Sprawdź się
Wskaż mocarstwo europejskie, które nie wsparło ani dyplomatycznie, ani militarnie powstania greckiego.
- Wielka Brytania
- Francja
- Austria
- Rosja
Podziel ziemie greckie na te, które w 1832 r. weszły w skład Królestwa Greckiego, i na te, które pozostały w Imperium Osmańskim.
Rodos, Tesalia, Sporady Północne, Epir, Peloponez, Macedonia, Chios</strong></strong>, Beocja, Kreta, Cyklady, Eubea, Attyka
| Królestwo Grecji | |
|---|---|
| Imperium Osmańskie |
Spośród poniższej chmury tagów wybierz te właściwe, które pasują do treści tekstu źródłowego. Uwaga! Część z nich nie pasuje do tekstu.
Wielu cudzoziemców sądziło o nich [Grekach] albo podług wyobrażeń europejskich, albo podług wiadomości, jakie wyczytali w dawnej historii. Więc byli zdziwieni, gdy zastali wcale co innego. Zamiast rządu, sztabów, liwerantów, szpitalów ujrzeli tylko zgraję ubogich pasterzy, podobniejszych do bandytów niż żołnierzy i których całym hasłem było „bić się i cierpieć”; nie walczyli w imieniu praw człowieka, ale w imieniu Krzyża: o republice Platona nie słyszeli, nie rozumieli języka Odysei i Iliady.
Cytat za: Karol B. Hoffman (1798-1875), Cztery powstania, Paryż, 1837, s. 75.
{#filhelleni} {oświecenie} {armia zawodowa} {#Homer} {#romantyzm} {artyleria} {#prawosławie} {renesans} {#partyzanci} {Leonardo da Vinci}
Na poniższej mapie etnograficznej sprzed I wojny światowej zaznaczono grupy narodowościowe zamieszkujące Bałkany i Azję Mniejszą na ziemiach należących na początku XIX w. do Imperium Osmańskiego. Grecy są oznaczeni kolorem niebieskim. Zwróć uwagę, że zamieszkują oni nie tylko dzisiejszą Grecję, ale również Cypr, wybrzeża tureckie, a nawet część Krymu. Następnie wykonaj poniższe polecenie.
Na poniższej mapie etnograficznej sprzed I wojny światowej zaznaczono grupy narodowościowe zamieszkujące Bałkany i Azję Mniejszą na ziemiach należących na początku XIX w. do Imperium Osmańskiego. Zwróć uwagę, że Grecy zamieszkują nie tylko dzisiejszą Grecję, ale również Cypr, wybrzeża tureckie, a nawet część Krymu. Następnie wykonaj poniższe polecenie.
Zaznacz wydarzenia, które w długiej historii Greków i Europy przyczyniły się do migracji ich przodków.
- wielka kolonizacja VII–VI w. p.n.e.
- podboje Aleksandra Wielkiego i epoka helleńska IV–I w. p.n.e.
- wielka wędrówka ludów IV–VI w. n.e.
- istnienie Cesarstwa Bizantyńskiego V–XV w. n.e.
- wyprawy krzyżowe XI–XIII w. n.e.
- najazdy mongolskie XIII w. n.e.
- wielkie odkrycia geograficzne XV–XVI w. n.e.
Przyporządkuj do poszczególnych mocarstw interesy, jakimi kierowały się one w swojej polityce wobec Greków. Zaznacz, które państwa wspierały powstanie, a które nie.
-
Cel: zachowanie
całości
terytorium - Postawa: antygrecka
-
Cel: zdobycze
terytorialne - Postawa: antygrecka
-
Cel: walka
z ruchami
narodowo-
wyzwoleńczymi - Cel: utrzymanie status quo w Europie
- Postawa: antygrecka
-
Cel: wspieranie
ludności
prawosławnej -
Cel: zdobycie
cieśnin
czarnomorskich - Postawa: progrecka
-
Cel: poszerzenie
wpływów
handlowych
i zabezpieczenie szlaków -
Cel: powstrzymanie
ekspansji
rosyjskiej - Postawa: progrecka
Które z państw zadecydowało o tym, że Kreta znalazła się poza granicami Grecji, ponieważ obawiało się, iż wyspa ta stanie się siedliskiem piratów? Możliwe odpowiedzi: 1. Francja, 2. Rosja, 3. Wielka Brytania, 4. Austria
Przyjrzyj się uzupełnionemu schematowi i wskaż właściwą odpowiedź na poniższe pytanie.
Które z państw zadecydowało o tym, że Kreta znalazła się poza granicami Grecji, ponieważ obawiało się, iż wyspa ta stanie się siedliskiem piratów?
- Francja
- Rosja
- Wielka Brytania
- Austria
ludności
prawosławnej i zdobycie
cieśnin
czarnomorskich. Postawa: progrecka Możliwe odpowiedzi: 1. Cesarstwo Austrii, 2. Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii, 3. Imperium Osmańskie, 4. Wicekrólestwo Egiptu, 5. Imperium Rosyjskie Cel: poszerzenie
wpływów
handlowych
i zabezpieczenie szlaków i powstrzymanie
ekspansji
rosyjskiej. Postawa: progrecka Możliwe odpowiedzi: 1. Cesarstwo Austrii, 2. Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii, 3. Imperium Osmańskie, 4. Wicekrólestwo Egiptu, 5. Imperium Rosyjskie
Które z państw zadecydowało o tym, że Kreta znalazła się poza granicami Grecji, ponieważ obawiało się, iż wyspa ta stanie się siedliskiem piratów? Możliwe odpowiedzi: 1. Francja, 2. Rosja, 3. Wielka Brytania, 4. Austria
Na podstawie treści lekcji oraz informacji z mapy z ćwiczenia 4 napisz krótką rozprawę, w której porównasz mocne i słabe strony powstania. Co decydowało o sukcesach powstańców, a co przyczyniło się do ich porażek? Co zadecydowało o ostatecznym rezultacie wojny?
Jest lato 1827 r., powstańcy greccy ponieśli wiele porażek i jasne jest, że bez realnej pomocy mocarstw europejskich nie wygrają wojny z przeważającymi siłami turecko‑egipskimi. Wybierz jedną z poniższych ról oraz państwo, w którym działasz, i napisz list do władz danego mocarstwa.
Jesteś zagorzałym filhellenem pochodzącym z Francji, Wielkiej Brytanii lub Rosji i piszesz do swojego rządu albo władcy list, w którym postarasz się go przekonać do interwencji na rzecz Greków.
Jesteś ambasadorem tureckim we Francji, Wielkiej Brytanii lub Rosji i piszesz do swojego rządu albo władcy list, w którym przestrzegasz przed interwencją na rzecz Greków.
Zapoznaj się z poniższymi źródłami, a następnie wykonaj polecenia.
ŹRÓDŁO 1
Fragment A
Missolonghi więc dwojako jest obronne: przez laguny, nie dające wstępu okrętom wojennym, i przez bagna, dla wojska prawie nieprzebyte.
[…] W mieście pozostało kilku mnichów i kilkuset żołnierzy gotowych na wszystko. Gdyby Turcy w tej chwili byli uderzyli, byliby wzięli Missolonghi siłą samego krótkiego mordu bohaterów, ale nie znali stanu rzeczy i ograniczyli się na odległem ostrzeliwaniu. Oblężeni wszelkimi pozory mylili ich co do swej mocy. […] Omar pasza wysłał parlamentarzy. Obaj wodzowie chwycili tę sposobność dla jak najdłuższego przewleczenia układów, sami czekając na spodziewane posiłki, zapewne tylko tureckimi okrętami wstrzymane. Ułożono się, [Marko] Botzaris i trzysta rodzin swobodnie opuszczą miasto, a klucze potem oddane zostaną paszy […]. Długim był krzyk radości, który dobył się z piersi broniących Missolonghi, gdy spostrzegli jednocześnie siedem białych masztów Hidrjockich, płynących ku sobie od Patrasu. […] flotylla grecka wylądowała na pomoc oblężonym, rzucając na brzeg siedmiuset ludzi pod wodzą Pietra Bey Mauromichalis. W parę dni 15.000 nadpłynęło z Peloponezu. Odtąd była możliwość odporu (11. listopada)
Fragment B
W lecie r. 1823, Mustai pasza Skodry [Seraskier], wyruszył z Ilirii w celu rzucenia się na Missolonghi z Peloponezu, na czele armii złożonej z Guegów i Toksidów, najdzielniejszych plemion Albańskich.
[…] Botzaris zebrał wszystkich dowódców i w oczach ich podarłszy w drobne kawałki swą nominację [generalską], zawołał: „U wroga szukać nam tych dyplomów! Pojutrze obaczym, który z was najgodniejszy”. I z 400 Palikarami opuścił miasto. Nazajutrz wszystkie oddziały pod grozą niebezpieczeństwa z nim się złączyły. Zamiarem Botzarisa było wstrzymać Turków, zanim dojdą do Missolonghi. Jednym z tych błyskawicznych pochodów, których szybkością wsławili się Grecy i stąd niejedne odnieśli zwycięstwa.
[…] Bitwa pod Korpenitzi zostawiła w Grecji romantyczne wspomnienia. […] Dnia 18. rano M. Botzaris wydał rozporządzenia ataku, mającego nazajutrz w nocy być wykonanym. Zamiarem jego zuchwałym było, uderzyć wprost na obóz Seraskiera i zgładzić go, podczas gdy całe wojsko z różnych stron będzie zajęte zaczepkami wypadłych z Kalidromu oddziałow. […] Marko z swymi zbliżył się ku strażom muzułmańskim o północy. Zagadawszy z albańska, udali, że są posiłkami i zostali przepuszczeni. […] Korzystając z zamieszki Grecy godzili podwójnymi razy. W tej chwili Kitzos Tsawellas ze swymi na głos rogu wypadłszy z lasów, pędzili z całej siły na obóz ze stromych gór Kalidromu. W mgnieniu oka już są – już walczą. Botzaris widząc jak wróg falami następuje nań i zewsząd go otacza, rzucił się na powrót […]. „Do mnie bracia!” zawołał, czując się śmiertelnie ugodzonym – siły jego uchodziły – słońce poczynało wschodzić. […] Żołnierze jego pijani zemstą, odzyskali lwie siły na widok tego ciała bohatera, rozbili w perzynę armię Seraskiera o tyle liczniejszą, i zmusili do ucieczki w góry Tesalii. […] Zwycięzcy wrócili do Missolonghi, zapominając o tryumfie, a boleśni strasznem osieroceniem. Mieli przed sobą ciało męczennika, którego prawie rozeznać nie mogli.
Fragment C
[W roku 1826] Missolonghi upadło po oporze rozpaczliwym, pod przewagą jeszcze większej siły która je zalała. [Muhammad] Ali, skądinąd człowiek wielki, stał się wówczas sprzymierzeńcem Sułtana i splamił dając tę pomoc przeciw nieszczęsnym ludziom, takimi wysiłkami walczącym.
Indeks dolny Źródło: Eugeniusz Yeménis, Grecja współczesna. Bohaterowie i poeci, Paryż 1862, tłum. W. Tarnowski, Bohaterowie Grecji, Lwów 1876. Indeks dolny koniecŹródło: Eugeniusz Yeménis, Grecja współczesna. Bohaterowie i poeci, Paryż 1862, tłum. W. Tarnowski, Bohaterowie Grecji, Lwów 1876.
ŹRÓDŁO 2
Przytoczone wyżej fragmenty tekstu opisują różne etapy walki o Missolungi. Do każdego z fragmentów dopasuj nację, która na danym etapie walczyła z Grekami.
A, B, C
| Fragment utworu | Nacja walcząca z Grekami |
|---|---|
| A | |
| B | |
| C |
Wskaż, z którym fragmentem związane jest wydarzenie przedstawione na obrazie Wyjście z Missolungi.
- A
- B
- C
Czemu służyło przedstawianie wojny jako romantycznej i narodowowyzwoleńczej walki? Napisz krótką rozprawę, w której wykażesz, dlaczego choć oblężenie i upadek Missolungi z militarnego punktu widzenia były klęską, wydatnie przyczyniły się do powstania niepodległej Grecji. Scharakteryzuj w tym rolę filhellenów.