Sprawdź się
Przeczytaj wiersz Wisławy Szymborskiej Pierwsza fotografia Hitlera. Określ funkcje umieszczonych w tabeli środków artystycznego wyrazu.
Pierwsza fotografia HitleraA któż to jest ten mały dzidziuś w kaftaniku?
Toż to mały Adolfek, syn państwa Hitlerów!
Może wyrośnie na doktora praw?
Albo będzie tenorem w operze wiedeńskiej?
Czyja to rączka, czyja, uszko, oczko, nosek?
Czyj brzuszek pełen mleka, nie wiadomo jeszcze:
drukarza, konsyliarza, kupca, księdza?
Dokąd te śmieszne nóżki zawędrują, dokąd?
Do ogródka, do szkoły, do biura, na ślub
może z córką burmistrza?Bobo, aniołek, kruszyna, promyczek,
kiedy rok temu przychodził na świat,
nie brakło znaków na niebie i ziemi:
wiosenne słońce, w oknach pelargonie,
muzyka katarynki na podwórku,
pomyślna wróżba w bibułce różowej,
tuż przed porodem proroczy sen matki:
gołąbka we śnie widzieć – radosna nowina,
tegoż schwytać – przybędzie gość długo czekany.
Puk puk, kto tam, to stuka serduszko Adolfka.Smoczek, pieluszka, śliniaczek, grzechotka,
chłopczyna, chwalić Boga i odpukać, zdrów,
podobny do rodziców, do kotka w koszyku,
do dzieci z wszystkich innych rodzinnych albumów.
No, nie będziemy chyba teraz płakać,
pan fotograf pod czarną płachtą zrobi pstryk.Atelier Klinger, Grabenstrasse Braunau,
a Braunau to niewielkie, ale godne miasto,
solidne firmy, poczciwi sąsiedzi,
woń ciasta drożdżowego i szarego mydła.
Nie słychać wycia psów i kroków przeznaczenia.
Nauczyciel historii rozluźnia kołnierzyk
i ziewa nad zeszytami.Źródło: Wisława Szymborska, Pierwsza fotografia Hitlera , [w:] Wisława Szymborska, Ludzie na moście, Kraków 2016.
Oceń, czy biografia Stroopa mogłaby skłonić do podobnych refleksji jak biografia Hitlera, która stała się inspiracją dla wiersza Wisławy Szymborskiej Pierwsza fotografia Hitlera. Sformułuj wniosek dotyczący ewentualnych korelacji między tym, jak wyglądały ich młodzieńcze lata, a tym, jak potoczyły się dalsze losy późniejszych zbrodniarzy.
Zapoznaj się z definicją zjawiska określanego mianem dysonansu poznawczego. Odnosząc się do biografii Stroopa oraz jego wypowiedzi dotyczącej żydowskich kobiet w getcie, sformułuj dwa argumenty potwierdzające tezę, że mógł on doświadczać dysonansu poznawczego.
stan napięcia psychicznego; doświadcza go osoba, u której jednocześnie pojawiają się dwa sprzeczne ze sobą elementy poznawcze
Zapoznaj się z fragmentem uzasadnienia wyroku śmierci dla Jürgena Stroopa orzeczonym przez Sąd Wojewódzki dla m. st. Warszawy. Następnie oceń, które z podanych zdań należy uznać za prawdziwe, a które są fałszywe.
Rozmowy z katemPoszczególne fragmenty działania oskarżonego Stroopa w getcie, pomimo całej swej grozy i okropności, nie decydują jednak przy ocenie jego winy i rozmiaru jego odpowiedzialności. Cała bowiem akcja likwidacyjna getta, wszystkie morderstwa i całe zniszczenie, są jego dziełem. Obrona oskarżonego, że spełniał on tylko swój obowiązek żołnierski i wykonywał rozkazy swoich przełożonych, sądząc, że są one zgodne z prawem międzynarodowym, znajduje odparcie w faktach wyżej ustalonych. Organizacja i rozmiar bestialskich mordów i prześladowań dowodzi, że nie były one spontanicznymi czynami bezpośrednich oprawców, lecz że metoda działania narzucona została przez kierownika akcji [...] przez specjalnie do tej akcji wyznaczonego oskarżonego Stroopa, który z całą świadomością włączył się w wprowadzoną przez hitlerowców politykę antyżydowską i niezliczone morderstwa popełnione na mieszkańcach getta objął swą wolą i zamiarem. Powołanie, na usprawiedliwienie tych czynów, konwencji haskiej, nie mającej zastosowania do spraw zbójeckiej napaści, jakiej dokonali hitlerowcy wobec Polski w 1939 roku, i próba zbezczeszczenia uczestników bohaterskiego oporu piętnem „bandytów”, czynią wrażenie cynicznego szyderstwa.
Źródło: Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem, Warszawa 2001, s. 394–395.
Odnieś się do sformułowania „człowiek z plasteliny”, którym określono Jürgena Stroopa w temacie lekcji. Czy uważasz, że adekwatnie opisuje postawę tego zbrodniarza? Sformułuj dwa argumenty na potwierdzenie swojej tezy.