Sprawdź się
Umieść wydarzenia w odpowiednich miejscach na osi czasu.
Zapoznaj się z poniższym drzewem genealogicznym Zygmunta Starego, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z opisem drzewa genealogicznego Zygmunta Starego, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na jego podstawie zaznacz zdania prawdziwe.
Instrukcja posłom na sejmiki powiatowe, z Włocławka 1 kwietnia [1577]Z wielkim żalem Jego Królewska Mość, nasz miłościwy Pan, używać raczy tej wszystkiej sprawy, która się już od niemałego czasu wiedzie z Gdańszczany, ludźmi zuchwałymi, a wszystkiej Rzeczypospolitej korony i Jego K Mci przeciwniki i nieprzyjaciołmi jawnemi. [...]
Bo gdy im od Jego K. Mci miejsce ku rokowaniu i posłaniu posłów pozwolone było, […] oni tym więcej żołnierzy tak konnych, jako pieszych, a wszystko obcych do miasta podali, zbuntowali, wszelakimi dostatki opatrzyli, a prawie już na płacz i pokój wystawili. Jakoż nie mało majętności i dworów szlacheckich sobie przyległych splondrowali, klasztor Oliwę jeden zacny a dawny klejnot nadania Panów Polskich, którzy i Gdańsk fundowali, do gruntu zburzyli, nie chcąc i Polskiego imienia tam zostawić […] wszędy się skarżą na krzywdy a uciski swe […], a te nic innego nie są jedno powinność ich przeciw Panu i Rzeczypospolitej, co zowiemy regalia, gdzie proszą aby to było z nich prze pieniądze, które Królowi Jmci […] podawali, zniesiono, to jest aby wszystka zwierzchność imienia albo imperium Polskiego z tamtego miejsca było złożona, a między niemi to mianowicie było, aby rzeczy postanowione o Gdańsku na sejmiech walnych zniesione były, żadne apelacje z Gdańska nie szły, czem się pokazuje zwierzchność Korony nad tem miastem, żeby Król tam nigdy nie wjeżdżał, jedno we dwuset koni, żeby Król i Korona do portu nie miała nic, i ludzi swych na morzu nie miewali […];
radziby się komu innemu w moc podali […]. Będąc pod posłuszeństwem koronnem, zbogaciwszy się, a prawie jako wieprze utuczywszy, z majętności jej Pany się poczynili […] jako chcieli przedawali do ludzi na świat, jako rozumieli, z najlepszym pożytkiem swym a szkodą i wieczną sromotą naszą.
Źródło: Instrukcja posłom na sejmiki powiatowe, z Włocławka 1 kwietnia [1577], [w:] Sprawy wojenne króla Stefana Batorego: dyjaryjusze, relacye, listy i akta z lat 1576–1586, red. I. Polkowski, Kraków 1887, s. 67–71.
Przeanalizuj poniższe źródła i na ich podstawie wykonaj polecenia.
Źrodło A
Źródło B
W grudniu [1577 r.] polski król uległ i przy mediacji niemieckich książąt Brandenburgii i Saksonii zawarł porozumienie z Gdańskiem. Władze gdańskie zobowiązały się do złożenia hołdu Stefanowi Batoremu oraz zapłacenia kontrybucji w wysokości 200 tysięcy złotych królowi oraz 20 tysięcy klasztorowi oliwskiemu. W zamian za to zniesiono wszelkie restrykcje gospodarcze nałożone na miasto w czasie wojny. Statuty Karnkowskiego zostały ostatecznie uchylone podczas sejmu w roku 1585, dzięki czemu Gdańsk odzyskał pełnię praw i wolności, czyniących to miasto uprzywilejowanym w stosunku do innych miast Rzeczypospolitej.
Źródło: Fragment hasła „Wojna Rzeczypospolitej z Gdańskiem”, tekst dostępny online: wikipedia.org.
Na podstawie mapy z poprzedniego ćwiczenia opisz w dwóch, trzech zdaniach taktykę obraną przez Stefana Batorego w wojnie z Rosją.
Na podstawie opisu mapy z poprzedniego ćwiczenia opisz w dwóch, trzech zdaniach taktykę obraną przez Stefana Batorego w wojnie z Rosją.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.
Uniwersał JKMści o wybraniu piechoty w dobrach królewskich, Lwów 11 lipca 1578Tedy już […] posyłamy Urodzonego N. do województwa N. do ułożenia takowych pieszych, a to tym sposobem: że we wsiach naszych jakichkolwiek ma obrać i postanowić z każdych dwudziestu łanów jednego człowieka […]. A takowy każdy na pieszego obrany i postanowiony, od tego czasu ma być i będzie wolen od wszelkich powinności naszych, jako: czynszu, poboru, łanowego, robót, powozow, podwód, i innych […]. A żeby przez to ujma jaka w pożytkach naszych i Rzeczypospolitej nie była, tedy za tego jednego, ze dwudziestu na pieszego obranego, drudzy dziewiętnaście onera [ciężary] zastępować i odprawować będą powinni.
Źródło: Uniwersał JKMści o wybraniu piechoty w dobrach królewskich, Lwów 11 lipca 1578, [w:] Sprawy wojenne króla Stefana Batorego: dyjaryjusze, relacye, listy i akta z lat 1576–1586, red. I. Polkowski, Kraków 1887, s. 117.
Przeciągnij podpisy w odpowiednie miejsca na ilustracji.