E-materiały do kształcenia zawodowego

Budowa i działanie urządzeń bezpieczeństwa ruchu pojazdów trakcyjnych

Montaż i eksploatacja środków transportu szynowego — Technik elektroenergetyk transportu szynowego

bg‑green

Słownik pojęć dla e‑materiału

1

Słownik pojęć zawiera objaśnienia pojęć związanych z zagadnieniami omawianymi w niniejszym e‑zasobie. Pojęcia uporządkowano alfabetycznie.

ABP (Automatyka bezpieczeństwa pociągu)
ABP (Automatyka bezpieczeństwa pociągu)

zespół urządzeń odpowiedzialnych za bezpieczeństwo jazdy pojazdu trakcyjnego, w skład którego wchodzą takie urządzenia jak (samoczynne hamowanie pociągu), (czuwak aktywny) oraz Radio‑Stop

buczek
buczek

sygnalizator dźwiękowy informujący o konieczności obsługi przycisku urządzeń kontroli czujności maszynisty, to jest czuwaka aktywnego lub urządzeń samoczynnego hamowania pociągu

CAN (Controlled Area Network)
CAN (Controlled Area Network)

system informatyczny pojazdu, który umożliwia komunikację między różnymi elektronicznymi układami sterowania pojazdu

cewka
cewka

część obwodu elektrycznego, element elektroniczny bierny. Cewka posiada uzwojenie utworzone z pewnej liczby zwojów przewodnika nawiniętych np. na powierzchni walca, na powierzchni pierścienia lub na płaszczyźnie.

cyfrowa łączność GSM‑R
cyfrowa łączność GSM‑R

system łączności cyfrowej oparty na standardzie , umożliwia komunikacje głosową oraz wymianę danych pomiędzy pracownikami firm zajmującymi się transportem kolejowym

czuwak aktywny
czuwak aktywny
Rww9lGQ6wKXqw
Czuwak aktywny
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

urządzenie okresowo kontrolujące czujność maszynisty

enkoder
enkoder

to rodzaj czujnika kontroli ruchu. Dzięki niemu można określić precyzyjny pomiar położenia kątowego elementu będącego w ruchu, jego kierunku, odległości czy prędkości obrotów

eurobalisa
eurobalisa

urządzenia służące do komunikacji pomiędzy urządzeniami torowymi a urządzeniami pokładowymi systemu

europętla
europętla

kable koncentryczne promieniujące układane w stopce szyn, które zwiększają zasięg działania eurobalis

ekwipotencjalne
ekwipotencjalne

obszar przestrzeni pola potencjalnego skalarnego lub wektorowego (zbiór punktów), którego każdemu punktowi przypisujemy taki sam potencjał

induktometr
induktometr

służy do pomiaru sprawności elektromagnesów SHP

integralność pociągu
integralność pociągu

stan, w którym wszystkie składowe pociągu są odpowiednio połączone i spełniają wymagane standardy bezpieczeństwa. Integralność pociągu jest istotna dla zapewnienia płynnego i bezpiecznego przemieszczania się zarówno pasażerów, jak i ładunków

iskiernik
iskiernik

element odgromnika zaworowego, jego zadaniem jest ochrona urządzeń przed przepięciami

izolowane odcinki torowe
izolowane odcinki torowe
RzIytfXQgjFia
Izolowany odcinek torowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

odcinki toru, w którym toki szyn są od siebie odizolowane i stanowią część elektrycznego obwodu torowego

kompensowany
kompensowany

zrównoważony

kondensator
kondensator

element elektryczny lub elektroniczny, który został stworzony z pary przewodników, zwanych okładkami, które zostały rozdzielone dielektrykiem. Po przyłożeniu do nich napięcia stałego, na odpowiednich okładkach gromadzą się przeciwne ładunki — jest to efekt równomiernego pola elektrycznego między nimi. Po odłączeniu kondensatora od źródła napięcia ładunek na okładkach pozostaje — mówimy, że kondensator jest naładowany

nastawnik kierunku jazdy
nastawnik kierunku jazdy

służy do nastawiania kierunku jazdy

ochronnik
ochronnik

urządzenie zaprojektowane do ochrony aparatury elektrycznej przed przejściowymi przepięciami, ograniczające czas trwania i częstotliwość prądu następczego – czyli prądu płynącego przez iskiernik

obwód rezonansowy
obwód rezonansowy

obwód elektryczny składający się z cewki (L) i kondensatora (C). Są wykorzystywane do generowania sygnałów o określonej częstotliwości, albo do wybierania sygnału o określonej częstotliwości z bardziej złożonego sygnału

odgromnik zaworowy
odgromnik zaworowy
Re0PGvxIY5bdh
Odgromnik zaworowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

urządzenie, którego zadaniem jest odprowadzanie do ziemi ładunków fali przepięciowej z przewodu trafionego przez piorun

różnica potencjałów
różnica potencjałów

inaczej napięcie

stan jałowy
stan jałowy

stan, w którym transformator nie wykonuje zmiany parametrów prądu

transformator
transformator

to urządzenie, przekształcające energie elektryczną. Napięcie pochodzące ze źródła może zostać zamienione na wyższe, niższe lub takie samo przy niewielkich stratach mocy

udar prądowy
udar prądowy

prąd jednokierunkowy o krótkim przebiegu, narastający od zera do pewnej wartości szczytowej, a następnie o wiele wolniej opadający