Sprawdź się
Grafika przedstawia rozmieszczenie wyborców Partii Niebieskich i Partii Czerwonych w pewnym państwie. Wykorzystując techniki gerrymanderingu – „pękania” i „pakowania” – dokonaj podziału kraju na okręgi wyborcze w taki sposób, aby:
A. Partia Czerwonych zdobyła trzy mandaty, a Partia Niebieskich – jeden.
B. Obie partie zdobyły po dwa mandaty.
C. Partia Niebieskich zdobyła trzy mandaty, a Partia Czerwonych – jeden.
D. Partia Niebieskich zdobyła wszystkie cztery mandaty.
Zapoznaj się z materiałem źródłowym i wykonaj polecenie.
Źródło I
Kodeks wyborczyArt. 104
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania. (…)Art. 107
§ 1. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione. (…)Art. 115
§ 1. Na 24 godziny przed dniem głosowania aż do zakończenia głosowania zabrania się podawania do publicznej wiadomości wyników przedwyborczych badań (sondaży) opinii publicznej dotyczących przewidywanych zachowań wyborczych i wyników wyborów oraz wyników sondaży wyborczych przeprowadzanych w dniu głosowania.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło II
Wybory prezydenckie 2020 (…)(…) to czas refleksji. Na kilkanaście godzin przed głosowaniem mamy chwilę na poukładanie sobie wszystkich myśli, wiadomości i faktów, które udało nam się zebrać w czasie całej kampanii wyborczej. [Ten czas – dop. red.] pozwala ograniczyć szum informacyjny i nieuczciwą konkurencję kandydatów. (…) to czas zarówno dla wyborców jak i dla kandydatów, choć dla tych drugich jest z pewnością dużo bardziej stresująca.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.
Kodeks wyborczyArt. 273
§ 1. Za wybranego na senatora w danym okręgu wyborczym uważa się tego kandydata, który otrzymał najwięcej oddanych głosów ważnych.
(…)Art. 292
§ 1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 289, żaden z kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej nie uzyskał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.
§ 2. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę głosów.
(…)§ 4. Za wybranego na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej w ponownym głosowaniu uznaje się tego kandydata, który otrzymał więcej głosów.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.
Idealny system wyborczy: proporcjonalny czy większościowy?System wyborczy większościowy opiera się na tym, że w każdym okręgu wyborczym wybierany jest tylko jeden lub tylko kilku kandydatów (…) osiągających największa liczbę głosów. Taki sposób powoływania przedstawicieli (…) prowadzi do tego, że małe ugrupowania nie są w stanie wygrać, a co za tym idzie na scenie politycznej pojawia się mniejsza liczba partii, dąży się do systemu dwubiegunowego przy zachowaniu silnej pozycji partii opozycyjnej, (…) wiele opinii i stanowisk zostaje pominiętych, niedopuszczonych do głosu. Wybory w takiej sytuacji dokonywane są między konkretnymi osobami. Ważny jest też aspekt znacznej liczby głosów utraconych to znaczy głosów wyborców, które zostały oddane na kandydatów przegranych. Z kolei system wyborczy proporcjonalny cechuje się oddawaniem głosów nie [tylko] na poszczególne osoby, lecz [przede wszystkim] na listy wyborcze. Następnie głosy dzielone są proporcjonalnie do wyniku uzyskanego przez daną partię. W takim przypadku może się okazać, że na przykład wyborów nie wygra kandydat, który uzyskał większą liczbę głosów tylko, dlatego że na jego listę wyborcza zagłosowało mniej [osób], a wygra ktoś z mniejsza liczbą głosów, ale z bardziej popularnej partii. Taki sposób wyłaniania władz daje większą możliwość uwzględnienia w strukturach władzy różnych poglądów, lepiej ukazuje, jakie preferencje posiadali wyborcy. Sprzyja rozdrobnieniu w parlamencie, przez co mogą pojawiać się problemy w trakcie procesu podejmowania decyzji. Ponadto zasady tego systemu wyborczego poprzez swą skomplikowaną konstrukcję stają się mniej zrozumiałe dla wyborców.
Materiał źródłowy do ćwiczeń 8–10.