1
Pokaż ćwiczenia:
111
Ćwiczenie 1

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na podstawie wiedzy własnej nazwij pogląd, który został w nim przedstawiony.

Joannis Calvini Institutio Christianae religionis

Institutio Christianae religionis Joannis Calvini
Rozdział XXI
[…]
Twierdzimy więc, opierając się na wyraźnym świadectwie Pisma św., że Bóg wedle swego przedwiecznego i niezmiennego zamysłu raz powziął postanowienie, których kiedyś zechce obdarzyć zbawieniem, a których przeznaczy na zgubę. Uważamy, że ten zamysł, o ile chodzi o wybranych, opiera się na bezinteresownym jego miłosierdziu, bez jakiegokolwiek względu na ludzką godność; tym zaś, których skazuje na potępienie, zamyka wejście do żywota mocą swego sprawiedliwego w prawdzie i nienagannego, lecz i niepojętego wyroku. Stwierdziliśmy już u wybranych wezwanie, które jest świadectwem wybrania. Z kolei następuje usprawiedliwienie, drugi znak potwierdzający wybranie, aż wreszcie osiąga się chwałę, która jest jego spełnieniem. Podobnie zaś jak wybranych swoich Bóg naznacza znamieniem wezwania i usprawiedliwienia, tak wyłączając odrzuconych od poznania swego imienia i od uświęcenia przez Ducha swojego, odkrywa im jakby za pomocą tych znaków, jaki czeka ich wyrok.

1 Źródło: Joannis Calvini, Institutio Christianae religionis, [w:] Stanisław Cynarski, Historia powszechna 1500–1648. Wybór tekstów źródłowych, Kraków 1981, s. 73–75.
Rq2JNPmYAgrLV
Nazwa poglądu: (Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 2

Rozwiąż krzyżówkę.

R1a4IucGNuajQ
Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. Jednostka administracyjna w Szwajcarii., 2. Jeden z reformatorów szwajcarskich, współorganizował Kościół protestancki w Genewie., 3. Nazwa miejscowości, pod którą została stoczona bitwa, poniósł w niej śmierć Zwingli., 4. Nazwa miasta będącego jednym z głównych ośrodków reformacji na zachodzie Szwajcarii., 5. Inaczej w pastor w Szwajcarii., 6. Nazwa jednego z najważniejszych kolegialnych organów władzy w Kościele kalwińskim.
Ritg179sMqX7g
Uzupełnij tekst prawidłowymi zwrotami. 1. Jednostka administracyjna w Szwajcarii to 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
2. Jeden z reformatorów szwajcarskich, współorganizował Kościół protestancki w Genewie to 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
3. Nazwa miejscowości, pod którą została stoczona bitwa, poniósł w niej śmierć Zwingli. To 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
4. Miastem będącym jednym z głównych ośrodków reformacji na zachodzie Szwajcarii jest 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
5. Inaczej w pastor w Szwajcarii. To 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
6. Nazwa jednego z najważniejszych kolegialnych organów władzy w Kościele kalwińskim. To 1. Kappel, 2. kanton, 3. Farel, 4. konsystorz, 5. Genewa, 6. minister.
11
Ćwiczenie 3

Wskaż, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.

RnR2A5IUJENKx
Ulrich Zwingli był przeciwny najemnej służbie Szwajcarów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jan Kalwin zginął podczas bitwy pod Kappel. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jan Kalwin uznawał mszę św. za ofiarę składaną Bogu przez wiernych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kalwinizm dopuszcza indywidualną interpretację Pisma Świętego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jednym z najważniejszych organów władzy w gminie kalwińskiej był konsystorz. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz.
2
Ćwiczenie 4

Uzupełnij zdania.

R1EqGwK5gjsRQ
W Genewie Jan Kalwin współpracował z Zwinglim/Farelem. Po przymusowym opuszczeniu Genewy Kalwin organizował gminę kalwińską w Trewirze/Zurychu/Strasburgu. Jan Kalwin przyczynił się do spalenia na stosie wybitnego uczonego Galileusza/Serweta/Paracelsusa.
211
Ćwiczenie 5

Przeanalizuj poniższą ilustrację przedstawiającą epizod z bitwy pod Kappel i na podstawie wniosków oraz wiedzy własnej wykonaj zamieszczone pod nią polecenia.

Przeanalizuj opis ilustracji przedstawiającej epizod z bitwy pod Kappel i na podstawie wniosków oraz wiedzy własnej wykonaj zamieszczone pod nią polecenia.

R1RfBuALHguii
Litografia Hansa Bendela przedstawiająca śmierć jednego ze szwajcarskich reformatorów pod Kappel (zbiory Zentralbibliothek Zürich).
Źródło: Hans Bendel, Zentralbibliothek Zürich, dostępny w internecie: 10.3931/e-rara-66391, domena publiczna.
Rcd0hWMDhGApv
Zapisz imię i nazwisko reformatora, którego śmierć została przedstawiona na ilustracji. (Uzupełnij).
R1LBZqFe3Yz4r
Napisz, między kim a kim została stoczona bitwa pod Kappel. (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na podstawie jego treści oraz wiedzy własnej wykonaj zamieszczone pod nim polecenia.

67 artykułów Ulricha Zwingliego z roku 1523

Wyznaję ja, Huldrych Zwingli, że głosiłem w kazaniu niżej określone artykuły i mniemania w sławnym mieście Zurychu na podstawie pisma, które nazywa się theopneustos, tj. przez Boga natchnione, i podejmuję się obronić i utrzymać te artykuły. A gdzie nie zrozumiałem dobrze wspomnianego pisma, dam się pouczyć, ale na podstawie tegoż pisma.
1. Wszyscy, którzy twierdzą, że Ewangelia nic nie znaczy bez potwierdzenia Kościoła, błądzą i bluźnią Bogu.
2. Summa Ewangelii jest, że Pan nasz Chrystus Jezus jest prawdziwym synem Boga, objawił nam wolę Swego niebieskiego Ojca i wybawił nas przez Swoją niewinność od śmierci i pojednał z Bogiem.
3. Z tego powodu Chrystus jest jedyną drogą do szczęśliwości niebieskiej dla wszystkich, którzy kiedykolwiek byli, są i będą. […]
18. [O mszy]. Ponieważ Chrystus sam się niegdyś ofiarował, jest to po wieczność trwająca i płacząca ofiara za grzechy wszystkich wiernych; z tego wynika, że msza nie jest ofiarą, lecz ofiary pamiątką i zapewnieniem zbawienia, którego Chrystus nam użyczył. […] 
22. [O dobrych uczynkach]. Ponieważ Chrystus jest naszą sprawiedliwością, z tego wnosimy, że nasz uczynek jest o tyle dobrym, o ile jest Chrystusa, o ile zaś [uczynki] są nasze, nie są [one] ani słuszne, ani dobre.

2 Źródło: 67 artykułów Ulricha Zwingliego z roku 1523, [w:] Historia powszechna XVI wieku. Teksty źródłowe, oprac. Zygmunt Boras, Maciej Jerzy Serwański, wybór Zygmunt Boras, Maciej Jerzy Serwański, Poznań 1978, s. 86.
R1bjefSIIn0Ui
Wyjaśnij różnicę w pojmowaniu mszy św. przez katolików i przez Zwingliego. (Uzupełnij).
RkIsRSZh9KLzQ
Oceń, czy dobry uczynek dokonany wobec innego człowieka przez ateistę jest uczynkiem dobrym w sensie religijnym. Możliwe odpowiedzi: 1. tak, 2. nie
Rj2bIkdYU9eJg
Uzasadnij odpowiedź. (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na podstawie jego treści wykonaj zamieszczone pod nim polecenia.

Religia chrześcijańska według Jana Kalwina

[O wolności chrześcijańskiej, o władzy kościelnej i administracji politycznej]
Zastanówmy się więc najpierw nad funkcją urzędu, czy jest prawym od Boga uznanym powołaniem, jaki jego obowiązek i jak wielka władza; potem na jakich prawach oprzeć trzeba rządy chrześcijańskie, a nareszcie, jaki użytek z praw należy oddać ludności, jakie posłuszeństwo winna ona urzędowi. Pan Bóg czynność urzędów nie tylko aprobuje, przyjmuje i poświadcza, lecz nadto ozdabia najszczytniejszymi pochwałami ich godność i szczególnie [jej] nam zaleca. […] Nie przewrotnością ludzką stało się, że władzę nad wszystkim mają królowie i inni naczelnicy, ale opatrznością Boga i rozporządzeniem Jego świętym, któremu tak podobało się sprawy ludzkie ułożyć. […] Albowiem także władza jest zrządzeniem Boga […] i nie ma żadnych mocy oprócz tych, które Bóg sam ustanowił. Sami książęta są ministrami Boga, na chwałę czyniącym dobrze, a złym jako mściciele gniewu.

3 Źródło: Religia chrześcijańska według Jana Kalwina, [w:] Historia powszechna XVI wieku. Teksty źródłowe, oprac. Zygmunt Boras, Maciej Jerzy Serwański, wybór Zygmunt Boras, Maciej Jerzy Serwański, Poznań 1978, s. 86.
R1aiSbUDqN2OE
Napisz, jakiego stosunku do władzy świeckiej wymaga Kalwin od współwyznawców. (Uzupełnij).
R1CSKtKSVyDYl
Uzasadnij odpowiedź, wyjaśniając pochodzenie władzy świeckiej. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie tekstu z ćw. 7 wyjaśnij, w jaki sposób Kalwin tłumaczy istnienie złych rządów.

R1JzOqIwSsItI
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).