Andrew Heywood Politologia

Zaletą systemów wielopartyjnych jest to, że tworzą wewnętrzny system wzajemnej kontroli w rządzie i są przychylnie nastawione do debaty, pojednania i kompromisu. Proces formowania się koalicji i dynamika jej utrzymania zapewniają dużą otwartość, która nie może nie uwzględniać rywalizujących poglądów i interesów. Tak więc w Niemczech Wolni Demokraci wywierają umiarkowany wpływ zarówno na konserwatywną Unię Chrześcijańsko‑Demokratyczną, jak i na Socjaldemokratyczną Partię Niemiec. W landach, gdzie uformowała się koalicja SPD‑Zieloni, obecność Zielonych pomogła przyspieszyć uwzględnienie w programie politycznym spraw związanych ze środowiskiem naturalnym. Podobnie wielopartyjne cechy systemu szwedzkiego, które sprawiają, że rząd koalicyjny nie jest rzadkością, zachęciły Szwedzką Socjaldemokratyczną Partię Robotniczą do zbudowania szerokiego porozumienia w sprawie opieki społecznej i do realizowania umiarkowanej polityki, która nie zraża interesów biznesu. Polityka przekonań i radykalizm ideologiczny, które ilustrował na przykład thatcheryzm w Wielkiej Brytanii lat 80. i 90. XX w., w systemie wielopartyjnym byłyby zatem nie do pomyślenia.

5 Źródło: Andrew Heywood, Politologia, Warszawa 2006, s. 326.

Walenty Baluk Wybory parlamentarne i przetargi koalicyjne na Ukrainie w 2014 roku

Rewolucja Godności sprzyjała popularyzacji idei integracji europejskiej, dlatego po wyborach parlamentarnych stawiano na koalicję zapowiadającą realizację tej koncepcji. Badania opinii publicznej przeprowadzone przez Grupę „Ranking” (6–13 XI 2014) wykazały największe poparcie dla szerokiej koalicji w składzie: Blok Petra Poroszenki (BPP), Front Ludowy (FL), Zjednoczenie „Samopomoc” (ZS), Partia Radykalna (PR) i „Ojczyzna”, popieranej przez 19% respondentów. Większościowej koalicji składającej się z trzech ugrupowań (BPP + FL + ZS) życzyło sobie 17% badanych, natomiast minimalnie zwycięskiej koalicji z dwóch najsilniejszych ugrupowań (BPP + FL) 12% respondentów. Wyłączenie Partii Radykalnej z większościowej koalicji ugrupowań nawiązujących do tradycji Majdanu poparło 9% badanych (BPP + FL + ZS + „Ojczyzna”). Sojusz koalicyjny prezydenckiego ugrupowania z Blokiem Opozycyjnym wybrało jedynie 5% badanych. Interesujące jest to, że 20% respondentów nie poparło żadnego z wyżej wymienionych wariantów koalicji parlamentarno‑gabinetowej, a 15% badanych było niezdecydowanych.

6 Źródło: Walenty Baluk, Wybory parlamentarne i przetargi koalicyjne na Ukrainie w 2014 roku, dostępny w internecie: journals.umcs.pl [dostęp 27.11.2020 r.].

Walenty Baluk Wybory parlamentarne i przetargi koalicyjne na Ukrainie w 2014 roku

Pretensje do inicjowania rozmów koalicyjnych zgłosił także prezydencki Blok Petra Poroszenki (…). Z inicjatywy głowy państwa BPP, rozpoczynając przetargi koalicyjne, zaproponował Arsenija Jaceniuka na stanowisko szefa rządu. Rozważny krok siły prezydenckiej pozwolił na złagodzenie napięcia pomiędzy dwiema największymi partiami. Lider ugrupowania Jurij Łucenko podkreślił, że „partia nie będzie obstawała przy obsadzie stanowisk, a kładła nacisk na reformy ekonomiczne i zmianę systemu władzy”. (…)

We wstępnej fazie rozmów pojawiły się dwa warianty porozumienia koalicyjnego, pierwszy autorstwa prezydenckiego Bloku Petra Poroszenki, natomiast drugi opracowała partia premiera Front Ludowy, proponując nazwę koalicji „Europejski Wybor”.

6 Źródło: Walenty Baluk, Wybory parlamentarne i przetargi koalicyjne na Ukrainie w 2014 roku, dostępny w internecie: journals.umcs.pl [dostęp 27.11.2020 r.].

Arkadiusz Lewandowski Akcja wyborcza Solidarność. Centroprawica w poszukiwaniu modelu współpracy

Powstanie koalicji nie zamykało drogi dla innych ugrupowań politycznych, w szczególności dla ROP oraz BBWR (Bloku dla Polski), które wówczas posiadały aspiracje reprezentowania większości elektoratu centroprawicowego. W ciągu kolejnych tygodni i miesięcy do AWS przystępowały lub ratyfikowały umowę o współpracy kolejne ugrupowania polityczne, m.in.: Polska Partia Ekologiczna Zieloni (ratyfikacja umowy 15 lipca 1996 r.), Partia Przymierza Narodowego (ratyfikacja 24 lipca 1996 r.) Fundacja Bezpieczna Polska (ratyfikacja 21 sierpnia 1996 r.), Stronnictwo Ludowo‑Chrześcijańskie (ratyfikacja 30 sierpnia 1996 r.), Polski Związek Zachodni, Partia Victoria. 11 lipca wszystkie partie potwierdziły, że bazą programową dla AWS jest program Związku Zawodowego oraz dotychczasowe dokonania „S” na polu propozycji (projektów) konstytucji, ustawy ubezpieczeń zdrowotnych, ustawy o jawności życia publicznego, projektu powszechnego uwłaszczenia obywateli oraz prorodzinnego systemu podatkowego.

7 Źródło: Arkadiusz Lewandowski, Akcja wyborcza Solidarność. Centroprawica w poszukiwaniu modelu współpracy, dostępny w internecie: depot.ceon.pl [dostęp 27.11.2020 r.].

Fakty. Bundestag w skrócie

W dniu 24 września 2017 r. odbyły się wybory do Bundestagu, które istotnie zmieniły dotychczasowy skład parlamentu. Unia Chrześcijańsko Demokratyczna (CDU) i Unia Chrześcijańsko Społeczna (CSU), tworzące tradycyjnie jedną frakcję, uzyskały 246 mandatów, a Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) początkowo 153 mandaty, w międzyczasie frakcję opuścił jeden poseł. Nowa w Bundestagu jest Alternatywa dla Niemiec (AfD), która uzyskała 94 mandaty, pięciu posłów nie należy jednak już do tej frakcji. Frakcję FDP reprezentuje 80 posłów, frakcję Die Linke 69, a Bündnis 90/die Grünen 67 posłów. Bundestag XIX kadencji, liczący 709 posłów, jest liczebnie największym w historii. CDU/CSU i SPD zawiązały ponownie koalicję rządową tzw. wielką koalicję. W dniu 14 marca 2018 r. Bundestag po raz czwarty wybrał Angelę Merkel (CDU/CSU) na Kanclerz Federalną.

8 Źródło: Fakty. Bundestag w skrócie, 2020 r., dostępny w internecie: btg-bestellservice.de [dostęp 17.03.2021 r.].