czasu. Wyrażana w jednostce

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

metanowość kryterialna
metanowość kryterialna

metanowość bezwzględnametanowość bezwzględnametanowość bezwzględna, przy której w danych warunkach przewietrzania i odmetanowaniaodmetanowanieodmetanowania przy nierównomiernym wydzielaniu się metanumetanmetanu nie będą występować przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu w wylotowym prądzie powietrza odprowadzanego. Wyrażana w jednostce

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

metanowość wentylacyjna
metanowość wentylacyjna

objętościowa ilość metanumetanmetanu wydzielająca się do wyrobisk górniczych i odprowadzana wraz z powietrzem wentylacyjnych. Wyrażana w jednostce

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

metanowość względna
metanowość względna

objętościowa ilość metanumetanmetanu wydzielająca się do wyrobisk oraz ujmowanego do sieci odmetanowaniaodmetanowanieodmetanowania w przeliczeniu na Megagram wydobycia. Wyrażana w jednostce .

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

mieszanina stechiometryczna (konstelacja stechiometryczna)
mieszanina stechiometryczna (konstelacja stechiometryczna)

metanmetanmetan wybucha, gdy jego zawartość w atmosferze kopalnianej wynosi od 5 do 15 %. Najbardziej wybuchowy jest wówczas, gdy zawartość ta znajduje się w granicach 9,9%. Mamy wówczas do czynienia z mieszaniną stechiometrycznąkoncentracja stechiometrycznastechiometryczną. Charakteryzuje się ona największą mocą wybuchu.

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

nagły wypływ metanu
nagły wypływ metanu

zachodzące w krótkim okresie intensywne – niezwiązane ze skutkami zawału, tąpnięcia lub odgazowania urobionych skał albo węgla lub niezwiązane z zaburzeniami w przewietrzaniu wyrobiska – wydzielanie się metanumetanmetanu z górotworu, które może spowodować w wyrobisku lub jego części nagromadzenie się metanu o wartości stężenia, która może spowodować jego wybuch lub powstanie atmosfery niezdatnej do oddychania

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)
najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)

najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) szkodliwych par, gazów i pyłów w miejscu pracy to takie ich stężenie, które nie powoduje objawów zatrucia ani innych ujemnych skutków dla zdrowia, przy ośmiogodzinnym dniu pracy i 40 godzinach w tygodniu, przez okres aktywności zawodowej człowieka. Ujemne skutki pracy w atmosferze zawierającej szkodliwe czynniki dla zdrowia nie powinny również wpływać na stan zdrowia przyszłych pokoleń pracownika

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh)
najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh)

najwyższe dopuszczalne stężenia chwilowe, tj. takie, które mogą wystąpić w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż dwa razy w czasie zmiany roboczej w odstępie nie krótszym niż 1 godz.

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

najwyższe dopuszczalne stężenie progowe (NDSP)
najwyższe dopuszczalne stężenie progowe (NDSP)

najwyższe dopuszczalne stężenia progowe, to stężenia, których w żadnym momencie nie można przekroczyć, ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

niezależny prąd powietrza
niezależny prąd powietrza

prąd powietrza, który odgałęzia się od prądu wlotowego powietrza doprowadzanego i po przewietrzeniu kompleksu wyrobisk dołącza do prądu wylotowego powietrza odprowadzanego, nie mając żadnych połączeń wentylacyjnych czynnych z wyrobiskami nieprzewietrzanymi tym prądem. Prąd niezależny może rozgałęziać się tylko wewnątrz rejonu wentylacyjnego, który jest przewietrzany tym prądem

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

od pola
od pola

określenie stosowane w systemach eksploatacyjnych oznaczające, że czoło ściany przesuwa się w kierunku od granic pola do wyrobisk udostępniających

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

odmetanowanie
odmetanowanie

zespół środków technicznych pozwalających na ograniczenie wypływu metanumetanmetanu do przestrzeni wyrobisk górniczych, w celu niedopuszczenia do przekroczenia dopuszczalnych przepisami górniczymi stężeń metanu w powietrzu przepływającym przez wyrobiska. Odmetanowanie umożliwia ograniczenie wypływu metanu do przestrzeni roboczej oraz odsunięcie najwyższych stężeń metanu w głąb przestrzeni zrobowej. Skuteczne odmetanowanie węgla w podziemnych wyrobiskach górniczych nie tylko poprawia bezpieczeństwo, ale również zwiększa wydobycie z wyrobisk eksploatacyjnych i ogranicza wypływ metanu do atmosfery. Proces odmetanowania polega na ujmowaniu mieszaniny powietrzno‑metanowej z górotworu oraz jej odprowadzeniu do stacji odmetanowania. Odmetanowanie opiera się na wykonaniu sieci przewodów złożonych z otworów i rurociągów. Sieć ta musi być niezależna od wyrobisk górniczych, izolowana od powietrza kopalnianegopowietrze kopalnianepowietrza kopalnianego oraz hermetycznie zamknięta

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

pokład węgla zagrożony wybuchem metanu
pokład węgla zagrożony wybuchem metanu

w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny ustala się cztery kategorie zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego. Udostępniony pokład lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny podlega zaliczeniu do jednej z czterech kategorii zagrożenia metanowego.
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępniony pokład lub jego część, jeżeli objętościowa ilość metanumetanmetanu pochodzenia naturalnego zawarta w jednostce wagowej w głębi calizny węglowej, zwana dalej „metanonośnościąmetanonośnośćmetanonośnością”, wynosi od do w przeliczeniu na czystą substancję węglowączysta substancja węglowa (csw)czystą substancję węglową
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępniony pokład lub jego część, jeżeli metanonośność jest większa niż , lecz nie jest większa niż w przeliczeniu na czystą substancję węglową.
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępniony pokład lub jego część, jeżeli metanonośność jest większa niż , lecz nie jest większa niż w przeliczeniu na czystą substancję węglową.
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępniony pokład lub jego część, jeżeli metanonośność jest większa niż w przeliczeniu na czystą substancję węglową lub zaistniał nagły wypływ metanunagły wypływ metanunagły wypływ metanu albo wyrzut metanu i skałwyrzut metanu i skałwyrzut metanu i skał.

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

powietrze kopalniane
powietrze kopalniane

wszystkie dostępne wyrobiska i pomieszczenia przewietrza się w taki sposób, aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż objętościowo, a stężenie gazów w powietrzu nie było większe niż dla:

  • dwutlenku węgla - ,

  • tlenku węglatlenek węglatlenku węgla - ,

  • tlenku azotu - ,

  • dwutlenku siarki - ,

  • siarkowodorusiarkowodórsiarkowodoru - .

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

siarkowodór
siarkowodór

gaz bezbarwny, trujący, palny, o zapachu zgniłych jaj. Cechuje go duża rozpuszczalność w wodzie

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

stan sorbowany i wolny
stan sorbowany i wolny

metanmetanmetan w węglu znajduje się w dwóch stanach. Jako metan „wolny”, zawarty w porach i szczelinach oraz metan zakumulowany w węglu w wyniku sorpcji, czyli związany z węglem

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

system metanometrii automatycznej
system metanometrii automatycznej

automatyczny system kontroli zawartości metanumetanmetanu w powietrzu wyposażony w metanomierzemetanomierzmetanomierze, które mogą spełniać funkcję wyłączania spod napięcia urządzeń elektrycznych, rejestrowania wyników pomiarów zawartości metanu oraz wyłączająco‑rejestrującą

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

system przewietrzania U
system przewietrzania U

system stosowany w ścianach przy kategorii zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego. Świeże powietrze jest prowadzone chodnikiem nadścianowym wzdłuż calizny węglowej, przechodzi przez ścianę, a następne zostaje odprowadzone chodnikiem podścianowym. System ten ma bezpośredni wpływ na wzrost zagrożenia metanowego na wylocie ze ściany

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

system przewietrzania Y
system przewietrzania Y

system stosowany w sytuacji dużego zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego. Polega na doprowadzeniu powietrza jednym chodnikiem wzdłuż calizny węglowej, gdzie następnie, po przewietrzeniu ściany, powietrze zostaje odprowadzone w dwóch kierunkach – wzdłuż calizny oraz wzdłuż zrobów. System zwiększa zagrożenie pożarowe w zrobach

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

system przewietrzania Z
system przewietrzania Z

system stosowany do skutecznego zwalczania zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego. Powietrze jest doprowadzane jednym chodnikiem wzdłuż calizny węglowej, przewietrza ścianę, a następnie zostaje odprowadzone drugim chodnikiem, wzdłuż zrobów. Wadami tego systemu jest wzrost zagrożenia pożarowego w zrobach

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

tlenek węgla
tlenek węgla

inaczej: czad; gaz palny, wybuchowy, silnie trujący. Nie posiada barwy ani zapachu. Powstaje w skutek podziemnego pożaru, wybuchu metanumetanmetanu w obecności pyłu węglowego lub robót strzałowych

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

trójkąt wybuchowości
trójkąt wybuchowości

graficzne przedstawienie skrajnych wartości tlenu i gazów palnych, które łącząc się w odpowiednich proporcjach powodują wybuch

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

wyrzut metanu i skał
wyrzut metanu i skał

dynamiczne przemieszczenie rozkruszonych skał lub kopaliny z calizny węglowej do wyrobiska przez energię metanumetanmetanu wydzielonego z górotworu w wyniku działania czynników geologiczno‑górniczych, które może spowodować w wyrobisku lub jego części: zjawiska akustyczne, podmuch powietrza, uszkodzenie jego obudowy lub znajdujących się w nim maszyn i urządzeń, powstanie kawerny powyrzutowej, będącej pustką w jego stropie, spągu lub ociosie, zaburzenie w jego przewietrzaniu, nagromadzenie się metanu o wartości stężenia, która może spowodować jego wybuch, powstanie atmosfery niezdatnej do oddychania

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

wentylacja lutniowa
wentylacja lutniowa

sposób przewietrzania tzw. wyrobisk ślepych, do których można zaliczyć wyrobiska udostępniające i przygotowawcze. Powietrze w wentylacji lutniowej jest doprowadzane lub odprowadzane z wyrobiska za pomocą połączonych cienkościennych przewodów wentylacyjnych tworzących lutniociąg (przewody metalowe, płócienne, z tworzyw sztucznych). Wymuszenie przepływu powietrza w lutniociągu uzyskuje się za pomocą wentylatorów umieszczonych na początku lub końcu lutniociągu. Rozróżnia się wentylację lutniową ssącą, tłoczącą i kombinowaną

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

węglowodory
węglowodory

związki chemiczne, które zawierają w swoim składzie wyłącznie atomy węgla i wodoru

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

wodór
wodór

gaz bezbarwny, bezwonny, bezsmakowy, nietoksyczny, skrajnie łatwopalny

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

zagrożenie metanowe
zagrożenie metanowe

podstawowym kryterium oceny zagrożenia metanowego jest możliwość powstania w atmosferze kopalnianej stężenia metanumetanmetanu, które może spowodować: powstanie mieszaniny beztlenowej lub zapalenie metanu, lub wybuch metanu stwarzając niebezpieczeństwo dla pracowników lub ruchu zakładu górniczego

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”DSWt9y1XzGra wcielanie się w rolę „Wykonywanie czynności związanych z prawidłowym pomiarem stężenia metanu”

zagrożenie metanowe w kopalniach rud metali nieżelaznych
zagrożenie metanowe w kopalniach rud metali nieżelaznych

ustala się dwie kategorie zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego.
Udostępnione złoże lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali nieżelaznych podlega zaliczeniu do jednej z dwóch kategorii zagrożenia metanowegozagrożenie metanowe w kopalniach rud metali nieżelaznychw podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali nieżelaznych podlega zaliczeniu do jednej z dwóch kategorii zagrożenia metanowego.
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępnione złoże lub jego część, jeżeli w powietrzu stwierdzono występowanie metanumetanmetanu o zawartości większej niż .
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępnione złoże lub jego część, jeżeli istnieje możliwość wzmożonego wydzielania lub nagłego wypływu metanunagły wypływ metanunagłego wypływu metanu z górotworu lub z wody dopływającej do wyrobisk lub ich części

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

zagrożenie metanowe w kopalniach soli
zagrożenie metanowe w kopalniach soli

ustala się dwie kategorie zagrożenia metanowegozagrożenie metanowezagrożenia metanowego.
Udostępnione złoże lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających sól podlega zaliczeniu do jednej z dwóch kategorii zagrożenia metanowegozagrożenie metanowe w kopalniach solipodziemnych zakładach górniczych wydobywających sól podlega zaliczeniu do jednej z dwóch kategorii zagrożenia metanowego.
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępnione złoże lub jego część, jeżeli w powietrzu stwierdzono występowanie metanumetanmetanu albo mieszaniny gazów wybuchowych zawierającej metan o zawartości większej niż .
Do kategorii zagrożenia metanowego zalicza się udostępnione złoże lub jego część, jeżeli zaistniał nagły wypływ metanunagły wypływ metanunagły wypływ metanu albo mieszaniny gazów wybuchowych zawiefrającej metan lub wyrzut metanu i skałwyrzut metanu i skałwyrzut metanu i skał w wyniku których zawartość gazów wybuchowych w powietrzu była większa niż

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

zagrożenie wybuchem
zagrożenie wybuchem

jest to możliwość tworzenia przez palne gazy, pary palnych cieczy lub pyły, w różnych warunkach, mieszanin z powietrzem, które pod wpływem czynnika inicjującego zapłon wybuchają, czyli ulegają gwałtownemu spalaniu połączonemu ze wzrostem ciśnienia

Film edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”DeGF1FFsVFilm edukacyjny „Zasady zachowania pracownika w trakcie przekroczenia dopuszczalnej zawartości metanu”

Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”DJ8pUtFO4Film edukacyjny „Inicjacja i przebieg wybuchu metanu w podziemnym zakładzie górniczym”