E-materiały do kształcenia zawodowego

Wyposażenie statku

TWO.05. Organizacja budowy, remontu i modernizacji kadłuba jednostek pływających
– technik budowy jednostek pływających 311942

bg‑blue

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
cuma
cuma

lina służąca do mocowania statków do nabrzeża lub innych jednostek pływających

furta
furta

ruchome wejście lub wyjście na pokład statku, umożliwiające załadunek lub wyładunek ładunku oraz dostęp do wnętrza statku; furty mogą być różnych rozmiarów i kształtów, w zależności od rodzaju statku i jego przeznaczenia

gródź wodoszczelna
gródź wodoszczelna

przegroda lub drzwi zabezpieczające, które mogą być szczelnie zamknięte, aby zapobiec przeciekaniu wody do innych części statku, na przykład w przypadku awarii lub w celu oddzielenia różnych sekcji statku; gródź wodoszczelna ma na celu zapobieganie zalaniom i utrzymywanie integralności strukturalnej statku

iluminator
iluminator
R1U6o1W7v9D3J
Iluminator
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

otwór w burcie, pokładówce lub nadbudówce jednostki pływającej; jest nie większe niż 0,16 mIndeks górny 2; ma okrągły lub owalny przekrój

kabestan
kabestan

winda pionowa, wykorzystywana głównie na rufie do wybierania i luzowania lin

kluza
kluza

otwór w burcie, nadburciu lub powierzchni pokładu jednostki pływającej o okrągłym lub owalnym kształcie; często posiada wzmocnione brzegi, przez które przeprowadza się liny cumownicze lub łańcuch kotwiczny;

można wyróżnić kluzy cumownicze i kluzy kotwiczne

R1W9ICtQLXNMC
Kluza cumownicza
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kluza#/media/Plik:Te_Kaha,_Under_The_Helicopter_Deck.jpg, domena publiczna.
R1VrHn3tqDMai
Kluza kotwiczna
Źródło: Brosen, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kluza#/media/Plik:Brosen_kluza.jpg, licencja: CC BY 2.5.
komora łańcuchowa
komora łańcuchowa

pomieszczenie znajdujące się przed grodzią zderzeniową jednostki pływającej, wykorzystywane do przechowywania łańcucha kotwicznego

kotwica
kotwica

element wyposażenia kotwicznego statku, umożliwiający zatrzymanie jednostki dzięki ramionom zagłębiającym się w dno

luk (właz)
luk (właz)

szczelnie zamykany otwór w pokładzie statku wodnego

łańcuch kotwiczny
łańcuch kotwiczny

ciężka, metalowa linka lub łańcuch używany do mocowania kotwicy na dnie, zapewniający stabilność i bezpieczeństwo zakotwiczonego statku; istotnymi elementami łańcucha jest łącznik Kentera i krętlik:

  • łącznik Kentera to specjalny element, który łączy dwa końce łańcucha kotwicznego, tworząc w ten sposób zamkniętą pętlę lub krąg; ten rodzaj połączenia jest niezwykle wytrzymały i używany jest w celu zapewnienia integralności łańcucha kotwicznego;

  • krętlik to element, który pozwala na obrót łańcucha kotwicznego bez przekręcania samej kotwicy; działa to jako rodzaj połączenia obrotowego, które umożliwia kotwicy obracanie się w odpowiedzi na zmiany kierunku wiatru lub prądu wody, co pomaga utrzymać stabilność statku zakotwiczonego

maszt
maszt

pionowa konstrukcja na pokładzie statku, jachtu lub innej jednostki pływającej, służąca do zamocowania żagli lub urządzeń do komunikacji, takich jak anteny radiowe czy reflektory

maszyna sterowa
maszyna sterowa

maszyna, która jest odpowiedzialna za wychylanie steru na statku

nadburcie
nadburcie

część kadłuba statku znajdująca się powyżej linii wodnej, stanowiąca zewnętrzną część burty statku

pachołek
pachołek
RN7Xt6mR5dkmz
Pachołek podwójny prosty
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

słupek znajdujący się na pokładzie statku lub na nabrzeżu, służący do obkładania i mocowania lin cumowniczych i holowniczych

pędnik
pędnik

urządzenie lub system napędowy, które generuje siłę w celu poruszania statkiem; najczęściej jest to śruba napędowa, która obraca się w wodzie, generując siłę ciągu i umożliwiając statkowi poruszanie się naprzód lub do tyłu oraz zmianę kierunku

pędnik azymutalny
pędnik azymutalny

pędnik okrętowy; rodzaj napędu stosowanego na niektórych rodzajach statków, który pozwala na obracanie śrubą napędową wokół osi pionowej, co umożliwia precyzyjną kontrolę kierunku ruchu; śruba zamocowana jest pod kadłubem statku na ramieniu, wytwarza ona siłę zdolną poruszyć jednostkę pływającą; śruba obraca się w zakresie 360° wokół pionowej osi

płetwa steru
płetwa steru

ruchoma płaska konstrukcja zamocowana na tylnej części statku lub innej jednostki pływającej, która służy do zmiany kierunku ruchu poprzez obracanie się w wodzie; płetwa steru umożliwia sterowanie statkiem i regulowanie jego kursu

pokrywa luku
pokrywa luku

element na pokładzie statku służący do zabezpieczania i dostępu do luków ładunkowych lub przestrzeni pod pokładem

rampa
rampa

ruchoma konstrukcja umożliwiająca załadunek i rozładunek pojazdów lub ładunku między statkiem a nabrzeżem lub inną jednostką pływającą; rampy ułatwiają przeprowadzanie operacji logistycznych w porcie morskim lub na pokładzie statku

reling
reling

pionowa bariera, która zabezpiecza znajdujących się na pokładzie ludzi przed wypadnięciem za burtę lub upadkiem na niżej położony pokład

ster strumieniowy
ster strumieniowy

urządzenie na statku lub innej jednostce pływającej, które wytwarza strumień wody pod dużym ciśnieniem, umożliwiając precyzyjną kontrolę kierunku ruchu; pomaga w manewrowaniu w ciasnych przestrzeniach, takich jak porty, poprawiając zdolność statku do obracania się i zmiany kierunku bez konieczności używania tradycyjnych śrub napędowych

stoper
stoper
RmlMNE2hG6MuZ
Stoper zapadkowy
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

zabezpieczenie liny cumowniczej lub łańcucha kotwicznego przez samorzutnym zwolnieniem

świetlik
świetlik

rodzaj iluminatora na jednostce pływającej; otwór w pokładzie, dachu nadbudówki lub pokładówki; jego funkcją jest oświetlanie wnętrza znajdujących się pod nim pomieszczeń

trap
trap
RSgJVm3kl6yZw
Trap
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

składane schody skośnie zawieszone wzdłuż burty statku, umożliwiające wejście na statek stojący w porcie lub na redzie

urządzenie sterowe
urządzenie sterowe

układ mechaniczny lub hydrauliczny, który służy do zmiany położenia płetwy sterowej

wciągarka kotwiczna
wciągarka kotwiczna

urządzenie, które służy do podnoszenia i opuszczania kotwicy

zejściówka
zejściówka
RPYy6dGRR10Jn
Zejściówka
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

zejście prowadzące do pomieszczeń znajdujących się pod pokładem jednostki pływającej

zrębnica
zrębnica

pionowa ochrona wokół luku lub włazu na pokładzie, która chroni przed zalewaniem przez fale

zwalniak łańcucha kotwicznego
zwalniak łańcucha kotwicznego

mechanizm, do którego zamocowane jest ostatnie ogniwo łańcucha; służy do awaryjnego odłączania łańcucha