E-materiały do kształcenia zawodowego

Ergonomia i organizacja pracy w pasiece i pracowni

ROL.03. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej – pszczelarz 612302, technik pszczelarz 314206

ROL.09. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej i pszczelarskiej – technik pszczelarz 314206

Słownik pojęć dla e‑materiału

Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik zawiera pojęcia ułożone w kolejności alfabetycznej. Pojęcia zawierają odnośniki do elementów składowych e‑materiału, w których zostały zastosowane. Za pomocą wyszukiwarki „Filtruj pojęcie” można wyszukać odpowiednie pojęcie w słowniku.

1
BHP – bezpieczeństwo i higiena pracy
BHP – bezpieczeństwo i higiena pracy

teoretyczna wiedza o sposobach eliminowania zagrożeń życia i zdrowia związanych z wykonywaniem pracy oraz praktyczne stosowanie tej wiedzy

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

dezynfekcja
dezynfekcja

niszczenie w określonym środowisku zewn. drobnoustrojów chorobotwórczych i ich form przetrwalnikowych, mające na celu zapobieganie zakażeniom. Stosuje się środki fizyczne (wysoka temperatura, promieniowanie słoneczne, nadfioletowe) lub chemiczne (odkażające środki). Rozróżnia się dezynfekcję zapobiegawczą i ogniskową (w bezpośrednim otoczeniu chorego). Szczególnym rodzajem dezynfekcji jest wyjaławianie.

RhcqU6d4saJqe
Proces dezynfekcji
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

ekstrakcja miodu
ekstrakcja miodu

proces, w którym dokonywany jest zbiór miodu z plastrów. Ekstrakcja miodu polega na pobraniu plastra miodu z ula i wywirowaniu jego zawartości bez konieczności zniszczenia plastra. Wykorzystuje się do tego specjalne urządzenia - miodarkimiodarkamiodarki (wirówki).

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

ergonomia
ergonomia

nauka o optymalnym przystosowaniu stanowisk, procesów i środowiska pracy do możliwości psychofizycznych człowieka, tak by nie tylko uchronić jego życie i zdrowie, lecz dać mu również możliwość jak najlepszego rozwoju osobowości. Zadaniem ergonomii jest optymalizacja metod pracy, systemów jej organizacji, a także warunków materialnego i psychospołecznego środowiska pracy, stosowanie zasad ergonomii wyklucza lub redukuje w stopniu, w jakim to jest możliwe, wszelkie czynniki ryzyka zdrowotnego, mogącego wynikać zarówno z rozmaitego rodzaju nadmiernych obciążeń, jak i z niedociążenia.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

higiena pracy
higiena pracy

gałąź higieny zajmująca się skutkami oddziaływania na człowieka różnych szkodliwych czynników (chemicznych, fizycznych i biologicznych) występujących w środowisku pracy. Higiena pracy ustala normy, uwzględniające ochronę zdrowia zatrudnionych.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

klarowanie wosku
klarowanie wosku

proces polegający na oczyszczeniu wosku pszczelego z zanieczyszczeń. Dokonuje się tego poprzez ponowne rozpuszczenie wosku w garnku z wodą. W trakcie klarowania wosk jest podgrzewany, co powoduje, że zanieczyszczenia osadzają się na dnie naczynia, a czysty wosk unosi się na powierzchni. Przetopiony wosk przelewa się do wiadra i pozostawia do wystygnięcia. Im dłużej trwa proces chłodzenia wosku, tym lepiej oddzielą się od niego wszystkie zanieczyszczenia. Po ochłodzeniu wyjmuje się wosk z wiadra. Na dnie krążka pozostają zanieczyszczenia, które należy usunąć poprzez zeskrobanie ich za pomocą noża.

R145uBU8RqdPm
Wosk pszczeli
Źródło: Mauro Cateb wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

konfekcjonowanie miodu
konfekcjonowanie miodu

proces pakowania i przygotowywania miodu do dystrybucji i sprzedaży. Obejmuje on napełnianie słoików, butelek lub innych opakowań odpowiednimi ilościami miodu. Proces ten ma na celu zapewnienie, że miód jest odpowiednio zapakowany, bezpieczny do spożycia i gotowy do sprzedaży dla konsumentów.

Zespół pracowni pszczelarskiejD1BL9vsR3Zespół pracowni pszczelarskiej

korpus
korpus

to główna część konstrukcyjna tradycyjnego ula pszczelarskiego. Jest to prostokątna skrzynka wykonana z drewna lub innego odpowiedniego materiału, która służy jako przestrzeń mieszkalna dla pszczół. W korpusie umieszcza się ramki, na których gromadzi się miód.

Schemat pasiekiDidryKj5SSchemat pasieki

legar
legar

pozioma belka lub ramka, na której oparte są plastry pszczół wewnątrz ula. Legar pełni rolę strukturalną, stabilizującą i podtrzymującą plastry w prawidłowym ułożeniu.

Schemat pasiekiDidryKj5SSchemat pasieki

miodarka
miodarka

urządzenie do odwirowania miodu z plastrów pszczelich. Składa się z wirnika (napędzanego ręcznie lub silnikiem elektrycznym), często z sitem, oraz zbiornika na miód. Umożliwia jednoczesny zbiór miodu z kilkudziesięciu plastrów bez konieczności ich odwracania (miodarki radialne i semiradialne) bądź z 3–6 plastrów, co najmniej 2‑krotnie odwracanych podczas zbioru (miodarki hordialne).

RomPdPAzMsVXv
Miodarka
Źródło: Nancy McClure wikipedia.org, licencja: CC BY 2.0.

Zespół pracowni pszczelarskiejD1BL9vsR3Zespół pracowni pszczelarskiej

miodobranie
miodobranie

proces zbierania miodu z uli pszczelich. Jest to moment, gdy pszczelarz usuwa z ula  wypełnione „dojrzałym” miodem plastry. Okres w roku, w którym miód jest pozyskiwany z uli, nie jest stały, ale zależy od kwitnienia i rodzaju miodu produkowanego przez pszczoły. Do miodobrania przystępuje się w momencie, gdy w ostatniej ramce w miodni pojawi się miód.

R1WFU1w7bg7qQ
Plaster miodu
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Zespół pracowni pszczelarskiejD1BL9vsR3Zespół pracowni pszczelarskiej

odsklepianie miodu
odsklepianie miodu

zdejmowanie lub odcinanie zasklepu z plastrów zasklepionym miodem (zapasem), wykonywane przed odwirowaniem. Wykonywane za pomocą odsklepiaczy plastrów widelcowych, noży a obecnie coraz częściej za pomocą automatycznych odsklepiarek.

R4voZXK76o7Al
Odsklepianie miodu
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

pasieka
pasieka

zasadnicza część gospodarstwa pszczelarskiego, składająca się z uli, czyli pni pszczelich, dostarczających miodu, wosku, też matek pszczelich i nowych rojów pszczelich, jadu pszczelego, mleczka pszczelego

RQKVseV1LGszL
Ule rozstawione na łące
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Schemat pasiekiDidryKj5SSchemat pasieki

pasieczysko 
pasieczysko 

obszar lub teren, na którym na którym ustawione są ule z pszczołami. Na pasieczysko wybiera się teren suchy, równy i pokryty murawą, osłonięty od wiatrów i mocnego słońca.

RJOmPfeGIHbeU
Pasieczysko
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Schemat pasiekiDidryKj5SSchemat pasieki

podkurzacz
podkurzacz

przyrząd do odymiania pszczół. Stosuje się go w celu ich uspokojenia.

R10lvR9DjtGiY
Podkurzacz
Źródło: Robert Engelhardt, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

pracownia do pozyskiwania miodu
pracownia do pozyskiwania miodu

odpowiednio wyposażone pomieszczenie technologiczne, w którym prowadzi się prace związane z pozyskiwaniem i podstawową obróbką produktów pszczelich. Pomieszczenie to bywa nazywane potocznie „pracownią miodową”.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

pracownia pasieczna
pracownia pasieczna

pomieszczenie pomocnicze, w którym wykonuje się prace związane z obsługą rodzin pszczelich i przechowuje sprzęt pszczelarski.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

stojak pojedynczy 
stojak pojedynczy 

element wyposażenia pszczelarskiego, który służy do podtrzymywania uli. Na stojakach ustawia się belki, na których następnie umieszczane są ule. Zapewnia to lepszą wentylację i ochronę przed wilgocią. Ponadto stosując stojaki o regulowanych nogach można ustawiać ule na nierównych terenach.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

topiarka słoneczna 
topiarka słoneczna 

urządzenie służące do odzyskiwania wosku z ramek pszczelich. Do podgrzania i stopienia wosku pszczelego wykorzystywane są promienie słoneczne. Czas topienia wosku jest zależny od stopnia nasłonecznienia, jednak trwa zazwyczaj kilka godzin. Roztopiony w topiarce wosk spływa z dna urządzenia do podstawionego naczynia, natomiast zanieczyszczenia zatrzymują się na siatce oraz na przegrodzie między dnem topiarki a naczyniem.

Ergonomia w pracowniD17BNBc3xErgonomia w pracowni

wózek pasieczny 
wózek pasieczny 

urządzenie transportowe służące m.in. do przewożenia uli, korpusówkorpuskorpusów z miodem, beczek, butli ale także worków lub innych ciężkich przedmiotów.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

wózek paletowy
wózek paletowy

to zwykle ręczny wózek widłowy pozwalający transportować ładunek (umieszczani m.in. na paletach) na krótkich dystansach i unosić go nieco ponad ziemię; są też duże modele podnośnikowe, umożliwiające podnoszenie ładunku na większe wysokości

REZupl1j7mmKV
Wózek paletowy
Źródło: Sterkebak, Wikimedia Commons, licencja: CC BY 3.0.

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

martwy ciąg
martwy ciąg

rodzaj ćwiczenia wykonywanego m.in. przez kulturystów, które opiera się na odpowiedniej technice podnoszenia ciężarów; w pozycji tej ćwiczący staje jak najbliżej podnoszonego przedmiotu, ugina kolana, zachowując jednocześnie proste plecy i wyprostowaną głowę; dzięki temu możliwe jest przeniesienie obciążenia z kręgosłupa na mięśnie nóg i łatwiejsze podniesienie ciężaru; technikę tę można również zastosować do podnoszenia korpusów z ziemi

Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Ergonomia w pasiece

korpus
miodarka