Sprawdź się
Teksty do ćwiczeń
Napis na statuę abo na obraz śmierciCóra to grzechowa,
Świat skazić gotowa:
Wszytko, co się rodzi,
Bądź po ziemi chodzi,
Lub w morskiej wnętrzności
I wietrznej próżności,
Jako kosarz ziele
Ostrą kosą ściele;
Tak ta wszystko składa,
Ani opowiada
Nikomu swojego
Zamachu strasznego.
I wy, co to ćciciećcicie,
Prawda, że nie wiécie,
Jeśli nie przymierza
Ta sroga szampierzaszampierza
Któremu do szyje.
Strzeż się: oto bije!
doxastichon (gr.) – wiersz o wierze
DoxastichonWąż czy Twój Owoc, powiedz, Drzewo wiadomości,
Kto winien? ParadyjskichParadyjskich nie ochraniaj Gości.
Wina to rodzicówrodziców jest, że chcący być Bogi,
Nad mój Przywilej drogi –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest: nad mandatamandata Boskie
Jabłko urwali mojskiemojskie –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, że w Raju spłodzona
Z grzechu śmierć urodzona –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, że odtąd w godzinie
Czas a z czasem wiek płynie –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, że różne przygodyprzygody
Mają w nas swe gospody –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, że śmierć nieużyta
Kogo chce, sobie chwyta –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, iże w młodym wieku
Przyjdzie schodzić człowieku –
Rodziców to wina.Wina to Rodziców jest, lecz będzie godzina,
Drzewo gdy i ty uschniesz, bo Rodziców wina
Przejednana i na łup śmierć nie będzie śpieszyć
I człowiek już nie umrze, i nie będzie grzeszyć,
I nie twego już jabłka zażyje obrokuobroku.
Ale się paść Nektarem będzie w wiecznym roku,
A wąż zabójca prawy i KredencarzKredencarz niecny,
Złego przyczyńca, będzie żarł płomień on wieczny.
Z powyższych wierszy Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i Adriana Wieszczyckiego wypisz cytaty, w których znajdują się porównania oraz metafory dotyczące śmierci. Ustal, jaką funkcję te porównania pełnią.
Wymień wszystkie następstwa grzechu pierworodnego opisane w utworze Adriana Wieszczyckiego Doxastichon.
Opisz, kogo podmioty liryczne wierszy Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Napis na statuę abo na obraz śmierci oraz Adriana Wieszczyckiego Doxastichon oskarżają o to, że ludzie umierają. Uzasadnij swoją odpowiedź, przywołując co najmniej dwa cytaty z wierszy dołączonych do lekcji.
Zapoznaj się z wierszem Daniela Bratkowskiego Śmierć. Zwróć uwagę na dwa ostatnie wersy utworu i wyjaśnij, do jakiej postaci śmierci – eksponowanej przez poetów barokowych – odwołują się owe wersy.
ŚmierćEj, śmierci, śmierci, ciągniesz nas do siebie,
Niejeden by się dokupił od ciebie.
Bogacze świata daliby miliony,
Gdyby w podziemne nie wchodzili strony.
Srebro i złoto dałby, aksamity,
Dałby złoto głów i drogie telitytelity,
[…]
Oddałby drugi, co tylko w komorze,
Dałby, co tylko byłoby w oborze,
Dałby ubogi ostatnią siermięgęsiermięgę,
Kiedy by, śmierci, nie dała mu cięgęnie dała mu cięgę.
Dałby w ostatku, gdyby jedna kopa,
Nie żałowałby ostatniego snopa,
Jeśliby, śmierci, co potrzebowała,
Dałaby każda, co by tylko miała.
Już nie okupisz, już posiana niwa,
Musi być zżęta, kiedy przyjdą żniwa.
Zredaguj złożony z co najmniej 5 punktów plan wystąpienia na temat: „Śmierć – najpotężniejsza siła na świecie? Czy w wierszach barokowych poetów można znaleźć pocieszenie w obliczu bezwzględności śmierci?”.