Sprawdź się
W dwóch nieoznakowanych, zamkniętych probówkach znajdowały się heks––en oraz heksan. Uczniowie mieli do dyspozycji wodę bromową. W której probówce woda bromowa się nie odbarwi? Odpowiedź uzasadnij.
Zapoznaj się z wykresem przedstawionym poniżej i ustal związek między temperaturą wrzenia alkanów o nierozgałęzionych łańcuchach a ich budową i stanem skupienia.
Liczba atomów węgla w cząsteczce alkanu o nierozgałęzionym łańcuchu () | Stan skupienia w temperaturze |
---|---|
gazy | |
ciecze | |
substancje stałe |
Indeks dolny Źródło: Boyd R. N., Morrison R. T., Chemia organiczna, t. 1, Warszawa 1985, s. 117 i 342. Indeks dolny koniecŹródło: Boyd R. N., Morrison R. T., Chemia organiczna, t. 1, Warszawa 1985, s. 117 i 342.
Jedną z właściwości chemicznych alkanów jest fakt, że ulegają reakcji podstawienia – substytucji. W reakcji tej podstawia się atom za atom. Może ona zachodzić w obecności światła bądź pod wpływem wysokiej temperatury. Przykładem jest reakcja metanu z chlorem w obecności światła:
Rozpoczynając od chlorometanu, zapisz ciąg reakcji z chlorem przebiegających w obecności światła tak, aby otrzymać di- tri- oraz tetrachloropochodną metanu. Podaj nazwy organicznych produktów reakcji.
Uczeń przeprowadził doświadczenie, podczas którego badał reakcję propanu z chlorem. W tym celu na cylinder, napełniony propanem i przykryty płytką, nałożył odwrócony do góry dnem cylinder z chlorem, którego wylot również zatkany był płytką. Następnie wyjął płytki, docisnął cylindry i kilkukrotnie obrócił je w celu wymieszania gazów. W kolejnym kroku rozdzielił cylindry, zamknął szczelnie korkami i jeden z nich wystawił na działanie światła. Po kilku minutach do wylotu obu cylindrów zbliżył zwilżony papierek wskaźnikowy.
Jakich obserwacji powinien się spodziewać uczeń? Uzasadnij odpowiedź.
Masz do dyspozycji: heptan, wodę bromową oraz zakwaszony wodny roztwór manganianu() potasu. Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli wykazać brak nienasyconego charakteru heptanu. Zaproponuj problem badawczy i hipotezę. W opisie doświadczenia uwzględnij sprzęt, opis czynności, spostrzeżenia oraz wnioski.