Słownik pojęć dla e‑materiału
rodzina pszczela bez matki pszczelej. Jeśli w bezmatku są jaja lub młode larwy, robotnice mogą zbudować mateczniki ratunkowe i wychować nową matkę. W razie braku czerwiu po kilku tygodniach w bezmatku pojawią się trutówki.
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
tkanka spełniająca różne funkcje metaboliczne, u larwy pszczelej stanowi 65% masy ciała. Dobrze rozwinięte ciało tłuszczowe mają pszczoły pokolenia zimowego. Ciało tłuszczowe składa się z części przyściennej, leżącej pod pancerzem chitynowym, i części otaczającej narządy wewnętrzne. Ciało tłuszczowe syntetyzuje oraz magazynuje rezerwy pokarmowe w postaci tłuszczów, węglowodanów i białek.
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
łączna nazwa stadiów rozwojowych pszczoły miodnej od jaja do poczwarki
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
czerwczerw w komórkach zamkniętych wieczkiem (zasklepem)
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
składanie przez matkę jaj do komórek plastra
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
uzupełnianie zapasów pokarmu na okres jesienno‑zimowy w razie braku pożytkupożytku (głodowanie) lub po miodobraniu, gdy zapas jest mniejszy 5 kg
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
nauka badająca zależności pomiędzy czynnikami klimatycznymi a zjawiskami przyrody ożywionej, takimi jak kwitnienie, owocowanie, zrzucanie liści czy zmiany pokoleniowe u owadów
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
przewożenie rodzin pszczelich na oddalone pożytkipożytki, co umożliwi lepsze ich wykorzystanie
Transport rodzin pszczelichTransport rodzin pszczelich
płyn ustrojowy krążący wewnątrz ciała pszczoły, spełniający funkcję nośnika substancji odżywczych, hormonów i produktów przemiany materii. Hemolimfa jest bezbarwną cieczą, składającą się z osocza i zawieszonych w nim ciałek hemocytów. Docieranie hemolimfy do wszystkich narządów wewnętrznych jest możliwe dzięki pracy serca. Hemolimfa nie bierze udziału w wymianie gazowej, gdyż nie ma odpowiednika znajdującej się u zwierząt wyższych hemoglobiny, zdolnej wiązać tlen.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
gotowy pokarm dla pszczół w formie płynnej. Jest mieszanką glukozy, fruktozy oraz innych cukrów w odpowiednich proporcjach, dzięki czemu przypomina składem miód, stanowiąc łatwostrawne oraz w pełni bezpieczne pożywienie dla pszczół.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
otaczające matkę skupisko pszczół, w którym robotnice siedzą ciasno, trzymając się jedna drugiej i tylko nieznacznie zmieniają położenie względem siebie. Najbardziej ścieśnione są pszczoły w zewnętrznej części kłębu (otoczce), w środku zaś tworzą w różnych kierunkach łańcuszki, ułożone luźniej. Pszczoły w kłębie są w stanie regulować temperaturę poprzez ścieśnianie lub rozluźnianie. Kłąb jest tworzony w razie spadku temperatury – kłąb zimowykłąb zimowy, lub w razie rójki – kłąb rojowykłąb rojowy.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
jest tworzony w lecie poza gniazdem, najczęściej na gałęzi drzewa przez pszczoły wychodzące z rojem. Pozostaje tam do czasu wybrania przez rój miejsca na nowe gniazdo, co trwa kilka godzin do kilku dni.
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
jest tworzony przez zimujące pszczoły wewnątrz gniazda na plastrach, kiedy temperatura zewnętrzna spadnie poniżej 14Indeks górny ooC. Dzięki ciągłemu krążeniu robotnic miedzy częścią zewnętrzną a wewnętrzną pszczoły są w stanie utrzymać w centrum kłębu temperaturę 35Indeks górny ooC przy temperaturze -20Indeks górny ooC.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
powierzchnia plastra (plastrów) zajęta przez czerwczerw. Zależnie od kształtu ramki, wielkości gniazda i siły rodziny może mieć kształt koła, elipsy, prostokąta lub kuli (sześcianu).
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
zabieg stanowiący jedną z metod zwiększania siły rodzin, np. wzmacniania ich w celu lepszego wykorzystania pożytkupożytku, skuteczniejszego zapylania upraw czy przygotowania silnych rodzin do zimowlizimowli
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
młoda, tegoroczna matka przeznaczona do wymiany w rodzinie lub do poddania rodzinie osieroconej po zimowlizimowli. Zimuje się je najczęściej w odkładach utworzonych przy rodzinach zasadniczych (rezerwowych).
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
świeżo złożone przez robotnice nektarnektar lub spadźspadź w komórkach plastrów w postaci pojedynczych kropli, co zapewnia lepsze warunki odparowywania wody. Zwykle przenoszony jeszcze przez pszczoły kilka razy, zależnie od stężenia cukrów, aż do uzyskania zawartości wody od 15 do 20%. Pod wpływem enzymów: inwertazy maltazy, oksydazy glukozowej, katalazy, dodawanych do nektaru z wydzieliną gruczołów ślinowych, przetwarzany stopniowo w miód.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
wydzielina miodników (zw. nektariami) będąca wodnym roztworem cukru gronowego, trzcinowego i in. (o stężeniu do ok. 50%) substancji, nadających mu smak, barwę i zapach
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
loty pszczół wykonywane w pobliżu ula z głową skierowaną w jego stronę, niezwiązane ze zbiorem pożytku. Pierwszy oblot wiosenny i przegra są jednocześnie oblotem orientacyjnymorientacyjnym i oczyszczającymoczyszczającym.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
wykonywany w celu wydalenia kału nagromadzonego w jelicie prostym przez młode pszczoły, mniej więcej po 10 dniach od wygryzienia się z komórki (przegra), oraz wszystkie pszczoły po zimowlizimowli, kiedy tylko umożliwią to warunki atmosferyczne. Zaraz po oczyszczeniu jelita z kału pszczoły powracają do ula. W sezonie zbieraczki oddają kał podczas zwykłych lotów po pożytekpożytek i nie wykonują specjalnego oblotu oczyszczającego.
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
lot pszczół opuszczających pierwszy raz gniazdo lub pszczół lotnych przetrzymywanych przez pewien czas w ulu, odbywany w celu zapamiętania położenia własnego ula
Wiosenny rozwój rodziny pszczelejWiosenny rozwój rodziny pszczelej
przebywanie pszczół na plastrach zależne od powierzchni plastrów pozostawionych w gnieździe
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
plaster gęsto obsiadany przez pszczoły
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
otoczenie gniazda matami, zatworomatami, poduszkami w celu utrzymania temperatury w gnieździe
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
zdejmowanie lub odcinanie zasklepu z plastrów zasklepionym miodem (zapasem), wykonywane przed odwirowaniem. Wykonywane za pomocą odsklepiaczy plastrów widelcowych, noży a obecnie coraz częściej za pomocą automatycznych odsklepiarek.
Transport rodzin pszczelichTransport rodzin pszczelich
okres, w którym rodzina pszczela tworzy kłąb zimowykłąb zimowy. Okres zimowy dzieli się na zimowlęzimowlę i okres przejściowy, który następuje po pierwszym oblocieoblocie i trwa do całkowitego wyjścia rodzin z kłębu zimowego. Może trwać nawet kilka tygodni lub zaledwie kilka dni, jeśli warunki klimatyczne umożliwiają rozpoczęcie intensywnych lotów po oblocie wiosennym.
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli
pas parciany zaopatrzony w klamrę z grzechotką zatrzaskującą się lub innym typem klamry ściągającej, używany do spinania uli wielokorpusowych na czas transportu. Stosowany także do spinania po kilka uli ze sobą i przytwierdzania ich do platformy pojazdu transportowego.
Transport rodzin pszczelichTransport rodzin pszczelich
zasoby surowców pochodzenia roślinnego (nektarnektar, pyłek kwiatowy, spadźspadź, niekiedy także inne soki roślinne), zbierane i wykorzystywane przez pszczoły jako pokarm i surowiec do produkcji miodu i pierzgi
Cele i znaczenie wędrówek z pszczołamiCele i znaczenie wędrówek z pszczołami
słodka, lepka, gęsta ciecz występująca na liściach, zielonych pędach i gałązkach niektórych gat. drzew i krzewów
Cele i znaczenie wędrówek z pszczołamiCele i znaczenie wędrówek z pszczołami
okres 100‑150 dni, w trakcie którego pszczoły nie opuszczają ula, tworząc kłąbkłąb i pozostając przez cały czas w ruchu
Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowliPrzygotowanie rodzin pszczelich do zimowli