Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiału3Powiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej4Wskazówki do wykorzystania e‑materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik pszczelarz (kod cyfrowy zawodu 314206): zakładanie i prowadzenie gospodarstwa pszczelarskiego oraz organizowanie i kierowanie gospodarstwem pszczelarskim. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – informacji na temat organizowania pracy w pasiece i pracowni właściwego pod kątem ergonomii i efektywności pracy, a także unikania urazów i zagrożeń dla zdrowia osób prowadzących i współprowadzących pasiekę. Umiejętność organizacji pracy, obok wiedzy o pszczołach, jest podstawowym warunkiem efektywności ekonomicznej i bezpieczeństwa zdrowotnego.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji ROL.03. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej oraz ROL.09. Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej i pszczelarskiej:

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia:

ROL.03.5. Prowadzenie gospodarki pasiecznej

Osoba ucząca się:

ROL.03.5.5) zakłada i prowadzi pasiekę zgodnie z Kodeksem Dobrej Praktyki Produkcyjnej w Pszczelarstwie:

• ROL.03.5.5) 1) wyjaśnia pojęcia związane z zakładaniem pasieki, np. pasieczysko, pasieka, pracownia pasieczna, poidło dla pszczół, pasieka amatorska, profesjonalna, specjalistyczna, zasoby pożytkowe, pożytek, wziątek, węza, susz, woszczyna, ramka pracy;

• ROL.03.5.5) 2) wybiera miejsce na pasieczysko i pasiekę;

• ROL.03.5.5) 3) określa wielkość pasieki i typ ula;

• ROL.03.5.5) 4) urządza pasieczysko;

• ROL.03.5.5) 5) stosuje zasady zachowania się na pasieczysku;

ROL.03.5.6) stosuje narzędzia i sprzęt do prac pasiecznych:

• ROL.03.5.6) 1) dobiera narzędzia i sprzęt do prac pasiecznych;

• ROL.03.5.6) 2) dobiera narzędzia i sprzęt do przetwarzania i konfekcjonowania produktów pszczelich.

ROL.09.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Osoba ucząca się:

ROL.09.1.3) organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii oraz przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska:

• ROL.09.1.3) 1) określa ergonomiczne zasady organizacji pracy w rolnictwie.

• ROL.09.1.3) 3) określa zasady bezpiecznego posługiwania się narzędziami, maszynami i sprzętem w rolnictwie.

ROL.09.1.4) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych:

• ROL.09.1.4) 1) dobiera środki ochrony indywidualnej do prac w rolnictwie.

• ROL.09.1.4) 2) dobiera środki ochrony zbiorowej do prac w rolnictwie.

ROL.09.9. Organizowanie i eksploatowanie pomieszczeń, maszyn, urządzeń, sprzętu i narzędzi stosowanych w produkcji pszczelarskiej

Osoba ucząca się:

ROL.09.9.2) określa wyposażenie pracowni pasiecznej:

• ROL.09.9.2) 1) dobiera maszyny, urządzenia, sprzęt i narzędzia do obsługi rodzin pszczelich;

• ROL.09.9.2) 2) planuje wyposażenie pomieszczenia ogólnopasiecznego;

• ROL.09.9.2) 5) dobiera maszyny, urządzenia, sprzęt i narzędzia do pozyskiwania produktów pszczelich i ich konfekcjonowania, wirowania i konfekcjonowania miodu, wytopu i przerobu wosku pszczelego.

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Infografika Ergonomia w pasieceD16mZMRr7Infografika Ergonomia w pasiece

Praca z infografiką wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• omówienie odpowiedniego wykonania czynności przy ulach po kątem ergonomii, z wykorzystaniem siły fizycznej, wózków pasiecznych i wózków paletowych; czynności te obejmują m.in. przestawianie korpusów związane z dokonywaniem przeglądu lub miodobraniem, zabezpieczanie i przestawianie uli, załadunek i wyładunek uli związany z transportem, prace przy przesiedlaniu rodzin do nowego ula;

• charakteryzowanie czynności obejmujących bezpieczną aplikację leków (np. tabletki do spalania, kwasy) oraz prac dezynfekcyjnych;

• wymienianie środków ochrony osobistej (gogle/przyłbica, rękawice, fartuch) stosowanych podczas wykonywania wymienionych czynności.

Infografika Ergonomia w pracowniD17BNBc3xInfografika Ergonomia w pracowni

Praca z infografiką wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• omówienie pomieszczeń pracowni pszczelarskiej, ich wyposażenia i rozmieszczenia, w tym m.in. pomieszczenia do pozyskiwania i konfekcjonowania miodu, pomieszczenia do topienia i klarowania wosku, pomieszczenia do dezynfekcji sprzętu;

• charakteryzowanie wymogów dotyczących koniecznych wymiarów pomieszczeń w zależności od używanego sprzętu oraz innych zasad;

• omówienie wyposażenia pomieszczeń zarówno w urządzenia produkcyjne, jak i szafki na ubrania robocze czy środki czystości;

• przedstawienie zasad rozmieszczenia wspomnianego wyposażenia zgodnie z zasadami ergonomii.

Mapa interaktywna Schemat pasiekiDidryKj5SMapa interaktywna Schemat pasieki

Praca z mapą interaktywną wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• omówienie schematu rozmieszczenia uli z pozostawieniem przestrzeni dla pszczół wylatujących z nich, pszczelarza i pomocnika przy pracy z pszczołami, samochodów z przyczepami, samochodów ciężarowych, wózków pasiecznych i wózków paletowych oraz drzew miododajnych lub owocowych;

• wymienienie różnych typów pasieczysk, rozplanowanych na wolnej przestrzeni i w terenach zadrzewionych;

• omówienie zasad i przepisów związanych m.in. z minimalnymi odstępami dla uli czy zachowaniem prawnych odstępów od działek innych właścicieli, dróg publicznych i innych obiektów.

Mapa interaktywna Zespół pracowni pszczelarskiejD1BL9vsR3Mapa interaktywna Zespół pracowni pszczelarskiej

Praca z mapą interaktywną wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

• omówienie schematu rozmieszczenia pomieszczeń pracowni pszczelarskiej (gospodarstwa pszczelarskiego) wraz z elementami wyposażenia tych pomieszczeń i ich wzajemnego rozmieszczenia - od małego gospodarstwa aż do przeznaczonego do obsługi ponad stu rodzin pszczelich;

• charakteryzowanie rozmieszczenia poszczególnych elementów wyposażenia pracowni z zachowaniem zasad ergonomii i BHP;

• wyjaśnianie ograniczeń związanych z wymogami prawnymi dotyczącymi pomieszczeń pszczelarskich.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceDkULMljNEInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu ergonomii i organizacji pracy w pasiece i pracowni.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDTh5S59NKSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaD15XXB96ePrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięDAnpKSjrhPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaD9H0kuv3UNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej ergonomii i organizacji pracy w pasiece i pracowni.

Instrukcja użytkowaniaDWHX12W9bInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie materiałów oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• infografika Ergonomia w pasiece z ćwiczeniami 1 i 2;

• infografika Ergonomia w pracowni z ćwiczeniem 6;

• mapa interaktywna Schemat pasieki z ćwiczeniami 3 i 4;

• mapa interaktywna Zespół pracowni pszczelarskiej z ćwiczeniem 5.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę o ergonomii i organizacji pracy w pasiece i pracowni pszczelarskiej. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Infografika Ergonomia w pasiece

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z materiałami zamieszczonymi w poszczególnych zakładkach infografiki. Ich zadaniem jest wynotowanie najważniejszych wskazówek, które wpływają na ergonomie pracy w pasiece. Następnie tworzą wspólnie instrukcję na temat ergonomii dla początkujących pszczelarzy.

2. Infografika Ergonomia w pracowni

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z materiałami zamieszczonymi w poszczególnych zakładkach infografiki. Następnie wspólnie tworzą mapę myśli, w której zawarte będą najważniejsze informacje na temat ergonomii w pracowni pasiecznej, przepisów dotyczących pracowni, a także metod pozyskiwania i konfekcjonowania miodu.

Infografika może być punktem wyjścia do zaplanowania wycieczki do najbliższej pracowni pszczelarskiej.

3. Mapa interaktywna Schemat pasieki

Praca w parach

Uczniowie w parach zapoznają się ze schematem. Nauczyciel prosi, by na podstawie multimedium każda para opracowała konspekt działań przy planowaniu pasieki.

Po wyznaczonym czasie uczniowie odczytują swoje propozycje konspektów. Nauczyciel komentuje je, koryguje i uzupełnia, zachęcając uczniów do tego samego.

4. Mapa interaktywna Zespół pracowni pszczelarskiej

Praca w grupach

Uczniowie zapoznają się ze strukturą pracowni pszczelarskiej, jej organizacją w zgodzie z zasadami ergonomii i BHP.

Następnie nauczyciel dzieli ich na dwie grupy. Pierwsza grupa obmyśla różne możliwości organizacji pracowni i podaje swoje propozycje drugiej grupie, ta zaś weryfikuje je pod kątem obowiązujących przepisów i wyraża na nie zgodę lub je odrzuca.

Nauczyciel czuwa nad prawidłowym przebiegiem pracy. W końcu zamyka ją informacją zwrotną i podsumowaniem.

Możliwe jest wprowadzenie dodatkowych reguł, np. po wypowiedzi jednej grupy druga ma minutę na przygotowanie swojej wypowiedzi, na czas przygotowań można korzystać z internetu itd.

5. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Infografika Ergonomia w pasiece

Praca całego zespołu klasowego

Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z infografiką i sporządzenie notatek, z których będą mogli skorzystać w czasie najbliższej lekcji; może też zlecić im wykonanie przypisanego do multimedium ćwiczenia interaktywnego.

2. Infografika Ergonomia w pracowni

Praca indywidualna

Uczniowie zapoznają sie z infografiką. Wybrane/chętne osoby mogą wyszukać dodatkowe materiały na temat działania pracowni pszczelarskiej i podzielić się nimi z resztą zespołu klasowego za pośrednictwem chmury.

3. Mapa interaktywna Schemat pasieki

Praca w grupach

Nauczyciel dzieli uczniów na 3–5 grup. Każda grupa ma za zadanie przygotować plan pasieki z uwzględnieniem wszystkich najważniejszych elementów. Wzięte pod uwagę powinny być też czynniki takie jak specyfika terenu czy klimat, jak również obowiązujące prawo.

Na zajęciach grupy przedstawiają swoje projekty. Nauczyciel oraz inni uczniowie komentują je i/lub uzupełniają.

4. Mapa interaktywna Zespół pracowni pszczelarskiej

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie wyszukują w sieci informacje dotyczące zasad ergonomii i BHP w organizacji pracowni pszczelarskiej.

Na zajęciach nauczyciel wyświetla mapę interaktywną, przedstawiającą strukturę pracowni. Prosi uczniów, aby na podstawie znalezionych w internecie informacji zastanowili się, co w przestrzeni prezentowanej pracowni można by zmodyfikować bez naruszenia zasad.

Nauczyciel komentuje pomysły, koryguje je i uzupełnia, naprowadza też uczniów na właściwy tor myślenia.

5. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Każdy materiał można odtworzyć w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje treści dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to uczniom dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, jak również umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do multimediów;

• uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych do multimediów;

• uczniom z zaburzeniami przetwarzania słuchowego i/lub dysleksją należy dać więcej czasu na wykonanie zadań, a także formułować jasne, krótkie polecenia;

• przy podziale klasy na grupy należy postarać się o to, by zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się;

• podczas pracy w grupach uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów i pomagać uczniom z trudnościami w nauce;

• podczas prezentowania rezultatów prac należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w trakcie pracy w grupach;

• należy zadbać o to, aby uczniowie z dysleksją, zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mieli więcej czasu na wykonanie zadań;

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści