E-materiały do kształcenia zawodowego

Podstawy budowy szerokopasmowych sieci pozabudynkowych oraz transmisji sygnałów w tych sieciach

INF.06 Montaż i eksploatacja szerokopasmowych sieci kablowych pozabudynkowych – Technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej 311412

bg‑green

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑materiału zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑materiału, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e‑materiale.

1
adapter światłowodowy
adapter światłowodowy

element pasywny toru światłowodowego, wykorzystywany do obustronnego łączenia jednomodowych przewodów transmisyjnych tj. pigtailpigtail światłowodowypigtailpatchcordpatchcordpatchcord; wyróżnia się trzy typy adapterów: simplex – o jednym otworze łączącym przewody transmisyjne, duplex – o dwóch otworach łączących przewody transmisyjne, quad – o czterech otworach łączących przewody transmisyjne; adaptery można znaleźć w  przełącznicach światłowodowychprzełącznica światłowodowaprzełącznicach światłowodowych, skrzynkach, mufachmufa światłowodowamufach i gniazdach abonenckich

R1axUCdU7ArVy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
aktywna sieć optyczna (AON)
aktywna sieć optyczna (AON)

sieć optycznasieć optycznasieć optyczna najczęściej z układem typu punkt‑punkt, gdzie każdy użytkownik może mieć dedykowaną linię światłowodową; aktywna sieć optyczna składa się z zasilanych prądem (aktywnych) urządzeń, takich jak źródło sygnału optycznego, nadajnik‑odbiornik i wzmacniacz optyczny

dekoder
dekoder

urządzenie elektroniczne, które odczytuje zaszyfrowane lub przetworzone sygnały wysyłane przez pasma telewizyjne naziemne lub satelitarne; sygnały odbierane są z anteny i trafiają do odbiornika (telewizora) w celu uzyskania wysokiej jakości obrazu; dekoder telewizji naziemnej – inaczej DVB – wspomaga telewizor, który nie posiada tunera DVB‑T. Wówczas stosowany jest zewnętrzny dekoder naziemny DVB‑T2

downstream
downstream

kanał dosyłowy - kierunek przesyłu danych cyfrowych przez wolny kanał od serweraserwerserwera do abonenta; standardowa szerokość pasma w kanale dosyłowym wynosi 8 MHz; kanał dosyłowy dostępny jest w zakresie fal ultrawysokiej częstotliwości, wówczas ilość zakłóceń z zewnątrz jest mniejsza; prędkość przesyłu fal w kanale dosyłowym wynosi 10‑50 Mb/s

fala elektromagnetyczna
fala elektromagnetyczna

promieniowanie elektromagnetyczne, inaczej zaburzenie pola elektromagnetycznego o różnych częstotliwościach; fala rozchodzi się w przestrzeni i ulega zmianie poprzez rozkład ładunków elektrycznych; do fal elektromagnetycznych należą m.in.: fale radiowe i telewizyjne, mikrofale, podczerwień, światło widzialne (lasery)

FITL
FITL

(ang. Fibre In The Loop) czyli światłowódświatłowódświatłowód dostarczany przez pasywne węzły optyczne PONpasywna sieć optyczna (PON)pasywne węzły optyczne PON (Passive Optical Network - pasywna sieć optyczna) i aktywne AONaktywna sieć optyczna (AON)aktywne AON (Active Optical Network - aktywna sieć optyczna)

główna stacja czołowa
główna stacja czołowa

centralny punkt telewizyjnej sieci kablowej udostępniający sygnały odbierane drogą satelitarną; złożony z zestawu wzmacniaczy kanałowych telewizji naziemnej w celu zwiększenia odbiorcom dostępności programowo‑usługowej, czyli radia i telewizji

HDSL
HDSL

(ang. High bit‑rate DSL) cyfrowa linia abonencka o wysokiej przepustowościprzepustowość kanałuprzepustowości bitowej SRDA

hub
hub

patrz: koncentratorkoncentratorkoncentrator

interfejs
interfejs

urządzenie elektroniczne lub optyczne umożliwiające połączenie dwóch innych urządzeń zewnętrznych (np. zestawienie monitora z komputerem) bądź wewnętrznych (np. karta sieciowa i komputer), które nie są w stanie bez siebie współpracować; celem interfejsu jest przesyłanie danych informacyjnych; interfejs zestawia poziom elektryczny sygnałów oraz prędkość i jakość przesyłanych danych, a także określa protokół transmisji

internet rzeczy
internet rzeczy

(ang. Internet of Things) system urządzeń elektronicznych, które po podłączeniu do sieci tworzą strukturę wzajemnej wymiany, gromadzenia oraz przetwarzania informacji bez udziału człowieka; połączenie internetowe zachodzi w sposób przewodowy lub bezprzewodowy

ISDN
ISDN

(ang. Integrated Services Digital Network – sieć cyfrowa z integracją usług) usługa telefonii stacjonarnej świadczona przez Telekomunikację Polską realizowana przez Zintegrowaną Usługowo Cyfrową Sieć

kabel koncentryczny
kabel koncentryczny

(ang. coaxial cable) nazywany także kablem współosiowym; przewód telekomunikacyjny, który wykorzystuje się do transmisji sygnałów telewizyjnych i radiowych o dużej częstotliwości; kabel koncentryczny składa się z przewodu elektrycznego, izolacji wewnętrznej, ekranu i izolacji zewnętrznej, która zabezpiecza kabel przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi; kabel koncentryczny umiejscowiony jest między urządzeniem wytwarzającym sygnał a urządzeniem odbierającym

R1QKCCAXvuz9f
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
kabel krosowy
kabel krosowy

(ang. crossover cable) to rodzaj kabla Ethernet, który służy do połączenia dwóch urządzeń z interfejsem sieciowym bez konieczności stosowania switcha lub routerarouterroutera. Kabel krosowany jest wykorzystywany wtedy, gdy chcemy bezpośrednio połączyć dwa urządzenia, takie jak dwa komputery, bezpośrednio ze sobą

kabel światłowodowy
kabel światłowodowy

przewód optyczny wykonany z włókna szklanego i tworzyw sztucznych; służy do transmisji danych między nadajnikiem a odbiornikiem za sprawą fali świetlnej w postaci impulsów przewodzonych przez włókna; kabel światłowodowy nie jest podatny na zakłócenia elektromagnetyczne, a transmisja danych przebiega w nim sprawnie i z dużą prędkością; wykorzystywany jest w sieciach telekomunikacyjnych, teleinformatyce i sieciach monitoringu

RYpLpUQAldWPd
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
kanalizacja kablowa
kanalizacja kablowa

inaczej kanalizacja telekomunikacyjna lub teletechniczna znajdująca się wewnątrz budynku lub poza nim; zewnętrzna infrastruktura znajduje się w podziemiach równolegle do osi jezdni i chodnika; kanalizację kablową tworzy zespół rur i studni kablowych, w których umiejscowione są przewody i elementy telekomunikacyjne, teletechniczne, sygnalizacyjne i współosiowe w celu sterowania transmisji danych

kanał transmisyjny
kanał transmisyjny

inaczej kanał komunikacyjny; środek medialny umożliwiający przenoszenie danych pomiędzy dwoma uczestnikami w jednostronnym lub dwustronnym kierunku; kanał transmisyjny przenosi dane z pewną prędkością (jednak nie szybszą niż prędkość światła) wyrażoną w bitach na sekundę

kąt elewacji anteny
kąt elewacji anteny

ang. Elevation (El), określany przez grecką literę epsilon (Epsilon) pionowy kąt wzniesienia anteny; prawidłowy kąt nachylenia anteny gwarantuje poprawne jej ustawienie oraz jakość sygnałów w odbiornikach

koncentrator
koncentrator

(ang. hubhubhub) urządzenie bierne, które łączy gniazda urządzeń komputerowych w jedną sieć o topologii gwiazdy; urządzenia te wyrównują czasowy przepływ sygnału i przesyłają go bez konieczności sterowania przepływu informacji

RlaghQ5NY6no8
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
koncentrator danych typu PD22
koncentrator danych typu PD22

koncentrator danych typu PD22 to element stosowany w systemach komputerowych; koncentrator jest ulokowany pomiędzy częścią obiektową oraz systemem nadrzędnym i pośredniczy w wymianie danych między tymi urządzeniami; rolą koncentratora PD22 jest przyspieszenie wymiany danych oraz podłączenie innych urządzeń do systemu; gromadzone dane są archiwizowane

konstelacja
konstelacja

diagram przedstawiający układ zmodyfikowanych (przesuniętych) sygnałów poprzez dane modulacje, np. modulację amplitudowo‑fazową lub modulację fazową

R1SyHTN2GFbb0
Diagram konstelacji modulacji 16‑QAM
Źródło: domena publiczna.
konwerter satelitarny
konwerter satelitarny

urządzenie zewnętrznej instalacji antenowej umiejscowione przy czaszy anteny satelitarnej, która za pośrednictwem konwertera i innych urządzeń satelitarnych dostarcza sygnały z satelitów do odbiornika; konwerter odpowiada za zestawienie, przekształcenie i wzmocnienie sygnału z ogólnodostępnego satelity w taki sposób, aby dotarł do odbiornika telewizyjnego w odpowiednich częstotliwościach

ReiN6XNqp4147
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
korektor
korektor

urządzenie służące do regulacji tłumienia, mające charakterystykę tłumienia zależną od częstotliwości sygnału, która jest przeciwstawna do tłumienności kabla i innych elementów sieci

luźna tuba
luźna tuba

element wewnętrznej konstrukcji kabla światłowodowegoświatłowódkabla światłowodowego przeznaczonego na zewnątrz budynku; jest to warstwa osłaniająca włókna szklane przed załamaniami i innymi uszkodzeniami, wypełniona żelem przeciwwilgociowym

magistrala
magistrala

wewnętrzna ścieżka wymiany sygnałów z danymi w układzie komunikacyjnym między połączonymi urządzeniami sieciowymi, tj. procesor, pamięć operacyjna, gniazda rozszerzeń; dane w magistralimagistrala optycznamagistrali mogą być transmitowane jedno- lub dwukierunkowo; magistrala łączy system komputerowy w jedną całość

magistrala optyczna
magistrala optyczna

ścieżka wymiany sygnałów telewizji kablowej poprzez łącza światłowodowe poprowadzone na duże odległości; w węźle optycznych dochodzi do wymiany sygnału optycznego na elektryczny, który przekazywany jest do odbiornika za pomocą kabla koncentrycznegokabel koncentrycznykabla koncentrycznego

miernik mocy optycznej
miernik mocy optycznej

urządzenie pomiarowe przeznaczone do weryfikacji i analizy tłumienia w torze optycznym sieci światłowodowych; miernik optyczny pozwala określić pomiar strat, miejsce występujących usterek, długość sygnału oraz efektywność instalacji; pomiar może być odczytywany jest w następujących jednostkach: dB, dBm, mW, W

RSia3Ny8D4COq
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
modem
modem

urządzenie elektroniczne wykorzystywane w łączu internetowym, w którym dochodzi do zamiany sygnału cyfrowego w sygnał analogowy i odwrotnie; umożliwia transfer danych z urządzenia komputerowego bądź cyfrowego za pomocą analogowych linii telefonii stacjonarnej

modem magistralowy
modem magistralowy

patrz: wzmacniacz magistralnywzmacniacz magistralnywzmacniacz magistralny

mufa światłowodowa
mufa światłowodowa

element ochronny osprzętu kablowej sieci światłowodowej przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz wszelkimi uszkodzeniami mechanicznymi; mufa światłowodowa umiejscowiona jest poza budynkiem podziemnie bądź naziemnie: w ziemi, w wodzie lub na słupach; zapewnia trwałość mechaniczną w miejscu połączenia oraz minimalne straty sygnału optycznego

RzGCmFzTrJiPF
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
multiplekser
multiplekser

urządzenie umożliwiające przełączanie sygnałów cyfrowych lub analogowych do do pojedynczej linii wyjściowej; wyróżniamy multiplekser wejściowy, który posiada jedno wejście i wiele wyjść danych oraz multiplekser wyjściowy (demultiplekser) o wielu wejściach i jednym wyjściu danych

okna transmisyjne światłowodu
okna transmisyjne światłowodu

zakresy fal elektromagnetycznych, w których światłowód może przesyłać sygnały z minimalnymi stratami sygnału. Nazwa „okna” pochodzi stąd, że te pasma częstotliwości są takie, że promienie świetlne są w stanie swobodnie przechodzić przez rdzeń światłowodu, podobnie jak światło wpadające przez okno. W zakresie częstotliwości poza oknami transmisyjnymi, sygnały światłowodu doświadczają większych strat sygnału, co utrudnia przesyłanie danych na większe odległości. W oknach transmisyjnych najniższe wartości tłumienności włókna optycznego występują dla długości fali w okolicach 1300 nm oraz 1550 nm i wynoszą kilka dziesiątych dB/km (w zależności od konkretnego rodzaju włókna i jego jakości wykonania). Dla długości fali w okolicach 850 nm tłumienność może wynosić kilka dB/km.

panel krosowniczy
panel krosowniczy

inaczej patchpanel; element pasywny z serią gniazd na wtyk ułożonych szeregowo; panele krosownicze umiejscowione są w szafach serwerowych (RACK)szafa rakowaszafach serwerowych (RACK) i stanowią zakończenie okablowania strukturalnego

RZQ4FmRXOjEA0
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
pasywna sieć optyczna (PON)
pasywna sieć optyczna (PON)

(ang. Passive Optical Network) sieć optyczna z układem sieci typu punkt‑wielopunkt, co oznacza, że od strony centrali istnieje jeden nadajnik łączący wiele odbiorników za pomocą splittera, czyli dzielnika mocy optycznej; pasywna sieć optyczna stosowana jest dla sieci FTTBFTTBFTTBFTTHFTTHFTTH z zastosowaniem kabli światłowodowych i elementów pasywnych

patchcord
patchcord

część instalacji światłowodowej zestawiający urządzenia aktywne w systemie poprzez wysyłane sygnały optyczne; przewód jest obustronnie zakończony złączem optycznym, czyli wtykiem z jednej strony przynależącym do światłowodu, a z drugiej do optycznego modułu nadawczo‑odbiorczego

R1GVfKS9anDKy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
pigtail światłowodowy
pigtail światłowodowy

krótki odcinek kabla światłowodowego jednowłóknowego, stosowany w  połączeniach z optycznym urządzeniem nadawczo‑odbiorczym, który steruje światłowodemświatłowódświatłowodem; jeden z końców przewodu zakończony jest złączem optycznym, czyli wtykiem; drugi koniec kabla, tzw. warkocz, przeznaczony jest do spawu mechanicznego z pojedynczym włóknem światłowodowym w kablu światłowodowym

RyxkNDMzvKmEy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
POTS
POTS

(ang. Plain Old Telephone Service) podstawowy dostęp do publicznej sieci telefonicznej za pomocą analogowej linii telefonicznej, zakończonej urządzeniem końcowym, zwanym terminalem

promiennik
promiennik

urządzenie służące do przekazywania sygnału radiowego lub telewizyjnego z jednego punktu do drugiego za pomocą fali radiowej. Promienniki są wykorzystywane w sieciach bezprzewodowych, takich jak sieci WiFi, sieci komórkowe, radia przemysłowe itp.

protokół komunikacyjny
protokół komunikacyjny

(ang. Communication Protocol) inaczej protokół sieciowy; zbiór reguł i standardów pełniących funkcję komunikacyjną między danymi urządzeniami oraz występujących w nich oprogramowaniach; protokół określa zasady transferu danych i dopasowań, a także wykrywa istniejące błędy przesyłu danych

przełącznica światłowodowa
przełącznica światłowodowa

element w punkcie dystrybucyjnym, w którym dochodzi do przełączania toru światłowodowego pomiędzy przewodem liniowym i urządzeniem końcowym; umożliwia przełączanie światłowodów, dołączanie nowych przewodów i urządzeń sieciowych bądź urządzeń pomiarowych do niewykorzystanych torów

RgzFnr8bwWTVn
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
przełącznik
przełącznik

(switch) urządzenie sieciowe służące lokalnym sieciom komputerowym, którego założeniem jest prawidłowe sterowanie pakietami informacyjnymi między urządzeniami; przełącznik łączy w jedną sieć wiele urządzeń, tj. OTV, drukarki, smartfony, tablety oraz urządzenia internetowe

przemiennik częstotliwości
przemiennik częstotliwości

urządzenie, które służy do zmiany częstotliwości sygnału radiowego. Przemienniki częstotliwości są wykorzystywane w wielu zastosowaniach, w tym w radiokomunikacji, telewizji satelitarnej, transmisji danych i innych aplikacjach bezprzewodowych

przepustowość kanału
przepustowość kanału

pojemność pasma komunikacyjnego określona na wybranej trasie sieciowej o danej porze dnia

punkt abonencki
punkt abonencki

miejsce podpięcia urządzeń końcowych do struktury sieci w postaci zwykłego gniazdka lub gniazda modułowego z wbudowanymi portami; punkt abonencki umożliwia dostępność użytkownika do sieci komputerowej

punkt dostępowy
punkt dostępowy

punkt dostępu; (ang. access point) urządzenie sieciowe, które gwarantuje sieć bezprzewodową oraz poszerza jej zasięg z korzyścią dla urządzeń multimedialnych; punkt dostępu najczęściej połączony jest z routerem kablem LAN bądź stanowi łącznik między bezprzewodową sieć lokalną (WLAN) a siecią kablową

punkt dystrybucyjny
punkt dystrybucyjny

miejsce (szafa dystrybucyjna RACKszafa dystrybucyjnaszafa dystrybucyjna RACK) zestawienia zespołu komponentów służących do łączenia przewodów segmentów sieci (okablowania poziomego, pionowego lub kampusowego – międzybudynkowego) wraz z przewodem sieci energetycznej dla urządzeń aktywnych

punkt węzłowy
punkt węzłowy

miejsce transmisji danych między operatorem sieci światłowodowej a użytkownikiem sieci koncentrycznej

radiomodem
radiomodem

urządzenie służące do bezprzewodowej transmisji danych na duże odległości, wykorzystujące fale radiowe zamiast kabli do przesyłania sygnału

reflektometr optyczny
reflektometr optyczny

urządzenie wykorzystywane do pomiaru długości i tłumienności oraz usterek toru światłowodowego i miedzianego, generuje raport zawierający charakterystykę badanej linii światłowodowej

R18JNh0llSa3q
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
regenerator sygnału
regenerator sygnału

inaczej wzmacniacz, repeater; urządzenie wzmacniające sygnał w torze transmisyjnym oraz przedłużające jego zasięg na dalsze odległości; pełni funkcje odkształcania sygnału i uzyskania sygnału pożądanego

regionalna stacja czołowa
regionalna stacja czołowa

stacja, której zadaniem jest odbiór programów i paczek informacji z sieci szkieletowej, a także tworzenie i dystrybucja pakietu programów oraz usług dla odbiorców indywidualnych w sieci dostępowej

repeater
repeater

urządzenie służące do wzmacniania sygnału w sieciach telekomunikacyjnych

router
router

urządzenie sieciowe łączące różne sieci komputerowe i stanowiące węzeł komunikacyjny, w którym zachodzi proces kierowania ruchem danymi z sieci źródłowej do docelowej; dane między urządzeniami przesyłane są na podstawie adresu IP pomiędzy różnymi sieciami komputerowymi

rozgałęźnik optyczny
rozgałęźnik optyczny

rozdzielacz optyczny, splitter, dzielnik mocy optycznej; urządzenie pasywne, dwukierunkowe, ułożone między nadajnikiem a odbiornikiem; służy do kierowania i dzielenia sygnału optycznego na wiele odgałęzień transmitujących sygnał pojedynczym włóknem do odbiornika

RkuuR0qCu2QrT
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
segment dostępowy
segment dostępowy

sieć dostępowa; końcowy segment sieci telekomunikacyjnej, zapewniający użytkownikom dostęp do sieci; stanowi połączenie wszelkich przełączników między segmentem sieci dystrybucyjnej a użytkownikiem końcowym

segment dystrybucyjny
segment dystrybucyjny

sieć dystrybucyjna; segment sieci telekomunikacyjnej stanowiący jej centralny punkt; formuje połączenie między węzłami segmentu sieci szkieletowej a węzłami segmentu sieci dostępowej

segment sieci
segment sieci

jeden z trzech wydzielonych obszarów sieci komputerowej; dany segment połączony jest z hierarchicznie lub równorzędnie ułożonymi sieciami poprzez urządzenia tj. przełącznik, router lub most

segment szkieletowy
segment szkieletowy

segment sieci telekomunikacyjnej zwany także rdzeniowym; zapewnia optymalną transmisję sygnału między oddalonymi punktami; dzieli się na segmenty brzegowy i dalekosiężny

separator sieciowy
separator sieciowy

urządzenie montowane w obrębie sieci Ethernet wykorzystującej miedziane przewody do transmisji danych, służące do separacji galwanicznej elementów połączonych tą siecią

separator zasilania
separator zasilania

urządzenie zasilające wzmacniacze antenowe przy użyciu kabla koncentrycznego; pełni funkcję oddzielającą napięcie zasilające od wejścia sygnału telewizyjnego do odbiornika, jednocześnie przesyłając je koncentrycznym przewodem antenowym w celu zasilania wzmacniacza

RuuodHeWqIg1L
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
serwer
serwer

komputer z zainstalowanym specjalnym oprogramowaniem, oferujący usługi innym komputerom; usługi, jakie może oferować serwer, to strony WWW, poczta elektroniczna czy zasoby plikowe

sieć dostępowa
sieć dostępowa

(ang. Access Network) odcinek sieci telekomunikacyjnej pomiędzy punktem węzłowym a urządzeniami końcowymi; uwzględnia łącza abonenckie, urządzenia do koncentracji łączy abonenckich lub urządzenia do zarządzania siecią dostępu

sieć dystrybucyjna
sieć dystrybucyjna

odcinek sieci telekomunikacyjnej pomiędzy siecią szkieletowąsegment szkieletowysiecią szkieletowądostępowąsieć dostępowadostępową, które łączą punkty dystrybucyjnepunkt dystrybucyjnypunkty dystrybucyjne

sieć hybrydowa
sieć hybrydowa

sieć HFC (ang. Hybrid Fibre Coaxial) będąca połączeniem sieci, której medium transmisyjne stanowią kable koncentrycznekabel koncentrycznykable koncentrycznekable światłowodowe (optyczne)światłowódkable światłowodowe (optyczne); na sieć hybrydową składają się magistralamagistralamagistrala oraz sieć budynkowa

sieć koncentryczna
sieć koncentryczna

sieć, w której medium transmisyjne sygnału stanowi skrętka lub kabel koncentryczny

sieć optyczna
sieć optyczna

sieć, w której medium transmisyjne sygnału stanowi światłowód

sieć rozległa
sieć rozległa

popularnie nazywana siecią WAN (ang. Wide Area Network) sieć komputerowa o zbiorze oddzielnych sieci LAN; to największa sieć zajmująca obszar globalny, która łączący geograficznie oddalonych od siebie użytkowników obsługujących łącza telefoniczne, komputerowe lub inne media sieciowe

sieć sterowania
sieć sterowania

sieć teleinformatyczna zarządzająca ruchem transmisji danych o wysokiej jakości usług; rolą sieci jest sterowanie przepływem, czyli ograniczenie szybkości sygnału i zapobieganie obciążeniom

sieć szerokopasmowa
sieć szerokopasmowa

najszybszej prędkości łącze internetowe, w których stosowane są wszelkie rozwiązania techniczne usprawniające transmisję danych w urządzeniach sieci telekomunikacyjnych i ich usług

sieć szkieletowa
sieć szkieletowa

najważniejszy odcinek globalnej sieci telekomunikacyjnej, stanowiący centralny kanał przesyłu danych między siecią WAN i LAN za pomocą routerów sieciowych i przełączników połączonych kablem światłowodowym

sieć transportowa
sieć transportowa

infrastruktura służąca do transportu danych lub sygnałów między różnymi urządzeniami lub sieciami. Sieć transportowa umożliwia przesyłanie informacji w skali regionalnej, krajowej lub międzynarodowej

skrętka
skrętka

medium transmisyjne zbudowane z jednej lub większej liczby par skręconych ze sobą miedzianych kabli; jego celem jest redukcja zakłóceń elektromagnetycznych oraz zakłóceń nazywanych przesłuchami

RhlgplPi0G3rC
Przewód typu "skrętka"
Źródło: domena publiczna.
sprzęgacz optyczny
sprzęgacz optyczny
R1ZnUSSQ2sNqw
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

inaczej splitter optyczny; element pasywny sieci światłowodowej, który rozprowadza moc sygnału świetlnego w sieci przez kilka portów między urządzeniem stacjonarnym i abonenckim; moc sygnału w portach jest podzielona równomiernie

stacja bazowa
stacja bazowa

urządzenie posiadające antenę przesyłającą fale radiowe o określonych częstotliwościach; stacja bazowa usadowiona jest na wysokim maszcie w celu sprawnej łączności między telefonami komórkowymi a siecią telefoniczną

stacja czołowa
stacja czołowa

centralny punkt dystrybucyjny w sieci szerokopasmowej; posiada szereg wzmacniaczy kanałowych telewizji naziemnej oraz innych urządzeń niezbędnych w przesyle sygnałów

stopa błędów
stopa błędów

BER (ang. Bit Error Rate) – wskaźnik liczby błędów (przekłamań), które występuje w bicie (symbolu informacji) wskutek zakłócenia kanału transmisji

studnia kablowa
studnia kablowa

element kanalizacji teletechnicznej wbudowany pod ziemią, umożliwiający pełen dostęp do części telekomunikacyjnych – tj. rury, kable – w celu montażu, konserwacji itp.

sygnalizacja SS7
sygnalizacja SS7

(ang. Signaling System No. 7) - międzynarodowy standard protokołu telekomunikacyjnego, który określa sposób wymieniania informacji i sygnałów sterujących pomiędzy elementami sieciowymi w publicznej komutowanej sieci telefonicznej

szafa dystrybucyjna
szafa dystrybucyjna

mebel pozabudynkowy o podwójnie metalowej konstrukcji, przeznaczony do montażu instalacji systemu zasilania i urządzeń teleinformatycznych; budowa szafy dystrybucyjnej jest przystosowana do warunków atmosferycznych

R1dP5aDXYSg7D
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
szafa rakowa
szafa rakowa

(inaczej szafa teleinformatyczna lub szafa serwerowa) - mebel systemu serwerowego o konstrukcji stelażowej, wykorzystywany do organizacji urządzeń branży teleinformatycznej, tj. serwerów, urządzeń sieciowych, generatorów zasilania czy switchów

R1AsVPagyidUs
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
szafa technologiczna
szafa technologiczna

inaczej szafa sterownicza; element systemów energetyki i automatyki, obudowujący urządzenia sterowane, rozdzielcze, instalacji lub innych podzespołów systemowych

światłowód
światłowód

przewód służący do transmisji sygnałów zbudowany z włókna szklanego i tworzywa sztucznego, w którym nośnikiem informacji jest sygnał optyczny

Ru0KSl4nL11pX
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
tłumik drgań instalacji napowietrznej
tłumik drgań instalacji napowietrznej

element tłumiący drgania kabli napowietrznych spowodowanych np. wiatrami

tłumik optyczny
tłumik optyczny

urządzenie pasywne służące do zmniejszania poziomu mocy transmitowanego sygnału optycznego

RF6uWd1LVcGhV
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
topologia drzewa
topologia drzewa

inaczej sieć hierarchiczna (ang. hierarchical topology), układ przypominający kształtem rozgałęzione drzewo; punktem centralnym jest węzeł, do którego połączone jest dowolne urządzenie, będące punktem rozgałęzienia dla następnych urządzeń

RHgEcgrSoMFPJ
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
topologia fizyczna sieci
topologia fizyczna sieci

określa układ połączeń kablowych i połączeń konkretnych węzłów tworzących wspólną sieć

topologia gwiazdy
topologia gwiazdy

układ, w którym kable sieciowe wszystkich węzłów końcowych zbiegają się w jednym punkcie, zwanym punktem dostępu

R2Helt3y2RNX9
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
topologia magistrali
topologia magistrali

układ, w którym wszystkie węzły sieci podłączone są do jednej magistrali

RNs09h08qRxqV
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
topologia logiczna sieci
topologia logiczna sieci

określa sposób przepływu informacji między węzłami w sieci fizycznej

topologia pierścienia
topologia pierścienia

układ, w którym wszystkie węzły sieci połączone są kablem tworzącym krąg

RpLW8HUV0iiv5
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
topologia sieci
topologia sieci

określa sposób połączenia ze sobą urządzeń w sieci, mechanizmy komunikacji pomiędzy urządzeniami oraz metody dostępu do medium transmisyjnego dla poszczególnych urządzeń

trasowanie
trasowanie

(ang. routing); proces wyznaczania drogi przepływu pakietów danych w sieci komputerowej do adresata; czynność ruchu sieciowego wykonywana jest poprzez routerrouterrouter

uchwyty oplotowe
uchwyty oplotowe

druty spiralne tworzące zbrojenie wokół kabla w danym punkcie, gwarantując jego zabezpieczenie

uchwyty przelotowe
uchwyty przelotowe

elementy służące do utrzymania zawieszonego przewodu izolowanego na słupach przelotowych

upstream
upstream

(kanał zwrotny) - kierunek przesyłu danych od abonenta do operatora, który umożliwia dostęp do internetu; standardowa szerokość pasma w kanale zwrotnym wynosi od 25 do 60 MHz

węzeł dystrybucyjny
węzeł dystrybucyjny

centralny punkt łączący sieci lokalne; na węzeł dystrybucyjny składają się m.in. routery, przełączniki, koncentratory

węzeł optyczny
węzeł optyczny

służy do zmiany przyjmowanego sygnału optycznego na tradycyjny sygnał elektryczny, tym samym zapewnia usługę krańcowym abonentom

wiązka mikrokanalizacji
wiązka mikrokanalizacji

zabezpieczony pęk kabli do zabudowania bezpośrednio w ziemi; przeznaczona do ochrony przed czynnikami mechanicznymi i przed oddziaływaniem środowiska

widmowa gęstość mocy
widmowa gęstość mocy

funkcja opisująca rozkład częstotliwościowy mocy sygnału

włókna światłowodowe jednomodowe
włókna światłowodowe jednomodowe

światłowód jednomodowy (ang. Single Mode Fiber, SMF); włókna, które transmitują jeden promień światła (mod) między nadajnikiem a odbiornikiem; sygnał emitowany przez laser półprzewodnikowy jest w niewielkim stopniu zniekształcany; fala świetlna rozchodzi się niemal równolegle do osi światłowodu i trafia na koniec włókna w jednym modzie – tzw. modzie podstawowym; cechą światłowodów jednomodemowych jest mała średnica rdzenia – zwykle od 8 do 10 mikronów, a także skokowa zmiana współczynnika załamania światła

włókno światłowodowe wielomodowe
włókno światłowodowe wielomodowe

światłowód wielomodowy (ang. Multi Mode Fiber, MMF) charakteryzuje się najczęściej średnicą rdzenia 50 lub 62,5 mikrometra; w światłowodzie wielomodowym, jak sama nazwa wskazuje, dochodzi do transmisji wielu modów, czyli transmisji wiązek światła o jednakowej długości; liczba transmitowanych wiązek przyczynia się do rozmycia światła; rozmycie światła zachodzi wskutek pokonywania przez mody różnych dróg między nadajnikiem i odbiornikiem; cechą światłowodu wielomodowego jest więc zjawisko zniekształcenia impulsu wyjściowego, czego konsekwencją jest ograniczenie prędkości transmisji i odległości, na jaką może być transmitowana; zjawisko to nazywane jest dyspersją

współczynnik wykorzystania pasma częstotliwości
współczynnik wykorzystania pasma częstotliwości

eta - określa, ile bitów informacji można przekazać wraz z jedną zmianą sygnału nośnego (b/s/Hz)

wzmacniacz
wzmacniacz

urządzenie służące do wzmocnienia i ustabilizowania sygnałów przesyłanych w sieci szerokopasmowej

RoY60WjQVEeUy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
wzmacniacz magistralny
wzmacniacz magistralny

układy bierne złożone z korektorów, tłumikówtłumik optycznytłumików i odgałęźników wyjściowych, które zasilają wzmacniacz dystrybucyjny

zasobnik kablowy
zasobnik kablowy

stosowane w celu ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi muf złączeniowych oraz niezbędnego nadmiaru kabli światłowodowych układanych w rurociągu kablowym

zawiesie
zawiesie

element sieci napowietrznych do mocowania kabli przy słupach lub budynkach w postaci uchwytów i wsporników napowietrznych

znaczniki kablowe
znaczniki kablowe

wykonane z betonu znaczniki, które określają przebieg kabla w gruncie lub usytuowanie miejsca jego łączenia

Skróty

ADM
ADM

(z ang. Add Drop Multiplexer)

multiplekser optyczny

ADSL
ADSL

(z ang. Asymmetric Digital Subscriber Line)

asymetryczna cyfrowa linia abonencka

AES
AES

(z ang. Advanced Encryption)

zaawansowany standard szyfrowania danych

AON
AON

(z ang. Active Optical Network)

aktywna sieć optyczna

AP
AP

(z ang. Access Point)

punkt dostępowy

ATM
ATM

(z ang. Asynchronous Transfer Mode)

asynchroniczny protokół transmisyjny

DES
DES

(z ang. Data Encryption Standard)

standard szyfrowania danych

DHCP
DHCP

(z ang. Dynamic Host Configuration Protocol)

protokół dynamicznego konfigurowania węzłów

DSL
DSL

(z ang. Digital Subscriber Line)

cyfrowa linia abonencka

DSLAM
DSLAM

(z ang. Digital Subscriber Line Access Multiplexer)

multiplekser cyfrowej linii abonenckiej

DWDM
DWDM

(z ang. Dense Wavelength Division Multiplexing)

multipleksacja wielu sygnałów cyfrowych w jednym łączu światłowodowym

F‑STP
F‑STP

(z ang. Folied‑Shielded Twisted Pair)

skrętka foliowana i ekranowana

FTP
FTP

(z ang. File Transfer Protocol)

protokół transferu plików lub (Folied Twisted Pair) skrętka foliowana

FTTB
FTTB

(z ang. Fibre To The Building)

światłowód do budynku

FTTC
FTTC

(z ang. Fiber To The Curb)

światłowód do krawężnika

FTTD
FTTD

(z ang. Fiber To The Distribution)

światłowód do szafki rozgałęźnej

FTTH
FTTH

(z ang. Fiber To The Home)

światłowód do domu/mieszkania

HFC
HFC

(z ang. Hybrid Fibre‑Coaxial)

sieć hybrydowa światłowodowo‑koncentryczna

ICT
ICT

(z ang. Information Communication Technology)

technologia teleinformatyczna

IGMP
IGMP

(z ang. Internet Group Management Protocol)

protokół transmisyjny

IP
IP

(z ang. Internet Protocol)

protokół internetowy

IT
IT

(z ang. Information Technology)

technologia informacyjna

LAN
LAN

(z ang. Local Area Network)

lokalna sieć komputerowa

MAC
MAC

(z ang. Media Access Control)

protokół komunikacyjny

MMF
MMF

(z ang. Multi Mode Fiber)

światłowód wielomodowy

ODN
ODN

(z ang. Optical Distribution Network)

optyczna sieć dystrybucyjna

OLT
OLT

(z ang. Optical Line Termination)

zakończenie linii optycznej

ONT
ONT

(z ang. Optical Network Terminal)

zakończenie sieci optycznej

ONU
ONU

(z ang. Optical Network Unit)

jednostka sieci optycznej

PON
PON

(z ang. Passive Optical Network)

pasywna sieć optyczna

QAM
QAM

(z ang. Quadrature Amplitude Modulation)

kombinacja modulacji amplitudy i fazy

SDH
SDH

(z ang. Synchronous Digital Hierarchy)

synchroniczna hierarchia cyfrowa

SFTP
SFTP

(z ang. Shielded Folied Twisted Pair)

skrętka podwójnie ekranowana z folią

SMF
SMF

(z ang. Single Mode Fiber)

światłowód jednomodowy

S‑STP
S‑STP

(z ang. Shielded‑Shielded Twisted Pair)

skrętka podwójnie ekranowana

STP
STP

(z ang. Shielded Twisted Pair)

skrętka ekranowana

TDM
TDM

(z ang. Time Division Multiplexing)

zwielokrotnienie w dziedzinie czasu

USB
USB

(z ang. Universal Serial Bus)

uniwersalna magistrala szeregowa

UTP
UTP

(z ang. Unshielded Twisted Pair)

skrętka nieekranowana

VDSL
VDSL

(z ang. Very High Speed DSL)

cyfrowa linia abonencka o bardzo dużej szybkości

VLAN
VLAN

(z ang. Virtual Local Area Network)

wirtualna lokalna sieć komputerowa

VoD
VoD

(z ang. Video on Demand)

wideo na życzenie

VoIP
VoIP

(z ang. Voice over Internet Protocol)

transmisja głosu z wykorzystaniem protokołu IP

VPN
VPN

(z ang. Virtual Private Network)

prywatna sieć wirtualna

WAN
WAN

(z ang. Wide Area Network)

rozległa sieć komputerowa

WDM
WDM

(z ang. Wavelength Division Multiplexing)

zwielokrotnianie w dziedzinie długości fali

WLAN
WLAN

(z ang. Wireless Local Area Network)

bezprzewodowa lokalna sieć komputerowa