Sprawdź się
Zapoznaj się z materiałami źródłowymi, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Czy wymienione niżej grupy lub organizacje społeczne powinny, Pana(i) zdaniem, mieć prawo do zgłaszania swoich postulatów w trakcie prac nad nowymi przepisami, które uchwalają wybrani przez nas politycy?**
Międzynarodowe organizacje pozarządowe niedziałające dla zysku, np. World Wide Fund for Nature (WWF), Fundacja Helsińska, Amnesty International, ekologiczna organizacja Greenpeace itp.
- zdecydowanie nie; Wartość: 6; Udział procentowy: 6%
- raczej nie; Wartość: 17; Udział procentowy: 17%
- zdecydowanie tak; Wartość: 17; Udział procentowy: 17%
- raczej tak; Wartość: 42; Udział procentowy: 42%
- trudno powiedzieć; Wartość: 18; Udział procentowy: 18%
-
Label : zdecydowanie nie
Value : 6%
-
Label : raczej nie
Value : 17%
-
Label : zdecydowanie tak
Value : 17%
-
Label : raczej tak
Value : 42%
-
Label : trudno powiedzieć
Value : 18%
Monitoring procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwościProgram poświęcony monitoringowi wszystkich etapów procesu legislacyjnego, który dotyczy wymiaru sprawiedliwości. Eksperci programu opracowują analizy, opinie oraz rekomendacje dotyczące projektów ustaw z zakresu wymiaru sprawiedliwości. Celem projektu jest wypracowanie mechanizmów, które pozwolą organizacjom pozarządowym oraz innym podmiotom na skuteczniejsze angażowanie się w proces legislacyjny, także po zakończeniu niniejszego projektu.
Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Monitoring procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwości, dostępny w internecie: hfpr.pl [dostęp 19.11.2020].
Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Uwagi i komentarze Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka do projektu VII Sprawozdania Okresowego (…)Helsińska Fundacja Praw Człowieka (dalej „HFPC”) otrzymała projekt połączonego VII Sprawozdania okresowego Rzeczypospolitej Polskiej z realizacji postanowień Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych obejmujące okres od 15 października 2008 r. do 31 października 2015 r.
HFPC chciałaby podziękować za możliwość ustosunkowania się do projektu odpowiedzi Rządu RP na pytania Komitetu Praw Człowieka (KPC), co w opinii Fundacji stanowi wyraz wagi jaką władze przywiązują do rzetelności przygotowywanych sprawozdań.
Jednocześnie, Fundacja pragnie przedstawić swoje uwagi, komentarze i sugestie do poszczególnych zagadnień poruszanych w Sprawozdaniu, które mamy nadzieję zostaną rozważone przez Rząd RP przed ostatecznym przedłożeniem Sprawozdania Komitetowi Praw Człowieka.
Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Uwagi i komentarze Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka do projektu VII Sprawozdania Okresowego (…), 7.08.2015, dostępny w internecie: arch-bip.ms.gov.pl [dostęp 19.11.2020].
Zapoznaj się z nagłówkiem pisma, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Opinia prawna przedstawiona w piśmie to forma działania organizacji społecznych, której celem jest pomoc w kompleksowym rozpoznaniu sprawy. | □ | □ |
| Pismo skierowane do Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy zawiera żądanie udzielenia wyjaśnień przez sąd w przedmiotowej sprawie. | □ | □ |
| Celem pisma jest pouczenie sądu o właściwym sposobie rozwiązania przedmiotowej sprawy. | □ | □ |
| Wskutek przedstawienia niniejszego pisma sądowi, Helsińska Fundacja Praw Człowieka stała się uczestnikiem postępowania w przedmiotowej sprawie. | □ | □ |
Materiały źródłowe do ćwiczeń 4–6.
Źródło I
Prawa człowieka w sprawach precedensowych. Raport 2018Litygacja strategiczna:
Jedną z form działania Fundacji jest litygacja strategiczna, rozumiana jako uczestnictwo w postępowaniach sądowych, administracyjnych, przed sądami krajowymi lub organami międzynarodowymi w celu uzyskania przełomowych wyroków, zmieniających praktykę lub przepisy prawa w konkretnych kwestiach budzących poważne wątpliwości z punktu widzenia ochrony praw człowieka.Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Prawa człowieka w sprawach precedensowych. Raport 2018, dostępny w internecie: hfpr.pl [dostęp 19.11.2020].
Źródło II
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnegoArt. 90.
§ 1. W postępowaniu sądowym udział w postępowaniu może zgłosić organizacja społeczna, jeżeli zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego lub interesu indywidualnego, objętego zadaniami statutowymi tej organizacji, w szczególności ochrony wolności i praw człowieka. (…)
§ 3. Sąd dopuszcza przedstawiciela organizacji społecznej do występowania w sprawie, jeżeli przynajmniej jedna ze stron wyrazi na to zgodę. Strona może w każdym czasie cofnąć wyrażoną zgodę. W wypadku braku zgody choćby jednej ze stron na występowanie w sprawie przedstawiciela organizacji społecznej sąd wyłącza tego przedstawiciela od udziału w sprawie, chyba że jego udział leży w interesie wymiaru sprawiedliwości.
§ 4. Sąd dopuszcza przedstawiciela organizacji społecznej do występowania w sprawie pomimo braku zgody stron, jeżeli leży to w interesie wymiaru sprawiedliwości.
Art. 91
Dopuszczony do udziału w postępowaniu sądowym przedstawiciel organizacji społecznej może uczestniczyć w rozprawie, wypowiadać się i składać oświadczenia na piśmie.Źródło: Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, dostępny w internecie: isap.sejm.gov.pl [dostęp 19.11.2020].
Wśród przytoczonych przepisów wskaż podstawę prawną jednego z działań Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, opisanego w pierwszym tekście.
- Art. 90. § 1.
- Art. 90. § 2.
- Art. 90. § 3.
- Art. 91.
Materiał źródłowy do ćwiczeń 7 i 8.
Prawa człowieka w sprawach precedensowych. Raport 2018Współpraca pro bono oczami prawników
Radca prawny Agata Bzdyń (…): Istotą działalności pro publico bono nie jest wyłącznie interes jednostki pokrzywdzonej działaniami organów władzy, lecz przede wszystkim interes ogółu społeczeństwa. Chodzi o to, aby inne osoby nie znalazły się w podobnych sytuacjach, w których naruszane będą ich prawa.
Adwokat dr Marcin Ciemiński (…): Działalność społeczna jest dla mnie immanentnie związana z zawodem adwokata. My prowadzimy tę działalność, angażując się między innymi w sprawy pro bono, w których możemy udzielać naszej wiedzy i doświadczenia osobom, które w przeciwnym razie mogłyby mieć utrudniony dostęp do pomocy prawnej. Te sprawy pozwalają nam także na nabywanie doświadczenia niedostępnego w naszej codziennej pracy oraz dają nam ogromną satysfakcję. Wierzymy, że nasze zaangażowanie pozytywnie wpływa na ochronę praw człowieka oraz innych wartości konstytucyjnych w Rzeczypospolitej Polskiej. (…)
Radca prawny Piotr Golędzinowski (…): Misją każdego adwokata i radcy prawnego jest współtworzenie państwa prawa oraz udział w budowie społeczeństwa obywatelskiego. Podejmujemy się spraw pro bono, by bronić fundamentalnych wartości, które coraz częściej są przedmiotem ataku. W ten sposób pomagamy naszym klientom zrealizować przysługujące im uprawnienia oraz wyrażamy swój sprzeciw wobec postawy nihilizmu prawniczego. (…)
Adwokat Agnieszka Lisiecka (…): Praca pro bono jest wieloaspektowa i wielowymiarowa i nigdy nie do przecenienia. Jej znaczenie stale rośnie i przebiega to równolegle do zmiany sposobu funkcjonowania społeczeństwa. Rzeczywistość, w której społeczeństwo jest kształtowane nieograniczonym przepływem informacji i rozwojem technologii, naturalnie otwiera nowe obszary i wyzwania dla współpracy pro bono w zakresie ochrony praw człowieka, takie jak godność, prawo do prywatności czy wolności słowa. W tym kontekście, to lekcja wrażliwości społecznej i definiowania nowych obszarów zagrożeń, a dla profesjonalnego pełnomocnika możliwość wpływu na odpowiednie kształtowanie i stosowanie prawa, tak aby zagrożeniom tym zapobiegać.
Adwokat dr Wojciech Marchwicki (…): Misja Fundacji Helsińskiej sprawia, że problemy prawne, z którymi się do nas zwraca, są zawsze ważne i precedensowe. Czujemy ich wagę dla społeczeństwa obywatelskiego i rządów prawa. Nie sposób więc odmówić wsparcia, choć sprawy te zawsze wymagają ogromnego zaangażowania i odwagi w podejmowaniu trudnych kwestii. Wpływanie na rzeczywistość to duża satysfakcja związana z zawodem prawnika.
Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Prawa człowieka w sprawach precedensowych. Raport 2018, dostępny w internecie: hfpr.pl [dostęp 19.11.2020].
Przeczytaj wypowiedzi prawników współpracujących z Helsińską Fundacją Praw Człowieka na zasadzie „pro publico bono”. Wskaż prawdziwe stwierdzenia.
- W opinii radcy prawnej Agaty Bzdyń interes jednostki nie jest istotny w działalności „pro bono”.
- Zarówno adwokat Marcin Ciemiński, jak i radca prawny Piotr Golędzinowski uważają działalność „pro bono” za obowiązek każdego adwokata.
- Adwokaci: Wojciech Marchwicki i Agnieszka Lisiecka oraz radca prawny Piotr Golędzinowski są zgodni co do znaczenia wartości w procesie stosowania prawa.