Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R19ijZFhyD5nd1
Ćwiczenie 1
Dokończ zdanie.
Suwerenność zewnętrzna to możliwość… Możliwe odpowiedzi: 1. do swobodnego wchodzenia w relacje międzynarodowe., 2. decydowania o systemie polityczno‑prawnym., 3. decydowania o sposobie funkcjonowania kraju bez integracji innego państwa., 4. dołączania do terytorium państwa tereny ambasad.
11
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
MTS: Grecja bezprawnie zablokowała przystąpienie Macedonii do NATO

W kwietniu 2008 roku Grecja zablokowała przystąpienie Macedonii do NATO, domagając się zmiany nazwy tego państwa. Ateny stoją na stanowisku, że nazwa Macedonia jest zarezerwowana dla historycznego regionu Grecji i używanie jej przez sąsiedni kraj świadczy o tym, że Skopje może mieć roszczenia do regionu na północy Grecji.

1 Źródło: MTS: Grecja bezprawnie zablokowała przystąpienie Macedonii do NATO, 5.12.2011 r., dostępny w internecie: money.pl [dostęp 17.07.2019 r.].
RfYk5kAmZgzXu
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Finlandia. Historia

Za prezydentury J.K. Paasikiviego (1946–56) wypracowano zasady stosunków z ZSRR (linia Paasikiviego); nastąpiło faktyczne uzależnienie fińskiej aktywności na arenie międzynarodowej od polityki ZSRR, przy zachowaniu statusu państwa neutralnego i zaakceptowaniu przez ZSRR utrzymania w Finlandii demokracji parlamentarnej i gospodarki wolnorynkowej. W 1955 roku Finlandia została członkiem ONZ oraz Rady Nordyckiej; podejmowane przez część polityków próby zbliżenia z Zachodem wywoływały przeciwdziałania ZSRR.

2 Źródło: Finlandia. Historia, dostępny w internecie: encyklopedia.pwn.pl [dostęp 17.07.2019 r.].
RuoE5R4BPt5AY
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z fragmentem artykułu i wykonaj polecenie.

1
Południowy Sudan uzyskał dziś niepodległość jako 193. państwo świata

O północy z piątku na sobotę Republika Południowego Sudanu ogłosiła niepodległość – sześć miesięcy po referendum, w którym mieszkańcy południa kraju zagłosowali za oderwaniem się od północy. Referendum było wynikiem porozumień pokojowych, które zakończyły wieloletni konflikt między północą i południem Sudanu. Walki o podłożu etnicznym, religijnym i ekonomicznym rozpoczęły się w 1956 roku i z krótkimi przerwami toczyły się przez następne pięćdziesiąt lat. Zginęły ponad dwa miliony ludzi, a ponad cztery miliony zostały zmuszone do opuszczenia swoich domów. (…)

„Mamy nasze nowo narodzone dziecko, teraz musimy się nauczyć, jak o nie dbać, żeby ładnie rosło” – w huku klaksonów samochodowych wykrzyczał Janis – informatyk, który większość życia spędził na uchodźstwie w Etiopii. (…)

Republika Południowego Sudanu nie ma łatwego zadania. W kraju o powierzchni ponad 640 tys. km kw. jest mniej niż 100 km asfaltowych dróg. Co dziesiąte dziecko umiera przed ukończeniem roku życia, a prawie połowa społeczeństwa nie ma dostępu do wody pitnej.

3 Źródło: Południowy Sudan uzyskał dziś niepodległość jako 193. państwo świata, 9.07.2011 r., dostępny w internecie: forsal.pl [dostęp 17.07.2019 r.].
Rhc8BMs9cCZM9
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Regulacja granicy między oboma częściami Sudanu spowodowała, że Sudan Południowy stał się najmłodszym, 193. państwem należącym do ONZ. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Sudan Północny przyjął decyzję mieszkańców południa z pełnym zrozumieniem i jego rząd wyraził zgodę na powstanie nowego państwa. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jednym z powodów walki o oddzielenie Sudanu Południowego były problemy gospodarcze. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konsekwencją wojny domowej w Sudanie były masowe migracje. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Materiał źródłowy do ćwiczeń 4 i 5.

Żródło I

1
Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie Rozpad Jugosławii

W roku 1991 trzy z sześciu republik tworzących Jugosławię jednostronnie ogłosiły niepodległość po przeprowadzonych wcześniej referendach – Republika Chorwacji i Słowenii (25 czerwca), Republika Macedonii (17 września), a 3 marca 1992 roku suwerenność ogłosiła również Republika Bośni i Hercegowiny. Republika Serbii zdecydowanie potępiła te decyzje i w 1992 roku, w połączeniu z Czarnogórą, ogłosiła powstanie Federalnej Republiki Jugosławii. (…)

Po rozpadzie Jugosławii w byłych republikach wybuchły krwawe konflikty. W 1991 roku armia jugosłowiańska, zdominowana przez Serbów, zaatakowała Słowenię. Następnie, po krótkich walkach, wojna przeniosła się do Chorwacji. Na początku 1992 roku również w Bośni i Hercegowinie wybuchła krwawa wojna, która zakończyła się w 1995 roku, po podpisaniu porozumienia pokojowego w Dayton.

4 Źródło: Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie, Rozpad Jugosławii, dostępny w internecie: unic.un.org.pl [dostęp 22.07.2019 r.].

Żródło II

RBPBOJbi4j3hd1
Źródło: Shazz, swPawel, licencja: CC BY-SA 3.0.
21
Ćwiczenie 5
RnzTXgMZRvXTN
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6
RXeGQQBQHB7gr
a) pierwsze (Uzupełnij). b) ostatnie (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.

1
Stacja Bałkany, Abchazja – państwo, którego nie ma. Wszystko o Abchazji

Abchazja, albo inaczej Republika Abchazji, teraz jest de facto niezależnym, nieuznawanym państwem. De iure, czyli według prawa międzynarodowego, jest to nadal cześć Gruzji, a konkretnie autonomiczna republika Gruzji wchodząca w skład tego państwa. Brzmi bardzo skomplikowanie. Już wyjaśniam, o co chodzi. Mianowicie w czasach ZSRR Abchazja była częścią Gruzińskiej Republiki Radzieckiej, będącą w jej składzie jako republika autonomiczna. Abchazi są narodem innym niż Gruzini, posługują się swoim językiem, odmiennym niż gruziński. W czasach radzieckich była prowadzona intensywna »gruzinizacja« tej ziemi, co stało się jednym z zarzewi konfliktu. Miało miejsce szerokie osadnictwo gruzińskie oraz rosyjskie. W wyniku tych działań w 1989 roku w Abchazji mieszkało zaledwie 15% Abchazów, 45% Gruzinów, 14% Ormian i 14% Rosjan. Po upadku ZSRR status Abchazji nie został uregulowany. Republika żądała dużej autonomii, na co Tbilisi nie chciało się zgodzić. Sukhumi ogłosiło niepodległość i doszło do wybuchu wojny mającej miejsce w latach 1992–93, przegranej przez Gruzję.

5 Źródło: Stacja Bałkany, Abchazja – państwo, którego nie ma. Wszystko o Abchazji, dostępny w internecie: stacja.balkany.pl [dostęp 16.07.2019 r.].
ROCYgslxgs3Tu
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 8

Przeanalizuj definicję i wykonaj zadanie.

1
Marcin Grzesiuk Ludność w prawie międzynarodowym

Ludność państwa – osoby fizyczne zamieszkujące terytorium danego państwa i podlegające jego prawu do sądzenia. Ludnością państwa są w większości obywatele podlegający stałej więzi prawnej państwa oraz cudzoziemcy przebywający okresowo na jego terytorium. W skład ludności nie wchodzą cudzoziemcy uprzywilejowani, niepodlegający prawu do sądzenia. Państwo określa położenie prawne ludności. W swym ustawodawstwie ustala zakres praw i obowiązków obywateli i cudzoziemców. Status prawny ludności regulowany jest przez ustawodawstwo wewnętrzne poszczególnych państw. Umowy międzynarodowe zawierane są dla zapobiegania powstawaniu podwójnego obywatelstwa, regulują dostęp i położenie prawne cudzoziemców. Umowy zobowiązują do dostosowania lub wydania odpowiednich przepisów wewnętrznych.

6 Źródło: Marcin Grzesiuk, Ludność w prawie międzynarodowym, 13.01.2011 r., dostępny w internecie: arslege.pl [dostęp 17.07.2019 r.].
RqQWugp5dyxHH
Zaznacz zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Cudzoziemcy podlegają jurysdykcji państwa, na terenie którego mieszkają., 2. Uprzywilejowani cudzoziemcy to osoby, które mają oddzielny status i nie podlegają prawu do sądzenia przez to państwo, np. mają immunitet dyplomatyczny., 3. Status prawny cudzoziemców regulowany jest również aktami prawa międzynarodowego., 4. Za ludność państwa uznawane są tylko osoby, które posiadają obywatelstwo tego państwa., 5. Położenie prawne ludności nie zależy od ustawodawstwa państwowego.
41
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenie.

1
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej

Art. 1. Granicą Rzeczypospolitej Polskiej, zwaną dalej „granicą państwową”, jest powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca terytorium państwa polskiego od terytoriów innych państw i od morza pełnego. Granica państwowa rozgranicza również przestrzeń powietrzną, wody i wnętrze ziemi. (…)

Art. 4. 1. Przebieg granicy państwowej na lądzie i na morskich wodach wewnętrznych oznacza się znakami granicznymi.

2. Umowy międzynarodowe zawarte przez Rzeczpospolitą Polską z sąsiednimi państwami określają położenie, kształt, wymiary i kolor znaków granicznych oraz zasady ich utrzymywania. (…)

Art. 7. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych odpowiada za ochronę granicy państwowej na lądzie i na morzu oraz kontrolę ruchu granicznego, w zakresie określonym w odrębnych przepisach.

2. Minister Obrony Narodowej odpowiada za ochronę granicy państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej.

7 Źródło: Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 17.07.2019 r.].
R1Xm8psjLeUsU
Na podstawie tekstu źródłowego wyjaśnij, czy w przypadku wykorzystania kopalin leżących na granicy dwóch państw potrzebna jest odrębna umowa między nimi. (Uzupełnij).