Marian Zagórniak Polska w czasach walk o niepodległość (1815–1864)

Po klęsce powstania listopadowego na Królestwo Polskie i biorącą udział w powstaniu ludność dawnych wschodnich województw Rzeczypospolitej spadły surowe represje. W Królestwie do sądzenia winowajców powołany został Najwyższy Sąd Kryminalny. (…)

W Królestwie ogłoszono wprawdzie amnestię, ale nie objęła ona członków Rządu Narodowego, posłów na sejm, uczestników nocy listopadowej i tych wszystkich, którzy opuścili kraj, udając się na emigrację. Na wielką skalę nastąpiły konfiskaty dóbr i majątków. (…) Dziesięciu przywódców powstania (w tym księcia Czartoryskiego i Lelewela) skazano zaocznie na ścięcie toporem, a dwieście kilkadziesiąt osób – na powieszenie. (…) Ciężki los spotkał żołnierzy wojska polskiego. W zasadzie zostali oni wcieleni do wojska carskiego na 15 lat, a żołnierze 4. pułku piechoty, który wziął udział w wydarzeniach nocy listopadowej po stronie podchorążych – na 25 lat.

cytat6 Źródło: Marian Zagórniak, Polska w czasach walk o niepodległość (1815–1864), Kraków 2001, s. 143.

Paweł Olbrycht Migracje zarobkowe Polaków – przeszłość i teraźniejszość

(…) W historii Polski procesy migracyjne były związane najczęściej z sytuacją polityczną lub ekonomiczną. Dominującą formą mobilności Polaków już od XIX wieku były migracje zarobkowe, związane z podejmowaniem zatrudnienia za granicą. Do dużych ruchów emigracyjnych doszło w latach 70. i 80. XIX wieku. Celem wyjazdów były przede wszystkim Stany Zjednoczone i Brazylia. Emigrowali ubodzy mieszkańcy wsi zaboru rosyjskiego i Galicji. Wielu z nich było analfabetami i robotnikami niewykwalifikowanymi. W kraju trudnili się rolnictwem lub pracą przynoszącą bardzo niskie dochody. Były to wyjazdy „za chlebem”. Z założenia miały mieć charakter sezonowy. Emigranci chcieli zarobić pieniądze na zakup ziemi w ojczyźnie, aby w ten sposób podnieść swój status społeczny. Jednak po osiedleniu się w Stanach Zjednoczonych większość aklimatyzowała się, zostawała na stałe, ściągała rodziny i znajomych (tzw. emigracja łańcuchowa).

cytat4 Źródło: Paweł Olbrycht, Migracje zarobkowe Polaków – przeszłość i teraźniejszość, „Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego” 2014, nr 2, s. 21.

Paweł Olbrycht Migracje zarobkowe Polaków – przeszłość i teraźniejszość

(…) Dominującą formą poakcesyjnej mobilności Polaków są czasowe migracje zarobkowe. Zdecydowana większość wyjeżdżających przebywa za granicą krócej niż 12 miesięcy. Tendencja ta uległa odwróceniu w latach 2006‑2007, kiedy to migranci długoterminowi stanowili większość, co świadczy o tym, że migracja sezonowa może się przekształcić w migrację osiedleńczą (stałą). (…)

cytat5 Źródło: Paweł Olbrycht, Migracje zarobkowe Polaków – przeszłość i teraźniejszość, „Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego” 2014, s. 28.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Atlas polskiej obecności za granicą

Emigracja Polaków (…) nabrała dynamiki już w drugiej połowie XIX wieku. (…) Posługując się danymi z sondażu (…) z 2012 r., w którym badani mogli zadeklarować polskie pochodzenie, (…) obecnie mieszka [tam] 9 659 207 osób polskiego pochodzenia.

cytat1 Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Atlas polskiej obecności za granicą, dostępny w internecie: msz.gov.pl [dostęp 19.02.2020 r.].

Kancelaria Senatu Opieka nad Polonią i Polakami za granicą w 2019 r.

Informujemy, że szef Kancelarii Senatu minister Jakub Kowalski ogłosił otwarty nabór ofert na realizację zadań publicznych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2019 r.

Przyjmowanie ofert rozpocznie się 15 października 2018 r., a zakończy według następującego harmonogramu:

– dla ofert z kierunków media polonijne oraz pomoc charytatywna i socjalna – 9 listopada 2018 r.,

– dla ofert z kierunku wzmacnianie pozycji środowisk polskich i polonijnych w krajach zamieszkania – 16 listopada 2018 r.,

– dla ofert z kierunku edukacja i infrastruktura polonijna – 23 listopada 2018 r.,

– dla ofert z kierunku kultura i promocja Polski oraz ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego – 30 listopada 2018 r.

Celem jest wsparcie środowisk polonijnych i polskich za granicą. Oferty mogą składać wyłącznie organizacje zarejestrowane w Polsce, które mają doświadczenie w pracy na rzecz tych środowisk.

cytat2 Źródło: Kancelaria Senatu, Opieka nad Polonią i Polakami za granicą w 2019 r., dostępny w internecie: magazynpolonia.com [dostęp 19.02.2020 r.].

Ewa Malcher Nowa strategia promocji Polski za granicą

Polonia jako potencjał promocyjny

Zgodnie z koncepcją marki narodowej wykreowanej przez Simona Anholta, obywatele zamieszkujący inne państwo stają się najlepszym źródłem narodowej komunikacji. To przez aktywność Polonii Polska jest w stanie w najefektywniejszy sposób kształtować swój wizerunek za granicą. Każdy nasz rodak mieszkający poza ojczyzną to jeden honorowy ambasador naszego kraju. Biorąc pod uwagę, że za granicą jest nas, według różnych szacunków, łącznie ponad 20 mln, to do dyspozycji władz polskich pozostaje gotowy do działania nieformalny wielomilionowy korpus dyplomatyczny. Najlepszą formą wsparcia środowisk polonijnych jest w naszej ocenie zwiększenie dotacji na ich bieżącą działalność, która powinna odbywać się w ścisłej współpracy z polskimi placówkami dyplomatycznymi. Współpraca opierałaby się na zasadach komunikowania bieżących kierunków polskiej promocji.

Potencjał Polonii nie jest jednak ograniczony wyłącznie do funkcji czysto marketingowych. Przedstawiciele środowisk polonijnych mają również potencjał ekonomiczny i kulturalno‑edukacyjny. Rodacy, wzbogacając się za granicą, zwiększają swoją siłę nabywczą w Polsce, robią zakupy, inwestują lub po prostu przesyłają środki finansowe najbliższym. Polscy emigranci, co więcej, nie tylko podtrzymują tradycję i kulturę, ale również przekazują tę wiedzę i zwyczaje kolejnym pokoleniom, np. poprzez naukę języka, polskie szkoły, a nawet poprzez tradycyjne obchodzenie polskich świąt i obrządków. Dzięki podtrzymaniu tych zwyczajów i tradycji na rynek pracy wchodzi nowe pokolenie Polonii, w pełni rozumiejące przemiany technologiczne i doskonale poruszające się we współczesnym świecie. To nowe pokolenie może stać się doskonałym atutem w promocji Polski.

cytat3 Źródło: Ewa Malcher, Nowa strategia promocji Polski za granicą, 22.12.2019 r., dostępny w internecie: dziennikzwiazkowy.com [dostęp 19.02.2020 r.].