Leon XIII Rerum novarum

Prawo wymaga, żeby ani jednostka, ani rodzina nie była pochłaniana przez państwo; jest rzeczą słuszną, by i jednostka, i rodzina miała swobodę działania, jak długo nie zagraża dobru powszechnemu lub nie wyrządza krzywdy bliźniemu.

leon Źródło: Leon XIII, Rerum novarum, tłum. Jan Piwowarczyk, dostępny w internecie: mop.pl [dostęp 14.05.2020 r.].

Pius XI Encyklika o odnowieniu ustroju społecznego „Quadragesimo anno”

Jak nie wolno jednostkom wydzierać i na społeczeństwo przenosić tego, co mogą wykonać z własnej inicjatywy i własnymi siłami, podobnie niesprawiedliwością, szkodą społeczną i zakłóceniem porządku jest zabierać mniejszym i niższym społecznościom te zadania, które mogą spełnić, i przekazywać je społecznościom większym i wyższym. Wszelka bowiem działalność społeczna winna wspomagać człony społecznego organizmu, nigdy zaś ich nie niszczyć ani nie wchłaniać.

leon2 Źródło: Pius XI, Encyklika o odnowieniu ustroju społecznego „Quadragesimo anno”, „Znak” 1982, nr 80, s. 707–708.

Jan Paweł II Encyklika o aktualnych problemach społecznych w stulecie „Rerum novarum”. Centesimus Annus

Społeczność wyższego rzędu nie powinna ingerować w wewnętrzne sprawy społeczności niższego rzędu, pozbawiając ją kompetencji, lecz raczej powinna wspierać ją w razie konieczności i pomóc w koordynacji jej działań z działaniami innych grup społecznych, dla dobra wspólnego.

jp2 Źródło: Jan Paweł II, Encyklika o aktualnych problemach społecznych w stulecie „Rerum novarum”. Centesimus Annus, dostępny w internecie: mop.pl [dostęp 29.04.2020 r.].

Piotr Krygiel Aktywność obywatelska w Polsce – co możemy zrobić?

Wśród konkretnych rozwiązań systemowych proponowanych w celu zwiększenia aktywności obywatelskiej respondenci wskazali na wagę szeroko rozumianej edukacji obywatelskiej i promowania aktywności obywatelskiej przez państwo. Przykładowe opinie postulowały „większy nacisk w systemie edukacji formalnej na promowanie postaw społecznikowskich i pracę zespołową” oraz „systemowe wspieranie i rozbudzanie postaw patriotycznych u młodych osób”, ponieważ „często nawet w partiach prawicowych ten temat jest uważany za nieważny albo nienowoczesny, nie na czasie”. Edukację należy prowadzić, wpajając dzieciom „od najmłodszych lat, że jeżeli same nie zadbają o los swój i swojego kraju, to nikt inny tego nie zrobi”. W kontekście edukacji w szkołach jeden z respondentów zwracał uwagę na niepraktyczne aspekty prowadzonej obecnie edukacji obywatelskiej, wskazując, iż „dzieci uczą się o systemie parlamentarnym, zamiast zrobić projekt, jak założyć stowarzyszenie”. Inny z respondentów podkreślał wagę „wzajemnej kompatybilności” na linii rodzice – szkoła w wychowaniu do życia w społeczeństwie i w państwie. Postulowano także promowanie „wiązania umiejętności społecznych z zawodowymi w jednym wymiarze oraz celów osobistych ze społecznymi”, zwłaszcza na terenach gorzej rozwiniętych ekonomicznie. Część respondentów za ważny element promocji aktywności obywatelskiej przez państwo uznała „czas antenowy w mediach publicznych dla przedstawicieli NGO, którzy mieliby dostęp do opinii publicznej” i „zapraszanie do programów społeczników prezentujących swoją działalność”. W ten sposób można „kreować wizerunek społeczników, promować aktywność obywatelską, a także zmienić ogniskowanie zainteresowania opinii publicznej ze sporów politycznych na dyskurs o rozwiązywaniu problemów ze wsparciem NGO”, jak również doprowadzić do „zmiany wizerunku działaczy społecznych”. Wpisywałoby się to, zdaniem ankietowanych, w walkę z sygnalizowanym już wcześniej „wizerunkiem społecznika‑nieudacznika”. Pomogłoby też „wyrugować przeświadczenie, że wolontariat to praca, za która nie dostaje się wynagrodzenia”, i traktowanie zaangażowania wolontariackiego jako „naiwności”, na co ma wpływ również „nagminne wykorzystywanie młodych ludzi przez system bezpłatnych tzw. praktyk”.

aktywnosc Źródło: Piotr Krygiel, Aktywność obywatelska w Polsce – co możemy zrobić?, dostępny w internecie: sobieski.org.pl [dostęp 13.05.2020 r.].