Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Wyjaśnij przyczyny, dla których Jan Andrzej Morsztyn oraz Wacław Potocki stosowali „poetykę iluzji”.

R10HhUMTeiWwh
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Na podstawie słuchowiska omów sposoby, dzięki którym Jan Andrzej Morsztyn osiągał jedno z głównych zadań poezji barokowej, czyli zadziwienie czytelnika.

R1JJDpKyQXdaS
(Uzupełnij).
R184v21Te69LF

Słownik

konterfekt
konterfekt

portret, wizerunek

Jan Andrzej Morsztyn Cuda miłości

Karmię frasunkiem miłość i myśleniem,
Myśl zaś pamięcią i pożądliwością,
Żądzę nadzieją karmię i gładkościągładkościągładkością,
Nadzieję bajką i próżnym błądzeniem.

Napawam serce pychą z omamieniem,
Pychę zmyślonym weselemzmyślone weselezmyślonym weselem z śmiałością,
Śmiałość szaleństwem pasę z wyniosłością,
Szaleństwo gniewem i złym zajątrzeniem.

Karmię frasunekfrasunekfrasunek płaczem i wzdychaniem,
Wzdychanie ogniem, ogień wiatrem prawie,
Wiatr zasię cieniem, a cień oszukaniem.

Kto kiedy słyszał o takowej sprawie,
Że i z tym o głód cudzy się staraniem
Sam przy tej wszytkiej głód ponoszę strawie.

cuda Źródło: Jan Andrzej Morsztyn, Cuda miłości, [w:] tegoż, Wybór poezji, oprac. W. Weintraub, Wrocław 1988, s. 145–146.
gładkością
zmyślone wesele
frasunek
Wacław Potocki Do damy herbu Gryf

Nie byłby w tej dyjament ani rubin cenie,
Kiedyby tak oń łacnołacnołacno, jako o krzemienie,
Lecz że w okrutnych gryfówGryfgryfów zostawają strażystrażystraży,
Nie każdy, choć i możny, na nie się odważy;
Żaden ich, kto tam idzie, nie dostanie snadniesnadniesnadnie,
Chyba żywot i zdrowie odważywszyodważywszyodważywszy, kradnie.
Śliczna twoja uroda, anieleanieleaniele przymioty,
Szyja w perły toczonatoczonatoczona, warkocz szczerozłoty,
Palce pełne smaragdów, twej czystości świadki,
Usta przejdąprzejdąprzejdą korale, oczy dwa gagatki,
Wypogodzone czoło – szafirowe nieba;
A cóż, kiedy to wszytko oczyma kraść trzeba.
Strzeże ich gryf herbowny i zawsze jest gotów,
Kto by się kraść odważył, bronić twych klejnotów.
Nie ten gryf, który zacnej paranteleparanteleparantele waszej
W herbie przy orlim hakuorli hakorlim haku lwim pazurem straszy:
Statek, wspaniałość w gestach i w słowach powaga
Wszystkie lwy, wszystkie orły i gryfy przemaga.

5 Źródło: Wacław Potocki, Do damy herbu Gryf, [w:] tegoż, Dzieła, t. 3, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1987, s. 427–428.
Gryf
straży
snadnie
odważywszy
aniele
toczona
przejdą
parantele
orli hak
łacno