Układ pokarmowy i przebieg procesów trawiennych
Słownik
aminokwasy, których organizm nie potrafi wytworzyć i musi je przyjmować z pokarmem w postaci gotowej do wykorzystania
aminokwasy, które organizm wytwarza z dostarczonych mu składników pokarmowych
enzym trawienny wydzielany przez ślinianki, rozkładający cukry złożone do cukrów prostszych
enzym trawienny wydzielany przez trzustkę, rozkładający cukry do cukrów prostszych
jadłowstręt psychiczny, choroba cywilizacyjna; zaburzenia odżywiania na tle psychicznym, które polegają na nieprawidłowym postrzeganiu własnego ciała i podejmowaniu celowych działań prowadzących do obniżenia jego masy; jej skutkiem jest wyniszczenie organizmu a nawet śmierć
organizm jednokomórkowy o prostej budowie
różnica między ilością energii spożywanej w pokarmach a zużywanej przez organizm
ogół substancji – składników budulcowych ścian komórkowych roślin, nietrawionych w przewodzie pokarmowym człowieka; zawiera m.in. celulozę; reguluje procesy trawienne
żarłoczność psychiczna, choroba cywilizacyjna; zaburzenia odżywiania na tle psychicznym, polegające na okresowym pochłanianiu ogromnych ilości pokarmu i wywoływaniu wymiotów
substancje dodawane do żywności, pozbawione wartości odżywczej, wykorzystywane jako środki konserwujące, podnoszące walory smakowe i zapachowe spożywanych produktów
grupa białek biorących udział w rozkładzie złożonych związków pokarmowych do związków prostych; działają jako katalizatory, przyspieszając reakcje biochemiczne; każdy enzym kieruje przebiegiem określonej reakcji chemicznej i działa tylko na określony substrat
enzymatyczny proces stopniowego rozkładu związków organicznych przebiegający bez udziału tlenu
związek organiczny, który może przyłączyć kwasy tłuszczowe i wraz z nimi utworzyć cząsteczkę tłuszczu; jego popularna nazwa to gliceryna
wielocukier zapasowy zwierząt; jest gromadzony w wątrobie i mięśniach
jednostka energii; ilość energii potrzebna do ogrzania 1 g wody o 1°C
związki organiczne, w skład których wchodzą m.in. łańcuchy węglowodorów; w reakcji z glicerolem tworzą tłuszcze; w komórkach pełnią funkcję energetyczną i zapasową
enzym trawienny wydzielany przez trzustkę i jelito cienkie, rozkładający tłuszcze do glicerolu i kwasów tłuszczowych
tkanka wypełniająca ząb, zawierająca naczynia krwionośne i nerwy, okryta zębiną i szkliwem
choroba prowadząca do zwężenia lub zamknięcia światła naczyń krwionośnych
mikroorganizmy, głównie bakterie obecne w przewodzie pokarmowym (jelicie grubym); wspomagają rozkład niestrawionych składników pokarmowych i produkują witaminy B i K
narząd, który u przodków danego gatunku był dobrze rozwinięty i pełnił ważne funkcje; w toku ewolucji zanika i przestaje pełnić swoją rolę; u człowieka narządem szczątkowym są na przykład zęby mądrości, wyrostek robaczkowy, kość ogonowa
nieprawidłowo rozrastająca się tkanka, zbudowana ze zmutowanych komórek nowotworowych
choroba miękkich tkanek otaczających ząb wywołująca stany zapalne dziąseł i powodująca wypadanie zębów
enzym trawienny wydzielany przez komórki ściany żołądka, rozkładający białka na krótsze łańcuchy białkowe
1% roztwór jodu w 2% wodnym roztworze jodku potasu, wykorzystywany do wykrywania skrobi i stosowany jako zewnętrzny środek odkażający (do płukania gardła i pędzlowania skóry) oraz wewnętrznie (w chorobach tarczycy, miażdżycy naczyń)
choroba zakaźna powodująca niszczenie (rozpad) tkanek twardych zęba, wywołana przede wszystkim przez bakterie obecne w płytce nazębnej
reakcja stosowana do wykrywania białek; białka w środowisku zasadowym tworzą z jonami miedzi(II) fioletowoczerwone kompleksy
reakcja stosowana do wykrywania białek, polegająca na powstawaniu związków o żółtej barwie w wyniku działania na substancję zawierającą białko stężonym kwasem azotowym(V)
zachodzi w przewodzie pokarmowym pod wpływem enzymów trawiennych; polega na chemicznym rozkładzie związków o dużych cząsteczkach do substancji prostych, przyswajalnych przez komórki
procesy ułatwiające trawienie chemiczne pokarmu przez jego mechaniczne rozdrabnianie, np. gryzienie i żucie za pomocą zębów w jamie gębowej, silne skurcze mięśniówki ścian żołądka oraz ruchy perystaltyczne jelit
wielocukier zapasowy gromadzony przez rośliny
wydzielina żołądka zawierająca m.in. enzymy rozpoczynające trawienie białek, kwas solny i śluz
barwnik, który barwi tłuszcze na kolor czerwony
najtwardsza tkanka ludzkiego organizmu pokrywająca od zewnątrz powierzchnię zęba; stanowi barierę przed bakteriami
przedstawiciele płazińców; składające się z członów pasożyty przewodu pokarmowego ludzi i zwierząt
substancja chemiczna wytwarzana przez organizmy żywe, trująca dla innych organizmów
enzym trawienny wydzielany przez trzustkę, rozkładający białka na krótsze łańcuchy białkowe
zakaźna cząsteczka infekująca wszystkie formy życia, która nie jest zdolna do namnażania poza komórką gospodarza
związki organiczne, które pełnią w organizmie funkcję regulacyjną
współczynnik masy ciała służący do oceny proporcji masy ciała w stosunku do wzrostu, obliczany jako iloraz masy ciała (kg) i wzrostu (m) podniesionego do kwadratu
inaczej zrównoważona dieta, zawierająca składniki odżywcze z różnych grup w odpowiednich proporcjach, dostosowanych do potrzeb danej osoby; ogólne wskazówki na temat komponowana takiej diety zawiera piramida zdrowego żywienia
tkanka zęba leżąca bezpośrednio pod szkliwem, ochraniająca położoną głębiej miazgę i obecne w niej naczynia krwionośne i nerwy
wydzielina wątroby zawierająca substancje ułatwiające trawienie tłuszczów; składniki żółci rozbijają tłuszcze na drobniutkie kuleczki, dzięki czemu enzymy trawienne obecne w dwunastnicy mają do nich łatwy dostęp