Sprawdź się
Dokończ zdanie.
Nagły, gwałtowny wzrost liczby ludności:
- jest przyczyną eksplozji demograficznej.
- jest skutkiem eksplozji demograficznej.
- jest definicją eksplozji demograficznej.
- jest przyczyną implozji demograficznej.
- jest skutkiem implozji demograficznej.
- jest definicją implozji demograficznej.
Zaznacz fazy rozwoju demograficznego, w których występuje eksplozja demograficzna.
- I
- II
- III
- IV
- V
Zaznacz kraje, w których wystąpiło już zjawisko implozji demograficznej.
- Polska
- Mali
- Afganistan
- Wenezuela
- Laos
- Grecja
- Niemcy
Przeanalizuj poniższy tekst źródłowy. Na jego podstawie wskaż przyczynę obniżania się współczynnika dzietności (określającego liczbę urodzonych dzieci przypadających na jedną kobietę w wieku rozrodczym) w Polsce.
Polskie społeczeństwo starzeje się nieubłaganie i jeśli nic się w tym względzie nie zmieni, to już za kilkanaście, kilkadziesiąt lat będziemy narodem geriatrycznym, w dodatku obolałym i schorowanym. Odbiciu od tego negatywnego trendu z pewnością nie służy rosnące zapracowanie kobiet, dla których połączenie macierzyństwa z pracą staje się coraz większym wyzwaniem. […] W teorii prostą – aż chciałoby się dodać „dziecinnie” – drogą do wyjścia z tego kryzysu jest, rzecz jasna, zwiększenie liczby narodzin. Statystyki pokazują jednak, że praktyka ma się do tego nijak. Od wielu, wielu lat wskaźnik dzietności Polek utrzymuje się na poziomie 1,25‑1,4. Odbiciu od tego negatywnego trendu z pewnością nie służy rosnące zapracowanie kobiet, szczególnie że w Polsce od pokoleń to właśnie matki mają na głowach przeważającą część niełatwych obowiązków związanych z opieką nad dziećmi. Coraz większe ambicje dotyczące udanego życia zawodowego i jednocześnie niegasnące, tradycyjne obowiązki domowe coraz rzadziej dają się pogodzić z wychowaniem dzieci. Co dziesiąta kobieta do trzydziestego roku życia przekłada swoje plany urodzenia dziecka na przyszłość, a mówimy o osobach ze stabilną sytuacją zawodową i ekonomiczną. Mamy tu aspekt nie tylko biznesowy, ale i demograficzny. Te, które już łączą obowiązki zawodowe i macierzyńskie, potrzebują oddechu. Te, które macierzyństwo mają przed sobą, widzą, co się dzieje, i nie wyobrażają sobie połączenia pracy z macierzyństwem – tłumaczy John Guziak, ekspert Deloitte
.
Indeks dolny Źródło: Macierzyństwo i praca. Połączenie coraz trudniejsze, 19.02.2021, forbes.pl (dostęp 27.07.2021). Indeks dolny koniecŹródło: Macierzyństwo i praca. Połączenie coraz trudniejsze, 19.02.2021, forbes.pl (dostęp 27.07.2021).
Uporządkuj chronologicznie podane wydarzenia
- początek eksplozji demograficznej w Anglii
- zakończenie eksplozji demograficznej w Ameryce Łacińskiej
- zakończenie eksplozji demograficznej w Indiach
- początek eksplozji demograficznej we Francji
- początek eksplozji demograficznej w Afryce
- zakończenie eksplozji demograficznej w Europie Zachodniej
Przyporządkuj podane stwierdzenia do odpowiednich kategorii
zwiększenie się liczby osób w wieku przedprodukcyjnym, niewielkie znaczenie metod planowania rodziny, upowszechnienie się związków innych niż małżeńskie, wprowadzenie szczepionek, ubożenie społeczeństwa, duży odsetek ludności niemającej dostępu do wody czystej, zdrowy styl życia, konieczność udoskonalenia systemów emerytalnych, pierwszeństwo kariery zawodowej i nauki, zapotrzebowanie na siłę roboczą
| przyczyny eksplozji demograficznej | |
|---|---|
| skutki eksplozji demograficznej | |
| przyczyny implozji demograficznej | |
| skutki implozji demograficznej |
Korzystając z różnych źródeł informacji geograficznej, wyjaśnij, dlaczego w Indiach dokonuje się masowych aborcji dziewczynek (patologiczny skutek polityki antynatalistycznej), a nie chłopców.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym – artykuł prasowy z dnia 21 maja 2018 roku, a następnie wyjaśnij, dlaczego Chiny zdecydowały się na zakończenie polityki jednego dziecka.
Po kilku dekadach ograniczania przez władze liczby dzieci w rodzinie Chiny zmagają się z bardzo trudną sytuacją demograficzną. Jak pokazują statystyki, w 2030 roku aż 25 proc. populacji Chin będzie miało co najmniej 60 lat. W roku 2010 było to zaledwie 13,3 proc.
Tania siła robocza, z którą przez lata kojarzone były Chiny, może stać się historią. Jak informują media, władze w Pekinie planują całkowite zniesienia ograniczeń związanych z liczbą posiadanych dzieci w rodzinie, ponieważ w kraju spada liczba osób, które mogłyby pracować – co może oznaczać poważne zagrożenie dla gospodarki Chin.
Poważny problem Chin
Badania pokazują, że w 2030 roku aż jedna czwarta populacji Chin będzie miała co najmniej 60 lat. W roku 2010 było to zaledwie 13,3 proc. – zmiana struktury społeczeństwa pod względem wieku może nie tylko spowodować spowolnienie gospodarcze, ale przede wszystkim zwiększyć wydatki państwa – m.in. w zakresie opieki zdrowotnej.
Odpowiedzią na problem starzenia się społeczeństwa ma być zakończenie prowadzonej od 1979 roku tzw. polityki jednego dziecka. Zgodnie z obowiązującym chińskie rodziny prawem, każda para mogła mieć tylko jednego potomka – jeśli rodzina mieszkała na wsi i jako pierwsza urodziła się dziewczynka, mieli prawo do posiadania jeszcze jednego dziecka. W efekcie rodzice często w ogóle nie zgłaszali narodzin dziecka (szczególnie jeśli była to dziewczynka), aby móc „zarejestrować” kolejne dziecko i licząc na pojawienie się męskiego potomka. Dzieci, które nie zostały zarejestrowane, nie mają prawa do edukacji czy opieki zdrowotnej. Polityka jednego dziecka związana jest też z przymusowymi aborcjami, karami nakładanymi na rodziny czy nawet prześladowaniami rodzin, które decydowały się na posiadanie „dodatkowych” dzieci.
Prawo „jednego dziecka” zostało złagodzone z końcem 2015 roku, kiedy władze zezwoliły na posiadanie dwójki dzieci.
Indeks dolny Źródło: Koniec polityki jednego dziecka w Chinach? Pekin szykuje zmiany w prawie, 21.05.2018, dorzeczy.pl (dostęp 27.07.2021). Indeks dolny koniecŹródło: Koniec polityki jednego dziecka w Chinach? Pekin szykuje zmiany w prawie, 21.05.2018, dorzeczy.pl (dostęp 27.07.2021).