Sprawdź się
Zaznacz epoki i kierunki literackie, do których Eliza Orzeszkowa nawiązała w opowiadaniu Gloria victis.
- oświecenie
- romantyzm
- naturalizm
- symbolizm
- ekspresjonizm
- dekadentyzm
Maryś
Aniela
Uzupełnij tekst.
Opowiadanie Gloria victis ma/nie ma jednego głównego bohatera. Eliza Orzeszkowa ukazała w utworze losy młodego pokolenia/dowódcy powstania oddającego życie w walce za ojczyznę. Fabuła koncentruje się na historii kilku postaci, które w sposób realistyczny/symboliczny obrazują losy wszystkich uczestników powstania. Autorka chciała w ten sposób oddać hołd zapomnianym/powszechnie wspominanym bohaterom i dać wyraz przekonaniu, że ich przedwczesna śmierć nie była bezsensowna.
Określ funkcję przyrody w kreowaniu bohatera zbiorowego opowiadania Gloria victis.
W opowiadaniu pojawia się wyraz „naturalista”, którym Orzeszkowa określa Marysia Tarłowskiego. Nie chodzi jednak o reprezentanta prądu literackiego. Spróbuj na podstawie utworu napisać definicję pojęcia „naturalista”.
Czy poniższą wypowiedź Marysia Tarłowskiego o walce powstańczej można uznać za uniwersalną? Odpowiedź uzasadnij w około 100 słowach.
Gloria victis- Bo chociaż przedmiot walki najdroższy jest i święty, przelana w niej krew ludzka trucizną w żyły spływa i rany zadane ranami kładą się na tych, co je zadają. Gniew, ból, śmierć to sępy pasące się na trupach radości, słodyczy i nadziei ludzkich. Zły ród przeciw sobie samemu szpony ich wystawiający! Nędzny ród, krótko żyjący, którego synowie nawzajem sobie skracają życie! Nieszczęsny ród, zewsząd w ciele swym i w duchu swym zagrożony, którego synowie nawzajem ciałom i duchom swoim grożą! O! kiedyż będzie inaczej? Dlaczegóż nie urodziłem się w tej porze późnej, gdy świat będzie innym, albo w tak wczesnej, aby oczy moje nie potrafiły otworzyć się na to, że mógłby być innym, gdyby, gdyby ludzie byli inni!
Źródło: Eliza Orzeszkowa, Gloria victis, [w:] tejże, Opowiadania, Warszawa 1994, s. 207.
Scharakteryzuj własnymi słowami powstańców – bohatera zbiorowego utworu Gloria victis. Swoją wypowiedź zawrzyj w około 100 słowach.
W opowiadaniu Gloria victis Eliza Orzeszkowa nazywa powstańców siewcami. Znajdź odpowiedni fragment w jednej z biblijnych Ewangelii, gdzie również pojawia się to porównanie. Napisz rozprawkę na 200 słów, w której wskażesz podobieństwa i różnice między myślą polskiej autorki a słowami Jezusa.
Gloria victisWięc nie opuści ich duch ofiary i duch męstwa! I duch tej miłości, która ich tu przywiodła. Ci, co zginą, będą siewcami, którzy samych siebie rzucą w ziemię, jak ziarno przyszłych plonów. Bo nic nie ginie. Z dziś zwyciężonych dla jutrzejszych zwycięzców powstają oręże i tarcze. Lecz oni z siebie dobędą wszystkie siły, wszystkie swe siły męstwa, karności, wytrwania, aby zwyciężyć. Bojowy okrzyk ich: W imię Boga i ojczyzny! Z tym okrzykiem na śmierć czy na zwycięstwo do boju!
Źródło: Eliza Orzeszkowa, Gloria victis, [w:] tejże, Opowiadania, Warszawa 1994, s. 209–210.