Budowa i działanie cieplnych przewodów przesyłowych
ELE.06. Montaż, uruchamianie oraz eksploatacja instalacji i jednostek przesyłowych w systemach energetycznych – Technik energetyk 311307
Słownik pojęć dla e‑materiału
chlorowany polichlorek winylu
materiał odporny na korozję, o dobrej wytrzymałości cieplnej; stosowany w instalacjach, w których wymagane jest wyższe ciśnienie i temperatura
dział energetyki zajmujący się wytwarzaniem energii cieplnej oraz jej przesyłaniem; termin „ciepłownictwo” obejmuje zarówno ciepłownictwo systemowe, czyli wszelkie systemy ciepłownicze wraz ze źródłami ich wytwarzania, jak i ciepłownictwo niesystemowe, tzw. indywidualne
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
rodzaj izolacji, najczęściej o strukturze maty z wełny mineralnej, która stosowana jest do zabezpieczania rurociągów oraz instalacji rurowych; tego typu maty są dodatkowo wzmocnione siatką z drutu stalowego; materiał tego typu charakteryzuje się wysoką odpornością termiczną oraz akustyczną
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
rodzaj izolacji, najczęściej o konsystencji pianki poliuretanowej, stosowanej do zabezpieczania rurociągów oraz instalacji rurowych; substancja tego typu jest w stanie wypełnić nawet najbardziej skomplikowane kształty oraz szczeliny powstające między elementami instalacji rurowych, ponadto ma bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
rodzaj izolacji o konsystencji kruszywa lub drobnego ziarna stosowanej do zabezpieczania rurociągów oraz instalacji rurowych; substancja tego typu charakteryzuje się doskonałą izolacyjnością termiczną oraz akustyczną
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
izolacja ze spienionego polietylenu
rodzaj izolacji otrzymywany przez rozszerzanie polietylenu, co powoduje powstanie struktury o zamkniętych komórkach. Struktura ta nadaje polietylenowi doskonałe właściwości izolacyjne i cieplne; używany w ciepłownictwie do izolacji rur
kielichowe złączki
metoda łączenia rur miedzianych, która polega na umieszczeniu dwóch końców rur w złączce o specjalnym kształcie przypominającym kielich; następnie złączka jest lutowana, dzięki czemu powstaje trwałe i szczelne połączenie
kit manganowy
mieszanka uszczelniająca używana do uszczelniania połączeń w rurach stalowych; składa się z manganu i innych składników, które tworzą elastyczną masę; kit manganowy jest aplikowany wokół połączenia i utwardza się, tworząc trwałe uszczelnienie
kolano
łącznik, który umożliwia połączenie dwóch przewodów lub rur, w kształcie kąta prostego (90 stopni); działa na zasadzie automatycznego zaciskania, gdy przewody są wciśnięte w odpowiednie otwory w kolanie
proces redukcji wydłużeń termicznych w instalacjach cieplnych, którego głównym celem jest przeciwdziałanie występowaniu uszkodzeń przewodów cieplnych; kompensacja wydłużeń może odbywać się dzięki zastosowaniu odpowiednich kompensatorów lub w sposób naturalny np. poprzez odpowiednie załamanie przewodów cieplnych w narożnikach pomieszczeń
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
urządzenie wykorzystywane do wydłużania lub rozszerzania przewodów cieplnych, rur oraz rurociągów; na skutek swojej rozszerzalności cieplnej kompensator redukuje naprężenia pojawiające się w rurociągach, eliminuje drgania, a także przejmuje ich rozszerzalność termiczną
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
kompensator gumowy
elastyczny łączniki wykonany z naturalnych lub syntetycznych elastomerów, polimerów i tkanin oraz, w niektórych przypadkach, wzmocnień metalowych wykorzystywanych do absorbowania przemieszczeń w systemie rurociągów pod działaniem ciśnienia i medium przepływającego przez niego, wykorzystywany także w gruncie; kompensatory gumowe ze względu na swoją budowę oraz właściwości wodoszczelne materiałów, z których są wykonane, nadają się do stosowania w gruncie
rodzaj kompensatora stosowanego do eliminacji termicznego wydłużenia rurociągu oraz instalacji rurowych; kompensatory tego typu najczęściej wykonane są z metalu, tkaniny lub gumy
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
rodzaj kompensatora o najprostszej budowie, który składa się z jednego mieszka, a jego główną funkcją jest przejmowanie przemieszczeń osiowych występujących w rurociągach oraz instalacjach rurowych
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
kompensator radialny
rodzaj kompensatora elastycznego stosowanego w instalacjach przemysłowych i systemach rurociągowych; zaprojektowany do kompensacji przemieszczeń osiowych, czyli ruchów wzdłuż osi instalacji; jest elastyczny wzdłuż osi, co pozwala na absorpcję przemieszczeń osiowych wynikających z termicznych rozszerzeń, skurczenia się materiałów lub wibracji; składa się z elastycznego elementu, często w postaci metalowego sprężynującego pierścienia lub innego elastycznego materiału, który pozwala na ruch wzdłuż osi
korek
służy do zamykania końców przewodów lub rur; przydatny w sytuacjach, gdy konieczne jest czasowe lub stałe zamknięcie przepływu cieczy
urządzenie techniczne wykorzystywane do izolacji termicznej w instalacjach różnego typu, m.in. grzewczych, chłodniczych, wentylacyjnych; jego głównym zadaniem jest ochrona rur lub przewodów przed działaniem wilgoci; kształtki są dopasowane bezpośrednio do ochranianych elementów
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
łącznik redukcyjny
łącznik wykorzystywany do połączenia przewodów lub rur o różnych średnicach; umożliwia płynne przejście od większej średnicy do mniejszej lub odwrotnie
łączniki z lutem integralnym
specjalne komponenty zintegrowane z rurą miedzianą; działają podobnie jak kielichowe złączki, ale w tym przypadku lut już na stałe znajduje się w łączniku; montaż polega na włączeniu końca rury do odpowiedniego otworu w łączniku i podgrzaniu obszaru połączenia, co powoduje roztopienie lutowanego łącznika i utworzenie trwałego połączenia
element wykorzystywany do równego oraz sztywnego łączenia rur, m.in. w rurociągach oraz instalacjach rurowych; połączenia uzyskane dzięki łącznikom zaciskowym charakteryzują się bardzo wysoką odpornością na rozciąganie i ściskanie
Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”
element wykorzystywany do łączenia rur, m.in. w rurociągach oraz instalacjach rurowych; połączenie to wykonuje się poprzez zgrzanie za pomocą zgrzewarki elektrycznej poszczególnych fragmentów rur z łącznikiem
Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”
minia
rodzaj uszczelki stosowanej w połączeniach gwintowanych; jest to zazwyczaj metalowy pierścień umieszczany między gwintami rur lub elementów połączeniowych; pomaga w utrzymaniu szczelności połączenia i zapobiega wyciekom
pakuła
rodzaj uszczelki lub pierścienia uszczelniającego, stosowany w połączeniach gwintowanych lub stożkowych; jest to zazwyczaj elastyczny pierścień wykonany z gumy. Pakuła jest umieszczana w połączeniu i działa jako bariera, która zapobiega wyciekom cieczy
pianka poliuretanowa
materiał izolacyjny o dużej gęstości, stosowany w celu izolacji cieplnej i akustycznej w budynkach; jest trwałą i skuteczną izolacją termiczną, która może być używana w konstrukcjach ścian, sufitów i podłóg
podpora łyżwowa sprężynowa
zaprojektowana przede wszystkim do pracy w kierunku pionowym, co oznacza, że nadaje się do kompensacji przemieszczeń rurociągu w górę i w dół; konstrukcja opiera się na zastosowaniu sprężyn, które elastycznie absorbują niewielkie przemieszczenia pionowe; sprężyny te mają określoną charakterystykę sprężystości, co oznacza, że dają opór wobec przemieszczeń, ale jednocześnie pozwalają na ich kompensację w pewnym zakresie. Podpory te są stosowane w instalacjach przemysłowych, w których rurociągi lub elementy systemu podlegają niewielkim ruchom w kierunku pionowym
podpora ślizgowa
element w systemach rurociągów, zwłaszcza w przypadku dużych i rozbudowanych instalacji; jego głównym zadaniem jest kompensacja ruchów termicznych, wibracji oraz obciążeń spowodowanych ciężarem rurociągów
polietylen sieciowany
materiał charakteryzujący się doskonałą odpornością na korozję i elastycznością, co ułatwia instalację; stosowany w instalacjach wodnych i grzewczych
polipropylen
materiał odporny na korozję chemiczną, o dobrej wytrzymałości mechanicznej; stosowany w instalacjach wodnych, kanalizacyjnych i grzewczych
przemieszczenia kątowe kompensatora
odkształcenia polegające na obracaniu kompensatora wokół jego osi, co może wystąpić wskutek nierównomiernego obciążenia lub naprężeń
przemieszczenia poprzeczne kompensatora
przesunięcie kompensatora prostopadle do jego osi, co może wynikać z ruchów mechanicznych lub termicznych w systemie
przewody nieotulone
rodzaj przewodów, które nie mają izolacji termicznej, nie są pokryte dodatkowymi materiałami ochronnymi lub izolacyjnymi, takimi jak pianka, osłony termiczne lub obudowy
rozciąganie poosiowe kompensatora
odkształcenie w którym kompensator jest rozciągany wzdłuż osi, co może wynikać z działania naprężenia rozciągającego
rodzaj elastycznego rurociągu zbudowanego z rur preizolowanych, czyli posiadających zamontowaną fabrycznie zewnętrzną warstwę izolacji cieplnej; rurociąg tego typu ma przestrzeń powietrzną pomiędzy izolacją rur i izolacją obudowy, co tworzy dodatkową barierę termiczną
Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”
skręcanie kompensatora
ruchy rotacyjne kompensatora, które mogą wystąpić, gdy rury, do których jest on przyłączony, ulegają skręcaniu
ściskanie poosiowe kompensatora
odkształcenie, w którym kompensator jest ściskany wzdłuż osi, co może wynikać na przykład z wywierania na niego zewnętrznego nacisku lub obciążenia
taśma teflonowa
cienka taśma wykonana z politetrafluoroetylenu, stosowana do uszczelniania gwintów połączeń; taśma jest owijana wokół gwintów przed dokręceniem rur, co pomaga w zapobieganiu wyciekom; stosunkowo łatwa w użyciu, jest popularnym materiałem do uszczelniania gwintów
taśma termokurczliwa
rodzaj taśmy, która kurczy się pod wpływem ciepła, co pozwala na tworzenie szczelnych i trwałych połączeń; często używana w celu izolacji przewodów elektrycznych i połączeń w środowiskach, gdzie istnieje ryzyko wilgoci lub uszkodzeń mechanicznych
taśma z polichlorku winylu PVC
elastyczna i izolująca elektrycznie taśma, która jest często stosowana do izolacji elektrycznych połączeń i przewodów; łatwa w użyciu, może być nakładana na przewody ręcznie; odporna na wilgoć i korozję
tłumik hydrauliczny
element używany w układach hydraulicznych do amortyzacji drgań i wstrząsów; jego głównym celem jest kontrolowanie i redukowanie nagłych zmian ciśnienia i przepływu cieczy hydraulicznej w układzie
trójniki łączone metodą lutowania kapilarnego
stosowane do rozgałęziania przewodów w instalacjach; lutowanie kapilarne to technika, w której używa się lutu o niskim punkcie topnienia, aby połączyć trójnik z rurami; lut jest rozpuszczany i wchłaniany w przestrzeni między trójnikiem a rurami, tworząc trwałe połączenie
trójnik redukcyjny
łącznik używany do połączenia trzech przewodów lub rur o różnych średnicach, pozwala na rozgałęzienie lub zmniejszenie przepływu medium w układzie
zapewnia ochronę mechaniczną podczas układania rur w instalacjach grzewczych, dzięki czemu zapobiega uszkodzeniu przewodów wewnętrznych z powodu kurczenia i rozszerzania się materiału; peszel jest bardzo elastyczny, odporny na większość związków chemicznych i działanie ciśnienia
Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”Galeria zdjęć „Rodzaje kompensatorów osiowych i radialnych oraz ich budowa i rozmieszczenie w sieci przesyłowej”
wełna mineralna
materiał izolacyjny wykonany z minerałów, np. bazaltu; wysoce skuteczny materiał izolacyjny, który kontroluje temperaturę w rurach, zarówno w przypadku ciepłych, jak i zimnych mediów; odporna na ogień, pleśń i gnicie; wykorzystywana w instalacjach przemysłowych, HVAC (ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja), a także w budynkach, gdzie istnieje potrzeba izolacji rur
wełna szklana
izolacyjny materiał wykonany z przetopionego szkła, zapewnia izolację termiczną i akustyczną; odporna na ogień; wykorzystywana jest w systemach ogrzewania, chłodzenia i w innych aplikacjach, gdzie izolacja rur jest niezbędna
złączki termokurczliwe
elementy montażowe, które łączą przewody elektryczne i są wyposażone w warstwę termokurczliwą; po ogrzaniu kurczą się, tworząc szczelne i trwałe połączenie elektryczne; często stosowane w instalacjach elektrycznych w celu zabezpieczenia połączeń przed wilgocią i korozją
żywotność zmęczeniowa
zdolność danego materiału lub struktury do wytrzymywania wielokrotnych cykli obciążenia lub naprężenia, zanim wystąpi uszkodzenie
[Atlas interaktywny „Budowa ciepłych przewodów przesyłowych”](http://Atlas interaktywny ,,Budowa cieplych przewodow przesylowych”)