Sprawdź się
KsiążkaRyszardowi Przybylskiemu
Ta książka łagodnie mnie napomina nie pozwala
abym zbyt szybko biegł w takt toczącej się frazy
każe wrócić do początku wciąż zaczynać od nowaOd pół wieku tkwię po uszy w Księdze pierwszej rozdział trzeci wers VII
i słyszę głos: nigdy nie poznasz Księgi dokładnie
powtarzam literę po literze – ale mój zapał często gaśnieCierpliwy głos książki poucza:
najgorszą rzeczą w sprawach ducha jest pośpiech
i jednocześnie pociesza: masz lata przed sobąMówi: zapomnij że czeka ciebie jeszcze dużo stronic
tomów łez bibliotek czytaj dokładnie rozdział trzeci
w nim bowiem jest klucz i przepaść początek i koniecMówi: nie żałuj oczu świec inkaustuinkaustu przepisuj starannie
werset za wersetem a kopiuj ściśle jakbyś odbijał w lustrze
słowa niezrozumiale wyblakle o trojakim znaczeniuMyślę z rozpaczą że nie jestem ani zdolny ani dość cierpliwy
bracia moi są bieglejsi w sztuce
słyszę ich drwiny nad głową widzę szydercze spojrzeniao późnym zimowym świcie – kiedy zaczynam od nowa
Źródło: Zbigniew Herbert, Książka, [w:] tegoż, Rovigo, Wrocław 1993, s. 7–8.
Zaznacz na żółto te fragmenty wiersza Zbigniewa Herberta, które potwierdzają, że tytułową książką jest Biblia. Uzasadnij swój wybór.
żółty
Zbigniew Herbert
Książka
Ta książka łagodnie mnie napomina nie pozwala
abym zbyt szybko biegł w takt toczącej się frazy
każe wrócić do początku wciąż zaczynać od nowa
Od pół wieku tkwię po uszy w Księdze pierwszej rozdział trzeci wers VII
i słyszę głos: nigdy nie poznasz Księgi dokładnie
powtarzam literę po literze – ale mój zapał często gaśnie
Cierpliwy głos książki poucza:
najgorszą rzeczą w sprawach ducha jest pośpiech
i jednocześnie pociesza: masz lata przed sobą
Mówi: zapomnij że czeka ciebie jeszcze dużo stronic
tomów łez bibliotek czytaj dokładnie rozdział trzeci
w nim bowiem jest klucz i przepaść początek i koniec
Mówi: nie żałuj oczu świec inkaustu przepisuj starannie
werset za wersetem a kopiuj ściśle jakbyś odbijał w lustrze
słowa niezrozumiale wyblakłe o trojakim znaczeniu
Myślę z rozpaczą że nie jestem ani zdolny ani dość cierpliwy
bracia moi są bieglejsi w sztuce
słyszę ich drwiny nad głową widzę szydercze spojrzenia
o późnym zimowym świcie – kiedy zaczynam od nowa
W wierszu Herberta słowo „książka” zapisane jest małą literą, „Księga” - dużą literą. Wyjaśnij dlaczego.
Określ przynależność wiersza do kategorii liryki:
- liryka bezpośrednia
- liryka pośrednia
- liryka zwrotu do adresata
- liryka apelu
Przedstaw argument potwierdzający twój wybór. Użyj przy tym co najmniej jednego cytatu z wiersza.
Scharakteryzuj podmiot liryczny wiersza Książka Zbigniewa Herberta.
Przedstawiając książkę, podmiot liryczny zastosował:
- personifikację
- animizację
- hiperbolę
- porównanie
- antytezę
Wyjaśnij, dlaczego poeta posłużył się figurą stylistyczną wskazaną przez ciebie w pierwszej części ćwiczenia.
Podaj co najmniej pięć czasowników, które wyrażają działania tytułowej książki.
Zinterpretuj pouczenia i rady, których książka (Biblia) udziela podmiotowi lirycznemu.
W drugiej strofie padają słowa: Od pół wieku tkwię po uszy w Księdze pierwszej rozdział trzeci wers VII
. Wskazane miejsce w Biblii odnosi się do Adama oraz Ewy i brzmi:
Rdz 3, 7A wtedy otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski
Źródło: Rdz 3, 7, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół pod red. M. Petera i M. Wolniewicza, Poznań 2018, s. 29.
Napisz krótki tekst, w którym wyjaśnisz, czego dotyczą refleksje podmiotu lirycznego, który poświęcił tak wiele czasu siódmemu wersetowi z trzeciego rozdziału Księgi Rodzaju.
Zinterpretuj sens fragmentu wersu z piątej zwrotki: słowa [...] o trojakim znaczeniu
. O jakim potrójnym znaczeniu mówi tu podmiot liryczny?
W przedostatniej strofie podmiot liryczny stwierdza: bracia moi są bieglejsi w sztuce / słyszę ich drwiny nad głową widzę szydercze spojrzenia
. Wyjaśnij, kim są „bracia moi”. Podaj co najmniej dwie różne interpretacje.
Ze względu na podejmowaną tematykę wyróżnia się następujące typy liryki: autotematyczną, miłosną, religijną, patriotyczną, refleksyjno‑filozoficzną. Określ przynależność wiersza Książka do jednego z tych typów i uzasadnij swój wybór.
Napisz rozprawkę interpretacyjną wiersza Zbigniewa Herberta Książka. Wykorzystaj w niej następujące biblijne cytaty:
Koh 3, 1Wszystko ma swój czas,
i jest wyznaczona godzina
na wszystkie sprawy pod niebemŹródło: Koh 3, 1, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań 1980, s. 737.
Ap 20, 1Potem ujrzałem anioła, zstępującego z nieba,
który miał klucz od CzeluściŹródło: Ap 20, 1, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań 1980, s. 1414.
Ap 21, 6Stało się.
Jam Alfa i Omega,
Początek i Koniec.Źródło: Ap 21, 6, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Poznań 1980, s. 1415.