Sprawdź się
Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi okresu lęgowego kukułki, a następnie wykorzystaj je do interpretacji tytułu filmu Lot nad kukułczym gniazdem. W swoich odpowiedziach odnieś się do znajomości treści filmu. Interpretacje poszczególnych elementów zapisz w formie notatki.
U kukułek znane jest zjawisko poliandrii. Oznacza to, że jedna samica ma kilku partnerów. Nie są to więc ptaki monogamiczne, nie tworzą par, również dlatego że samców jest często więcej niż samic. Kukułki nie zakładają również gniazd, nie wysiadują jaj i nie wychowują własnych piskląt. Kukułka składa jaja na ziemi i uznawana jest za pasożyta lęgowego, ponieważ podrzuca je do cudzych gniazd. Najczęściej przenosi jaja w dziobie i wrzuca do gniazda gospodarza. Do jednego gniazda trafia jedno jajko, a kukułka składa ich najczęściej od 10 do 20. Kukułka nie tylko podrzuca własne jajka innym ptakom, ale też zjada lub zabiera jedno jajo gospodarza. Oprócz tego jej jaja muszą być podobne kolorem i kształtem do jaj gospodarzy. Pisklęta kukułki wylęgają się po około 11 do 13 dniach wysiadywania, czyli wcześniej niż pisklęta gospodarzy. Tuż po wykluciu, kiedy są jeszcze niesamodzielne i ślepe, rozpychają się w gnieździe w taki sposób, że wyrzucają jaja gospodarzy. Jest to instynktowne zachowanie, gdyż skupiają całą uwagę przybranych rodziców na wyżywieniu. Młode pisklęta kukułki potrafią także naśladować odgłosy piskląt gospodarzy, przy czym robią to najgłośniej i to w ten sposób zmuszają opiekunów do nieustannej uwagi, domagając się pożywienia. Pisklę kukułki opuszcza gniazdo po około 21 dniach. Kukułka wtedy jest już całkowicie samodzielna, a samica najczęściej podrzuca jaja temu gatunkowi, który się nią opiekował.
Plakaty do filmu Lot nad kukułczym gniazdem autorstwa Andrzeja Pągowskiego przedstawiają głównego bohatera na wzór Jezusa Chrystusa. Wyjaśnij, dlaczego właśnie do tej postaci jest przyrównywany McMurphy.
Które z postaw Jezusa Chrystusa stanowiących podstawy etyki chrześcijańskiej odnaleźć można u Randle’a McMurphy'ego. Zaznacz poprawne
Przeczytaj fragment eseju Leszka Kołakowskiego. Wskaż trzy argumenty potwierdzające niepohamowaną żądzę władzy siostry Ratched.
Zapoznaj się z fragmentem eseju Leszka Kołakowskiego. Wskaż trzy argumenty potwierdzające niepohamowaną żądzę władzy siostry Ratched.
Mini wykłady o maxi sprawachWładza
Jeśli teoria, wedle której nic w nas nie ma oprócz żądzy władzy, jest naiwna i mało co tłumaczy, to nikt nie zaprzeczy, że władza jest dobrem wybitnie pożądanym. Najczęściej, gdy mówimy o władzy, mamy na myśli sens węższy niż ten, o którym była mowa, mianowicie władzę, która polega na dysponowaniu środkami, za pomocą których możemy wpływać – przemocą albo groźbą przemocy – na zachowanie ludzi i regulować to zachowanie wedle zamierzeń władcy (jednostkowego czy zbiorowego). Władza w tym sensie zakłada obecność zorganizowanych narzędzi przemocy, a w dzisiejszym świecie państwa.
Czy każdy z nas pragnie władzy w tym sensie? Na pewno każdy by chciał, by ludzie zachowywali się tak, jak on uważa za właściwe, a to znaczy: albo zgodnie z jego poczuciem sprawiedliwości, albo dla niego najkorzystniej. Stąd nie wynika jednakże, że każdy chciałby być królem. Jak Pascal mówi, tylko król pozbawiony tronu jest nieszczęśliwy z tego powodu, że nie jest królem.
Ponieważ wiadomo, że posiadanie władzy bardzo często – choć nie bezwyjątkowo – korumpuje ludzi, ponieważ ludzie, którzy przez długi czas cieszyli się jakimś znacznym zakresem władzy mają w końcu poczucie, że władza należy im się na mocy porządku natury, podobnie jak władza dawnych monarchów miała być z boskiego nadania, a gdy ją z jakichś powodów utracą, uważają to za katastrofę kosmiczną [...]
Źródło: Leszek Kołakowski, Mini wykłady o maxi sprawach.
Przeczytaj fragmenty wykładu profesora Zimbardo wygłoszonego podczas konferencji TED w 2008 roku. Philip Zimbardo wyjaśnia Jak zwyczajni ludzie stają się potworami... lub bohaterami. Zebrane wiadomości zestaw z postawami personelu medycznego szpitala dla psychicznie chorych z filmu Lot nad kukułczym gniazdem i zaznacz, które z siedmiu procesów społecznych wymienionych w ostatnim akapicie pojawiło się w filmie.
Zapoznaj się z fragmentami wykładu profesora Zimbardo wygłoszonego podczas konferencji TED w 2008 roku. Philip Zimbardo wyjaśnia Jak zwyczajni ludzie stają się potworami... lub bohaterami. Zebrane wiadomości zestaw z postawami personelu medycznego szpitala dla psychicznie chorych z filmu Lot nad kukułczym gniazdem i napisz, które z siedmiu procesów społecznych wymienionych w ostatnim akapicie pojawiło się w filmie.
Wykład profesora Zimbardo wygłoszonego podczas konferencji TEDPo pierwsze, świat był, jest i zawsze będzie pełen i dobra i zła, bo zło i dobro to jin i jang ludzkiego istnienia. Przypomina mi to również, że ulubionym aniołem Boga był Lucyfer. Imię Lucyfer znaczy „światło”. W niektórych tekstach znaczy też „gwiazda poranna”. To właśnie on przeciwstawił się Bogu, a to największe wykroczenie wobec władzy. W odpowiedzi Bóg wysłał archanioła Michała, by zrzucić go z nieba wraz z innymi upadłymi aniołami. Lucyfer zszedł do piekła i stał się Szatanem. Stał się diabłem, a na świecie pojawiło się zło.
Paradoksalnie, to Bóg stworzył piekło jako miejsce na zło, ale go tam nie upilnował. Moim zdaniem ta kosmiczna transformacja, ukochanego anioła Boga w diabła, jest właściwym kontekstem dla zrozumienia ludzi, którzy zmieniają się z dobrych, zwyczajnych ludzi w złoczyńców.
Chociaż efekt Lucyfera skupia się na zakresie zła potencjalnego, a nie faktycznego, pozwala mi sformułować definicję zła: zło to po prostu wykorzystywanie władzy, chodzi właśnie o władzę, po to, żeby ranić innych psychicznie, fizycznie, niszczyć ich moralność, ich poglądy, i żeby popełniać zbrodnie przeciwko ludzkości. W Google słowo „evil” (zło) da nam 136 mln adresów, choć w dzisiejszych czasach nie powinno znaczyć nic.
Jakie siedem procesów społecznych nadaje śliskość równi pochyłej zła? Bezmyślne zrobienie pierwszego kroku. Dehumanizacja innych. Porzucenie indywidualności. Rozproszenie własnej odpowiedzialności. Ślepe posłuszeństwo wobec władzy. Bezkrytyczna zgoda na normy grupy. Pasywna zgoda na zło poprzez bierność lub obojętność.
Źródło: Philip Zimbardo, Wykład profesora Zimbardo wygłoszonego podczas konferencji TED, 2008.
Przeczytaj tekst piosenki Jacka Kaczmarskiego pt.: A my nie chcemy uciekać stąd. Pieśń została napisana tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego i pokryła się ze zbiorowymi uczuciami społeczeństwa polskiego wobec zniewalającej go władzy. Wybierz te elementy, które są wspólne Polakom i bohaterom filmu Formana.
Zapoznaj się z tekstem piosenki Jacka Kaczmarskiego pt.: A my nie chcemy uciekać stąd. Pieśń została napisana tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego i była wyrazem zbiorowych uczuć społeczeństwa polskiego wobec zniewalającej go władzy. Wybierz te elementy, które są wspólne Polakom i bohaterom filmu Formana.
A my nie chcemy uciekać stądStanął w ogniu nasz wielki dom
Dym w korytarzu kręci sznury
Jest głęboka naprawdę czarna noc
Z piwnic płonące uciekają szczury
Krzyczę przez okno czoło w szybę wgniatam
Haustem powietrza robię w żarze wyłom
Ten co mnie widzi ma mnie za wariata
Woła – co jeszcze świrze ci się śniło?
Więc chwytam kraty rozgrzane do białości
Twarz swoją widzę twarz w przekleństwach
A obok sąsiad patrzy z ciekawością
Jak płonie na nim kaftan bezpieczeństwa
Dym w dziurce od klucza drzwi bez klamek
Pękają tynki wzdłuż spoconej ściany
Wsuwam swój język w rozpalony zamek
Śmieje się za mną ktoś jak obłąkany
Lecz większość śpi nadal przez sen się uśmiecha
A kto się zbudzi nie wierzy w przebudzenie
Krzyk w wytłumionych salach nie zna echa
Na rusztach łóżek milczy przerażenie
Ci przywiązani dymem materaców
Przepowiadają życia swego słowa
Nam pod nogami żarzą się posadzki
Deszcz iskier czerwonych osiada na głowach
Dym coraz gęstszy obcy ktoś się wdziera
A my wciśnięci w najdalszy sali kąt
– Tędy! – wrzeszczy – Niech was jasna cholera!
A my nie chcemy uciekać stąd!
A my nie chcemy uciekać stąd!
Krzyczymy w szale wściekłości i pokory
Stanął w ogniu nasz wielki dom!
Dom dla psychicznie i nerwowo chorych!Źródło: Jacek Kaczmarski, A my nie chcemy uciekać stąd, 1980.
Porównaj sytuację fabularną opisaną w Dżumie Alberta Camusa oraz w Locie nad kukułczym gniazdem. Przypomnij sobie motto Dżumy: Jest rzeczą równie rozsądną ukazać jakiś rodzaj uwięzienia przez inny, jak ukazać coś, co istnieje rzeczywiście, przez coś co nie istnieje.
Wskaż, które z wymienionych haseł mogą być wspólne dla tych dwóch tekstów kultury.