Sprawdź się
Zaznacz odpowiednie okienka w tabeli przy wydarzeniach, które miały miejsce w czasie panowania Jana III Sobieskiego.
Uzupełnij opis ilustracji zwrotami znajdującymi się pod tekstem.

bitwy pod Wiedniem. Siedzący na wspiętym koniu Jan III Sobieski, ubrany w antyczną zbroję karacenową i 1. Roma, 2. imperatora, 3. alegorię, 4. katedrę św. Stefana, 5. żupan, 6. Fama, 7. szyszak, 8. lwia skóra, 9. katedrę Notre Dame, został upozowany na rzymskiego 1. Roma, 2. imperatora, 3. alegorię, 4. katedrę św. Stefana, 5. żupan, 6. Fama, 7. szyszak, 8. lwia skóra, 9. katedrę Notre Dame, godnego następcę wielkich starożytnych wodzów. Pełniąca rolę siodła 1. Roma, 2. imperatora, 3. alegorię, 4. katedrę św. Stefana, 5. żupan, 6. Fama, 7. szyszak, 8. lwia skóra, 9. katedrę Notre Dame odnosi się do waleczności i męstwa monarchy. Bogini 1. Roma, 2. imperatora, 3. alegorię, 4. katedrę św. Stefana, 5. żupan, 6. Fama, 7. szyszak, 8. lwia skóra, 9. katedrę Notre Dame trzyma tarczę z herbem Sobieskich − Janinę. Jej obecność na obrazie symbolizuje nieśmiertelną sławę, którą Jan III zyskał dzięki wiktorii wiedeńskiej. Król został ukazany jako pogromca Turków, stąd elementy ekwipunku tureckiego żołnierza pod kopytami konia, oraz wybawca austriackiej stolicy − w tle widzimy wiedeńską 1. Roma, 2. imperatora, 3. alegorię, 4. katedrę św. Stefana, 5. żupan, 6. Fama, 7. szyszak, 8. lwia skóra, 9. katedrę Notre Dame.
Przyjrzyj się ilustracjom i zaznacz wyeksponowane na nich zasługi Jana III Sobieskiego.
Ilustracja A

Ilustracja B

Ilustracja C

Ilustracja D

Ilustracja E

Ilustracja F

Wskaż wszystkie zasługi Jana III Sobieskiego.
Przeciągnij podpisy do odpowiednich elementów na ilustracji.
Wymień dokonania Leopolda I.
Zapoznaj się z tekstami źródłowymi i wykonaj polecenia.
Tekst A
Jedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńku! Bóg i Pan nasz na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. […] Dzisiaj byłem w mieście, które by już było nie mogło trzymać dłużej nad pięć dni. […] Pałac cesarski wniwecz od kul zepsowany. Wojska wszystkie, które dobrze bardzo swoją czyniły powinność, przyznały P. Bogu a nam tę wygraną potrzebę. […] przybiegały tedy do mnie książęta, jako to elektor bawarski, Waldeck, ściskając mnie za szyję, a całując w gębę, generałowie zaś w ręce i w nogi; cóż dopiero żołnierze! […] Cóż dopiero, i to dziś rano, książę lotaryński, saski (bo mi się z nimi wczora widzieć nie przyszło […]; cóż komendant Staremberk tuteczny! wszystko to całowało, obłapiało, swym salwatorem [wybawcą] zwało. Byłem potem we dwóch kościołach. Sam lud wszystek pospolity całował mi ręce, nogi, suknie. […] Książeta się zjechali i cesarz daje znać o sobie, że jest za milę.
Cytat za: Jan III Sobieski do Marii Kazimiery, w namiotach wezyrskich 13 IX 1683, w nocy, w: Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych, oprac. S. Ochmann, K. Matwijowski, t. 1, Wrocław 1981, s. 348−350.
Tekst B
Przyjechał cesarz z samym tylko elektorem bawarskim, bo już saskiego nie było; kilkadziesiąt z nim kawalerów dworskich, urzędników i ministrów. […] Przywitaliśmy się tedy dosyć ludzko: uczyniłem mu komplement kilką słów po łacinie; on tymże odpowiedział językiem, dosyć dobrymi słowami. Stanąwszy tedy przeciwko sobie, prezentowałem mu syna swego, który mu się zbliżywszy ukłonił. Nie posiągnął cesarz nawet ręką do kapelusza; na co ja patrząc, ledwom nie zdrętwiał. Nie godziło się jednak inaczej (aby się świat nie skandalizował, nie cieszył, albo nie śmiał), jeno jeszcze kilka słów mówić do niego; po których obróciłem się na koniu, pokłoniwszy się wspólnie, i w swą pojechałem drogę.
Cytat za: W obozie pod wsią Szenau na gościńcu preszowskim nad Dunajem mil trzy od Wiednia, 17 IX 1683, w: Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych, oprac. S. Ochmann, K. Matwijowski, t. 1, Wrocław 1981, s. 351−352.
A / B
Zapoznaj się z poniższymi ilustracjami, a następnie zaznacz „prawda”, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub „fałsz” – jeśli jest fałszywe.
Źródło A

Źródło B

prawda/fałsz
Ilustracje powstały w tym samym czasie.
prawda/fałsz
Źródła odnoszą się do wydarzeń historycznych.
prawda/fałsz
Przedstawieni na rycinach władcy zostali ukazani jako obrońcy wiary chrześcijańskiej.
prawda/fałsz
W źródle A, w odróżnieniu od źródła B, zastosowano motywy antyczne.
prawda/fałsz
Na obu ilustracjach pojawia się postać papieża.
prawda/fałsz
Tylko na jednej rycinie można dostrzec członków rodziny panującej.
prawda/falsz
W obu źródłach znajdujemy odniesienie do bitwy pod Wiedniem.
prawda/fałsz
Jakie ziemie utraciła Rzeczpospolita na mocy rozejmu andruszowskiego?
Zapoznaj się z poniższymi źródłami i wykonaj polecenie.
Źródło A

Źródło B

Z wdzięczną pamięcią o obronie i odsieczy. Miasto Wiedeń, 12 września 1883
Podaj argumenty na poparcie tezy, że wiktoria wiedeńska miała duże znaczenie zarówno dla Europy, jak i Rzeczypospolitej.
Zapisz argumenty, które należałoby przytoczyć, aby obronić tezę o dużym znaczeniu obrony Wiednia dla Europy, ale znikomym dla Rzeczypospolitej.