brazdydas
exulowie
1
Pokaż ćwiczenia:
R1RF0IDgjY0jq1
Ćwiczenie 1
Spośród podanych związków frazeologicznych wybierz te, których źródłem jest mitologia. Możliwe odpowiedzi: 1. znaleźć się pomiędzy Scyllą a Charybdą, 2. męki Tantala, 3. salomonowy wyrok, 4. manna z nieba, 5. koszula Dejaniry, 6. nić Ariadny
RyAv0Dshu0o4t1
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj poszczególne toposy oraz motywy do grup tekstów antycznych, z których pochodzą. Mitologia grecka oraz rzymska Możliwe odpowiedzi: 1. wierna Penelopa, 2. powrót do Itaki, 3. miłość do samego siebie, 4. nieuchronność fatum, 5. miłość romantyczna silniejsza niż śmierć Eposy Homera Możliwe odpowiedzi: 1. wierna Penelopa, 2. powrót do Itaki, 3. miłość do samego siebie, 4. nieuchronność fatum, 5. miłość romantyczna silniejsza niż śmierć Antyczne tragedie Możliwe odpowiedzi: 1. wierna Penelopa, 2. powrót do Itaki, 3. miłość do samego siebie, 4. nieuchronność fatum, 5. miłość romantyczna silniejsza niż śmierć
11
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij, w jaki sposób podany fragment utworu Wisławy Szymborskiej nawiązuje do kultury antyku.

Wisława Szymborska Nad Styksem

To Styks, duszyczko indywidualna,
Styks, duszyczko zdumiona.
Usłyszysz bas Charona w megafonach,
popchnie cię ku przystani ręka niewidzialna
nimfy, z ziemskiego przepłoszonej lasu
(wszystkie tutaj pracują od pewnego czasu).
W rzęsistych reflektorach ujrzysz każdy szczegół
żelbetonowej cembrowiny brzegu
i setki motorówek zamiast tamtej łódki
ze zbutwiałego przed wiekami drewna. [...]
Na drugi brzeg przejdziesz gratis
i tylko przez sentyment do antyku
są tu skarbonki opatrzone w napis:
Uprasza się nie wrzucać nam guzików.

2 Źródło: Wisława Szymborska, Nad Styksem, [w:] Wisława Szymborska, Wiersze wybrane, Kraków 2010, s. 236.
R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Na podstawie wiersza Leopolda Staffa zapisz, jak podmiot liryczny opisuje Odysa i jaką metaforę kreśli związaną z jego historią.

Leopold Staff Odys

Niech cię nie niepokoją
Cierpienia twe i błędy
Wszędy są drogi proste
Lecz i manowce są wszędy

O to chodzi jedynie
By naprzód wciąż iść śmiało
Bo zawsze się dochodzi
Gdzie indziej, niż się chciało

Zostanie kamień z napisem
Tu leży taki, a taki
Każdy z nas jest Odysem
Co wraca do swej Itaki.

3 Źródło: Leopold Staff, Odys, [w:] tegoż, Dziewięć muz, 1958.
R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).

Tekst do ćwiczeń 5‑8

RUt1A0RvRSXSH
Nagranie filmowe lekcji pod tytułem Zbigniew Herbert, Dlaczego klasycy.
Zbigniew Herbert Dlaczego klasycy

dla A.H.

1

w księdze czwartej Wojny Peloponeskiej
Tucydydes opowiada dzieje swej nieudanej wyprawy

pośród długich mów wodzów
bitew oblężeń zarazy
gęstej sieci intryg
dyplomatycznych zabiegów
epizod ten jest jak szpilka
w lesie

kolonia ateńska Amfipolis
wpadła w ręce BrazdydasbrazdydasBrazdydasa
ponieważ Tucydydes spóźnił się z odsieczą

zapłacił za to rodzinnemu miastu
dozgonnym wygnaniem

exulowieexulowieexulowie
wszystkich czasów wiedzą jaka to cena

2

generałowie ostatnich wojen
jeśli zdarzy się podobna afera
skomlą na kolanach przed potomnością
zachwalając swoje bohaterstwo
i niewinność

oskarżają podwładnych
zawistnych kolegów
nieprzyjazne wiatry

Tucydydes mówi tylko
że miał siedem okrętów
była zima
i płynął szybko

3

jeśli tematem sztuki
będzie dzbanek rozbity
mała rozbita dusza
z wielkim żalem nad sobą

to co po nas zostanie
będzie jak płacz kochanków
w małym brudnym hotelu
kiedy świtają tapety

klasycy Źródło: Zbigniew Herbert, Dlaczego klasycy.
2
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z utworem Zbigniewa Herberta Dlaczego klasycy, a następnie oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń, zaznaczając w tabeli prawda lub fałsz.

R1Q0NLCUHQSi6
Utwór Dlaczego klasycy odwołuje się do kultury antyku, by mówić o świecie współczesnym. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Fragment mówiący, że opis klęski Tucydydesa jest jak szpilka w lesie, ma podkreślić, że z perspektywy współczesnego człowieka historia starożytna nie jest już istotna. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Fragment mówiący, że opis klęski Tucydydesa jest jak szpilka w lesie, ma podkreślić, że tragedia jednostki niknie w szerokiej perspektywie historycznej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
21
Ćwiczenie 6

Wskaż w utworze Herberta Dlaczego klasycy wersy lub ich fragmenty prezentujące głównego bohatera lirycznego – Tucydydesa. Zbierz informacje do jego charakterystyki. Opisz postawę, jaką reprezentuje Tucydydes.

Znajdź w utworze Herberta Dlaczego klasycy wersy lub ich fragmenty prezentujące głównego bohatera lirycznego – Tucydydesa. Zbierz informacje do jego charakterystyki. Opisz postawę, jaką reprezentuje Tucydydes.

R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Porównaj, jak ukazano Tucydydesa, a jak generałów ostatnich wojen. Zaprezentuj sposób wartościowania bohaterów w wierszu. Jaka jest i z czego wynika ocena tych postaci? Co takie zestawienie mówi o czasach współczesnych?

Porównaj, jak ukazano Tucydydesa, a jak generałów ostatnich wojen. Zaprezentuj sposób wartościowania bohaterów w wierszu. Odpowiedz na pytania: jaka jest i z czego wynika ocena tych postaci? Co takie zestawienie mówi o czasach współczesnych?

R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, czego dotyczą refleksje zawarte w trzeciej części wiersza Herberta. Omów, jaki wpływ na końcową myśl utworu mają jego dwie wcześniejsze części.

R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Scharakteryzuj język utworu Herberta. Określ związek warstwy językowej z przesłaniem utworu.

R1J7vj8kWH4mq
(Uzupełnij).