Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RpSsIS3GTivxR1
Ćwiczenie 1
Spośród poniższych związków frazeologicznych zaznacz te, które charakteryzują sposób postępowania Tata. Możliwe odpowiedzi: 1. zawracanie kijem Wisły, 2. kupić kota w worku, 3. łowić ryby w mętnej wodzie, 4. wyczuć pismo nosem, 5. orka na ugorze, 6. syzyfowa praca, 7. iść jak po maśle, 8. porywać się z motyką na słońce, 9. łączyć przyjemne z pożytecznym, 10. walka z wiatrakami, 11. nie zasypiać gruszek w popiele, 12. łaknąć jak kania dżdżu
11
Ćwiczenie 2

Nazwij zastosowany we fragmencie powiastki O sławnym człowieku składniowy środek stylistyczny i objaśnij jego funkcję.

Leszek Kołakowski O sławnym człowieku

Potem nauczył się szybko zaścielać łóżko i liczył na to, że będzie największym słaczem łóżek. Później jeszcze przyszła kariera najlepszego wyciągacza korków z butelek, najlepszego wydzieracza kartek z nowych książek, najwybitniejszego łamacza zapałek i najznakomitszego wyciskacza pasty do zębów z tubki. Był jeszcze najlepszym zapalaczem świec, największym rozbijaczem talerzy i najlepszym zapinaczem guzików przy kamizelkach.

C4 Źródło: Leszek Kołakowski, O sławnym człowieku, [w:] Leszek Kołakowski, Bajki różne. Opowieści biblijne. Rozmowy z diabłem, Warszawa 1990.
RyMa3bAcmZU0o
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Z tekstu O sławnym człowieku wynotuj cztery neologizmy utworzone według tego samego mechanizmu słowotwórczego. Wyodrębnij w nich formanty znaczące i określ, jaką kategorię wyrazów w języku polskim tworzy, a następnie podaj przykłady wyrazów zawierających ten formant i określ ich funkcję w tekście.

R1OiMfFO6xhEY
Neologizmy: 1) (Uzupełnij) 2) (Uzupełnij) 3) (Uzupełnij) 4) (Uzupełnij) Formant znaczący: (Uzupełnij) Kategoria wyrazów tworzonych przez formant znaczący: (Uzupełnij) Przykładowe wyrazy: 1) (Uzupełnij) 2) (Uzupełnij) Funkcja w tekście: (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 4

Wyjaśnij, w jaki sposób narrator powiastki sygnalizuje ironiczny stosunek do bohatera.

RtEEidgREDYQw
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5

Sformułuj w postaci pytań trzy problemy filozoficzne podejmowane w tekście O sławnym człowieku.

RN7ITgGV3BHCn
(Uzupełnij).
R10FgWO8V8S96
211
Ćwiczenie 6
RJ3fTTjUxF3PM
Cecha powiastki. Obecność cechy: TAK lub NIE. biblizmy. Objaśnienie. bohater – poszukiwacz szczęścia. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). narrator – moralista, krytyk głupoty. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). dowcipny i ironiczny styl narracji. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). świat przedstawiony usytuowany w egzotycznym miejscu, zawierający elementy baśniowe. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). akcja oparta na motywie podróży lub poszukiwań. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). świat przedstawiony stanowi pretekst do przedstawiania zagadnień filozoficznych i moralnych. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij).

Oceń, czy tekst O sławnym człowieku ma cechy gatunkowe powiastki filozoficznej. Wpisz przy każdej z cech w tabeli „tak” lub „nie” i wyjaśnij, w jaki sposób dana cecha się uwidocznia.

RnUg5xVjWXUzj
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
31
Ćwiczenie 7

Zastanów się, jakie zjawisko współczesnej kultury lub życia codziennego można zilustrować poprzez powiastkę O sławnym człowieku. Opisz to zjawisko i wyjaśnij jego związek z postępowaniem Tata.

R1N5kWq9rsvgn
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zredaguj trzy porady dla Tata zgodne z założeniami racjonalizmu. Użyj zdań podrzędnych okolicznikowych warunku.

RKehpRGqWJTyH
(Uzupełnij).
Praca domowa
Zapoznaj się z wypowiedzią Andrzeja Kijowskiego na temat wizji człowieka w 13 bajkach z królestwa Lailonii, a następnie rozstrzygnij, czy opinia ta jest trafna w odniesieniu do bohatera powiastki O sławnym człowieku. Swoją opinię sformułuj w postaci tezy i poprzyj ją trzema argumentami odwołującymi się do tekstu Kołakowskiego. 
Zapoznaj się z wypowiedzią Andrzeja Kijowskiego na temat wizji człowieka w 13 bajkach z królestwa Lailonii, a następnie rozstrzygnij, czy opinia ta jest trafna w odniesieniu do bohatera powiastki O sławnym człowieku. Swoją opinię sformułuj w postaci tezy i poprzyj ją trzema argumentami odwołującymi się do tekstu Kołakowskiego. 
Andrzej Kijowski Racjonalizm i aberracjonizm

[...] a) człowiek jest z natury wolny, lecz posiada niezwykłą zdolność stwarzania sobie systemów niewoli; b) zdolność ta zawarta jest w samym procesie myślenia, tzn. wszelka spekulacja zmierza do zawężenia pola działania i zarazem myślenia; c) człowiek „odnajduje się” na gruncie prawd prostych i prostych stosunków [...].

C5 Źródło: Andrzej Kijowski, Racjonalizm i aberracjonizm, [w:] Granice literatury, t. 1, oprac. T. Burek, Warszawa 1991, s. 94.