Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

ReFUoP9w7MOHq1

Źródło: Tomskyhaha, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

R1edS1FoOEX4s

RiNBjRPc3ztZ81

Ćwiczenie 2

RulN3xZJsYVxz2

Ćwiczenie 3

Łączenie par. . W atmosferze otaczającej Ziemię wyróżnia się warstwę wzbogaconą w

O_{3}

, nazywaną ozonosferą.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do najważniejszych źródeł ozonu należy spalanie paliw płynnych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zanieczyszczający atmosferę tlenek azotu(

IV

)

{NO}_{2}

jest tzw. zanieczyszczeniem wtórnym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Głównymi zanieczyszczeniami, powodującymi powstanie smogu fotochemicznego, są

{CO}_{2}

{SO}_{2}

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Smog typu Los Angeles jest zjawiskiem pojawiającym się w wysokich temperaturach (upalne lato, ciepły klimat).. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Prekursorami utleniaczy fotochemicznych mogą być tlenki azotu oraz LZO (lotne związki organiczne).. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Ćwiczenie 4

RFKhOSYGP25NL

Wykres kołowy. Dotyczy danych zawartych w Krajowym bilansie emisji

{SO}_{2}

{NO}_{x}

CO

{NH}_{3}

, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata

2015 - 2016 w układzie klasyfikacji SNAP, sporządzonym w styczniu 2018 roku przez KOBiZE.

. Lista elementów:

Procesy spalania poza przemysłem; Wartość: 96630.1; Udział procentowy: 13,3%
Procesy spalania w sektorze produkcji i transformacji energii; Wartość: 179478.8; Udział procentowy: 24,7%
Procesy spalania w przemyśle; Wartość: 70825.3; Udział procentowy: 9,7%
Procesy produkcyjne; Wartość: 24900.7; Udział procentowy: 3,4%
Transport drogowy; Wartość: 231150.7; Udział procentowy: 31,8%
Inne pojazdy i urządzenia; Wartość: 75934.5; Udział procentowy: 10,5%
Rolnictwo; Wartość: 43919.7; Udział procentowy: 6,0%
Zagospodarowanie odpadów; Wartość: 3591.3; Udział procentowy: 0,5%
Zastosowanie rozpuszczalników i innych produktów; Wartość: 0.176; Udział procentowy: 0,0%

Opracowanie na podstawie bazy NIK i danych zawartych w Krajowym bilansie emisji

{SO}_{2}

{NO}_{x}

CO

{NH}_{3}

, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata

2015 - 2016 w układzie klasyfikacji SNAP, sporządzonym w styczniu <math aria‑label="dwa tysiące osiemnastego"> 2018 roku przez KOBiZE.

Przeanalizuj dane i odpowiedz na pytanie:

Co było głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza tlenkami azotu w Polsce w $2016$ roku?

R1I5ZPXR69Dvu

W $2016$ roku w Polsce głównym źródłem tlenków azotu, które zanieczyszczają powietrze, był transport drogowy (emisja spalin samochodowych). Udział tlenków azotu, pochodzących z transportu drogowego, wyniósł $31,8 %$ .

Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z danymi na mapie i na tej podstawie uzupełnij notatkę o zanieczyszczeniu miast Polskich tlenkiem azotu( $IV$ ).

Zapoznaj się z opisem mapy i na tej podstawie uzupełnij notatkę o zanieczyszczeniu miast polskich tlenkiem azotu( $IV$ ). W notatce zaznacz prawidłową odpowiedź w podanych parach do wyboru.

R13ivzEOvyj022

Na mapie Europy zaznaczono miasta z danymi o skali zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem azotu w <math aria‑label="dwa tysiące szesnastym">2016 roku w wybranych krajach Unii Europejskiej. Podano stężenie średnioroczne. Dublin 36,5. Glasgow 64,9. Praga 53,6. Bratysława 40,3. Berlin 51,1. Stuttgart 81,6. Londyn 89,1. Saint Denis 83,2. paryż 78,8. Warszawa 56,7. Kraków 59,2. Budapeszt 45,8. Wiedeń 46,7. Lizbona 57,3. Porto 74,8. Madryt 57,1. Barcelona 52,1. Turyn 69,9. Rzym 65,3. Ateny 70,3. Bukareszt 44. Sofia 33,2. Warna 44,4. — Źródło: Opracowanie NIK na podstawie bazy danych Europejskiej Agencji środowiska, online: https://www.nik.gov.pl/do_druku/typ,0,id,3454.html?referer=https://www.nik.gov.pl/aktualnosi/mordercze-spaliny.html, dostęp 25.08.2020.

RD874gqQxAaLv

W roku

2016

w dwóch największych polskich miastach stężenie średnioroczne/dobowe tlenku azotu(

IV

)

{NO}_{2}

w Warszawie wynosiło

56,7 \frac{μ g}{m^{3}}

59,2 \frac{μ g}{m^{3}}

, a w Krakowie

56,7 \frac{μ g}{m^{3}}

59,2 \frac{μ g}{m^{3}}

. W obydwu miastach/w jednym z miast wartość ta przekroczyła dopuszczalny poziom, który wynosi

60 \frac{μ g}{m^{3}}

40 \frac{μ g}{m^{3}}

. Wartości te były większe/mniejsze niż w Londynie i Paryżu, a większe/mniejsze niż w Pradze i Berlinie.

Ćwiczenie 6

W celu ograniczenia emisji tlenków azotu( $II$ ) z przemysłowych gazów wylotowych, stosowane są dwie strategie:

Redukcja tlenków azotu( $II$ ) do $N_{2}$ związkami węgla;
Redukcja $NO$ w reakcji z amoniakiem.

Zapisz równania reakcji oraz określ stopnie utlenienia atomów węgla i azotu w związkach chemicznych.

R2NGgIsrz4fQa

RKbNTHjMfRzAX

W pierwszej reakcji dodatkowo udział bierze tlenek węgla( $II$ ), natomiast w drugiej reakcji dodatkowo bierze udział tlen cząsteczkowy.

$\overset{II}{2 CO} + \overset{II}{2 NO} \overset{}{\to {\overset{IV}{CO}}_{2} + \overset{0}{N_{2}}}$
$4 \overset{II}{N} O + 4 \overset{- III}{N} H_{3} + \overset{0}{O_{2}} \to 4 \overset{0}{N_{2}} + 6 H_{2} \overset{- II}{O}$

Ćwiczenie 7

Przeanalizuj dane na wykresie, a następnie podaj:

Zapoznaj się z opisem danych na wykresie, a następnie podaj:

a) trzy składniki smogu fotochemicznego, które występują w największym stężeniu;

b) składniki, które w największym stężeniu występują w godzinach popołudniowych.

R14SPxrfa6WMM

Wykresy zależności składników smogu w poszczególnych godzinach dnia. Na osi poziomej godziny od czwartej do dwudziestej. Na osi pionowej zawartość głównych składników smogu fotochemicznego wyrażona w ułamkach objętościowych ppbv w zakresie od zera do dwustu. Wykresy mają postać krzywych, z których każda ma charakterystyczny niesymetryczny pik stanowiący maksimum zawartości. Maksymalne zawartości poszczeglnych składników są następujące. Węglowodory RH o ósmej, 200 ppbv. Aldehydy około trzynastej 150 ppbv. Tlenek azotu o ósmej 120 ppbv. Dwutlenek azotu o dziesiątej 100 ppbv. Ozon około czternastej 100 ppbv. PAN około czternastej 40 ppbv. — Zawartość głównych składników smogu fotochemicznego w ułamkach objętościowych (ppbv) w ciagu dnia w powietrzu miejskim. PAN –azotan nadtlenoacetylu ${CH}_{3} C (O) O_{2} {NO}_{2}$
Źródło: GroMar Sp. z o.o., opracowano na podstawie: Trzeciak A. M., *Wstęp do chemii nieorganicznej środowiska*, Wrocław 1995, s.31., licencja: CC BY-SA 3.0.

R17Bwq543AnhV

Odszukaj na wykresie:

Zapoznaj się z wykresem i podaj:

a) maksymalne wartości stężeń;

b) wartości stężeń w przedziale powyżej godziny $12:00$ .

a) węglowodory $R H$ , aldehydy, $NO$

b) aldehydy, ozon, PAN

R1Bn7gldyjx9B3

Ćwiczenie 8

Symulacja interaktywna

Dla nauczyciela