Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Symulacja 1

Jednym z najbardziej znanych typów smogu jest smog fotochemiczny typu Los Angeles. Przeanalizuj poniższą symulację i zastanów się, jakie czynniki wpływają na jego powstawanie i jakie związki chemiczne wchodzą w jego skład. Następnie rozwiąż poniższe zadania.

Zapoznaj się z opisem symulacji i zastanów się, jakie czynniki wpływają na smog fotochemiczny w Los Angeles i jakie związki chemiczne wchodzą w jego skład. Następnie rozwiąż poniższe zadania.

RqiNFY2j5gzCO1
Symulacja ukazuje stan powietrza w Los Angeles wiosną, latem, jesienią i zimą. Podana jest informacja. Smog to zjawisko polegające na nagłym i silnym zanieczyszczeniu przyziemnej warstwy powietrza na skutek lokalnych emisji gazów i pyłów w dużych ilościach, w specyficznych warunkach meteorologicznych i topograficznych. Smog fotochemiczny, zwany również smogiem typu Los Angeles, powstaje głównie w miastach strefy podzwrotnikowej, w miesiącach letnich. Na obrazku symulacji na pierwszym planie jest droga z samochodami, następnie jest chodnik, przy którym rosną palmy, kolejno są wysokie budynki, w tle za budynkami jest wysokie pasmo górskie. Po lewej stronie ilustracji są ikony symbolizujące pory roku, poniżej nich podano godziny w ciągu dnia, które można zaznaczyć. To godzina szósta, dziewiąta, dwunasta, piętnasta i osiemnasta. W zależności od wyboru godziny zmienia się na ilustracji stan powietrza. Po lewej stronie ilustracji znajduje się termometr ze zmieniającą się temperaturą w zależności od pory dnia.
  1. Wiosna: na ulicy jest niewiele samochodów, temperatura jest stała - wynosi 15 stopni. Nie pojawiają się żadne związki chemiczne.
  2. Lato - temperatura wynosi 30 stopni Celsjusza. Na drodze jest dużo samochodów. Najniżej na ilustracji - na wysokości samochodów - pojawiają się związki o wzorach chemicznych: C indeks dolny sześć H indeks dolny 14, C indeks dolny dziewięć H indeks dolny 20, C indeks dolny 12 H indeks dolny 26. Nieco powyżej samochodów pojawiają się tlenek azotu, tlenek węgla, powyżej nich pojawiają się związki o wzorach C indeks dolny osiem H indeks dolny osiemnaście, C indeks dolny pięć H indeks dolny 12, C indeks dolny siedem H indeks dolny 16, C indeks dolny 10 H indeks dolny 22, C indeks dolny 11 H indeks dolny 24, a także unoszą się tam związki tlenku azotu. Powyżej nich na wysokości dachów wieżowców pojawiają się cząsteczki tlenku węgla. O godzinie dziewiątej na wysokości budynków w powietrzu pojawia się dwutlenek węgla. O godzinie dwunastej powyżej pasma górskiego pojawiają się cząsteczki ozonu. O godzinie piętnastej w powietrzu coraz więcej cząsteczek, między innymi dwutlenek azotu, ozon, cząsteczki zbudowane z atomu węgla, dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu, cząsteczki mające w swojej budowie dwa atomy węgla, jeden atom azotu, trzy atomy wodoru, pięć atomów tlenu. O godzinie osiemnastej stan powietrza jest taki sam, jak o godzinie piętnastej.
  3. Jesień - temperatura wynosi 25 stopni Celsjusza, na ulicy jest niewiele samochodów. W symulacji nie pojawiają się związki chemiczne.
  4. Zima - temperatura wynosi plus 5 stopni Celsjusza. Ruch samochodowy jest mały. Nie pojawiają się żadne związki chemiczne.
Symulacja interaktywna pt. Jakie są przyczyny i mechanizm powstawania smogu fotochemicznego?
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podpowiedźgreenwhite
Ćwiczenie 1

Napisz, jakie związki chemiczne wchodzą w skład smogu typu Los Angeles.

RSIfLm3FRshQe
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2

Napisz, jakie czynniki wpływają na powstawanie smogu typu Los Angeles.

RQU2YRr5bo6Mn
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Występowanie w powietrzu ozonu, w stężeniu przekraczającym poziom alarmowy (240 μgm3), wpływa negatywnie na całą populację. W takim wypadku osoby z grup wrażliwych, tj. osoby chore, szczególnie na schorzenia układu oddechowego, dzieci oraz osoby starsze, powinny unikać przebywania na otwartej przestrzeni, a pozostałe osoby starać się ograniczyć wychodzenie z domu do niezbędnego minimum.

Indeks górny Źródło: https://sozosfera.pl/okiem-inspektora/ozon-troposferyczny-pod-kontrola/ Indeks górny koniec

Zaznacz, jakiej rady udzielisz w przypadku osoby chorującej na astmę, o zwiększonym ryzyku wrażliwości na działanie smogu, w sytuacji, gdy w waszym mieście występuje zjawisko smogu fotochemicznego.

R1K94zPGsK7eC
Możliwe odpowiedzi: 1. Powinnaś jak najwięcej przebywać na zewnątrz, szczególnie w godzinach popołudniowych., 2. Unikaj wychodzenia z domu wczesnym rankiem., 3. Ogranicz do minimum wychodzenie z domu. Jeżeli to konieczne, postaraj się zaplanować wychodzenie z domu w godzinach porannych., 4. Nie musisz się martwic, to nie jest groźne dla Ciebie zjawisko.