Wskaż, które fragmenty w zacytowanym tekście odnoszą się do kategorii mimesis, a które do kategorii katharsis. Tekst:
Tragedia jest to naśladowcze przedstawienie akcji poważnej, skończonej i posiadającej (odpowiednią) wielkość, wyrażone w języku ozdobnym, odmiennym w różnych częściach dzieła, przedstawione w formie dramatycznej, a nie narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do oczyszczenia tych uczuć.
Wskaż, które fragmenty w zacytowanym tekście odnoszą się do kategorii mimesis, a które do kategorii katharsis. Tekst:
Tragedia jest to naśladowcze przedstawienie akcji poważnej, skończonej i posiadającej (odpowiednią) wielkość, wyrażone w języku ozdobnym, odmiennym w różnych częściach dzieła, przedstawione w formie dramatycznej, a nie narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do oczyszczenia tych uczuć.
1
Ćwiczenie 1
RfTRfGgZDriEf
Tragedia jest to naśladowcze przedstawienie akcji poważnej, skończonej i posiadającej (odpowiednią) wielkość, wyrażone w języku ozdobnym, odmiennym w różnych częściach dzieła, przedstawione w formie dramatycznej, a nie narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do oczyszczenia tych uczuć. (Uzupełnij).
RHaXKguUS5hWT1
Ćwiczenie 2
Opierając się na pojęciu sztuki zaproponowanym przez Arystotelesa, wskaż wszystkie możliwe zakończenia zdania „Sztuka jest…” Możliwe odpowiedzi: 1. celowym stosowaniem ogólnych reguł., 2. zbiorem wybitnych dzieł., 3. umiejętnością., 4. materialna.
R1IzXfQmwvo9r1
Ćwiczenie 3
Uzupełnij luki w tekście poświęconym podziałowi sztuk naśladowczych odpowiednimi słowami. Tragedia różni się od komedii ze względu na 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem naśladowania. Od epiki odróżnia ją natomiast 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem naśladowania – podczas gdy epika posługuje się formą 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem, tragedia używa formy 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem. Natomiast jeśli chodzi o środki naśladowania, to posługuje się ona tymi samymi środkami, co komedia – 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem, słowem i melodią. Pod tym względem całą 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem odróżnić możemy od 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem.
Uzupełnij luki w tekście poświęconym podziałowi sztuk naśladowczych odpowiednimi słowami. Tragedia różni się od komedii ze względu na 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem naśladowania. Od epiki odróżnia ją natomiast 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem naśladowania – podczas gdy epika posługuje się formą 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem, tragedia używa formy 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem. Natomiast jeśli chodzi o środki naśladowania, to posługuje się ona tymi samymi środkami, co komedia – 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem, słowem i melodią. Pod tym względem całą 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem odróżnić możemy od 1. narracyjną, 2. sposób, 3. poezję, 4. dramatycznej, 5. przedmiot, 6. muzyki, 7. narzędzie, 8. epicką, 9. lirycznej, 10. rytmem.
RY3WjA2Tg487n1
Ćwiczenie 4
Zdecyduj, czy podane w tabeli stwierdzenia wyrażają starożytne, czy współczesne rozumienie sztuki. Uznaje się, że sztuka Homera nie miała sobie równych. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Sztuka Różewicza nie została zrozumiana przez publiczność. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Miejsce sztuki jest w galerii. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Trzeba wielu lat, aby posiąść tę sztukę. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Sztukę można kolekcjonować. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Czy sztuka jeszcze szokuje? Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Należy zaś nazwać poetą tego, kto uprawia sztukę naśladowania, gdyby nawet używał różnych miar wiersza jednocześnie, jak to np. czynił Chajremon. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki
Zdecyduj, czy podane w tabeli stwierdzenia wyrażają starożytne, czy współczesne rozumienie sztuki. Uznaje się, że sztuka Homera nie miała sobie równych. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Sztuka Różewicza nie została zrozumiana przez publiczność. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Miejsce sztuki jest w galerii. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Trzeba wielu lat, aby posiąść tę sztukę. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Sztukę można kolekcjonować. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Czy sztuka jeszcze szokuje? Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki. Należy zaś nazwać poetą tego, kto uprawia sztukę naśladowania, gdyby nawet używał różnych miar wiersza jednocześnie, jak to np. czynił Chajremon. Możliwe odpowiedzi: Starożytne rozumienie sztuki, Współczesne rozumienie sztuki
21
Ćwiczenie 5
Wyjaśnij swoimi słowami, na czym polegają kategorie estetyczne z ćwiczenia 1 oraz podaj po jednym przykładzie ich występowania w sztuce.
R19s83XRLccIW
mimesis (Uzupełnij)
katharsis (Uzupełnij).
Jeśli nie pamiętasz, czym są mimesis i katharsis, przypomnij sobie treść podrozdziałów bloku tekstowego poświęconych tym pojęciom.
Sprawdź, czy twoje odpowiedzi są bliskie następującym:
Mimesis polega na tym, że artysta naśladuje rzeczywistość, stosując w tym celu właściwe sobie środki. To, czy są właściwe, czy nie, zależy od gatunku. Przykładem mimesis może być wiersz Lokomotywa Juliana Tuwima, w którym – za pomocą rytmu oraz doboru epitetów – poeta oddał scenę odjazdu lokomotywy ze stacji.
Katharsis polega na tym, że dzieło sztuki wywołuje w nas uczucia litości oraz trwogi. Są one tak silne, że prowadzi to oczyszczenia nagromadzonych emocji. Przykładem może być film katastroficzny – współczujemy jego bohaterom, boimy się, a szczęśliwe zakończenie przynosi uczucie ulgi.
RUUlsMCnMCdYU21
Ćwiczenie 6
Zdecyduj, czy podane w tabeli stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Celem tragedii jest wywołanie u widza silnych emocji, a następnie oczyszczenie z nich. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Tragedia posługuje się dwoma środkami naśladowania przyrody – słowem oraz rytmem. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zasada mimesis oznacza, że grecka tragedia przedstawia ludzi takimi, jakimi są w rzeczywistości. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Tragedia różni się od komedii tym, że w tragedii autor wprowadza bezpośrednio działające postaci.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Zdecyduj, czy podane w tabeli stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Celem tragedii jest wywołanie u widza silnych emocji, a następnie oczyszczenie z nich. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Tragedia posługuje się dwoma środkami naśladowania przyrody – słowem oraz rytmem. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zasada mimesis oznacza, że grecka tragedia przedstawia ludzi takimi, jakimi są w rzeczywistości. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Tragedia różni się od komedii tym, że w tragedii autor wprowadza bezpośrednio działające postaci.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7
Zdecyduj, czy zaprezentowany niżej przykład sztuki architektonicznej – budynek Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu może zostać uznany za piękny. Uzasadnij swoją odpowiedź, odwołując się do sześciu wyznaczników piękna według Arystotelesa.
Rtuh9iD9nbkvn
Fotografia przedstawia budynek Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu. Budynek ma kształt prostopadłościanu prostokątnego, z poziomymi liniami okien przypominających strun na gryfie gitary. Wejście przypomina otwór rezonansowy. Kształt obiektu oraz materiał imitujący drewno zastosowany na elewacji przypominają pudło rezonansowe instrumentu strunowego
Źródło: Maciej Lulko, dostępny w internecie: http://flickr.com, licencja: CC BY-NC 2.0.
R18AvHb5mG5Vh
(Uzupełnij).
Wróć do tekstu bazowego i przypomnij sobie wyznaczniki piękna według Arystotelesa. Następnie zastanów się, co z nich wynika. Jakie elementy budynku mogą podlegać ocenie?
Sprawdź, czy w swojej ocenie odniosłeś się do tych elementów budynku, które mogą być poddane ocenie estetycznej, tj. kolorystyki, rozmiaru, układu okien, ich rozmiaru, krzywizn i linii prostych. Twoja odpowiedź powinna również odnosić wymienione elementy do sześciu wyznaczników piękna: ład, proporcja, wielkość, uchwytność, odpowiedniość, umiar. Zastanów się również, czy twoja ocena końcowa – negatywna czy pozytywna – jest zgodna z wcześniejszą argumentacją.
3
Ćwiczenie 7
R1E8VvRctnThZ
(Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 8
Pomyśl o dziele sztuki, które wywarło na tobie ostatnio silne wrażenie. Może być to np. obejrzany film, przeczytana książka lub wystawa. Opisz krótko wybrany przykład (np. gatunek, tematykę, artystyczne środki wyrazu), a następnie zastanów się, czy można odnieść do niego kategorie mimesis i katharsis. Postaraj się wskazać konkretne elementy dzieła sztuki lub odczucia towarzyszące obcowaniu z nim, które odpowiadają pojęciom Arystotelesa. Następnie zdecyduj, czy są one przydatne w myśleniu o sztuce, którą lubisz. Jeśli nie – zastanów się, dlaczego tak jest.
R1WpPWvocSL8R
Opis dzieła sztuki. Autor (Uzupełnij). Tytuł (Uzupełnij). Gatunek (Uzupełnij). Tematyka (Uzupełnij). Mimesis (Uzupełnij). Katharsis (Uzupełnij). Czy pojęcia estetyki Arystotelesa są przydatne w myśleniu o sztuce, którą lubisz?
(Uzupełnij).
Zastanów się, jakie elementy wybranego dzieła sztuki mogą zostać odniesione do kategorii mimesis lub/i katharsis. Jeśli nie pamiętasz, o jakie elementy może chodzić, wróć do tekstu bazowego i zastanów się jeszcze raz.
Czy w swojej odpowiedzi wskazałeś elementy konstrukcyjne wybranego dzieła sztuki i odnosłeś do nich pojęcia mimesis i katharsis? Czy odniosłeś się do konkretnych elementów dzieła sztuki, np. montażu, gry aktorskiej (w przypadku filmu); środków stylistycznych, rytmu, kreacji świata przedstawionego (literatura), itd.?
Następnie zastanów się, czy twoja argumentacja wskazuje, że rozumiesz omawiane w czasie lekcji pojęcia estetyczne.
