1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na jego podstawie wskaż zdania zgodne z jego treścią.

Komunikat Rady Ministrów o wprowadzeniu kartek na cukier

[Warszawa, 12 sierpnia 1976]

W ostatnich dwóch miesiącach, mimo kierowania na zaopatrzenie rynku wystarczających dla tego okresu ilości cukru, zaistniał nadmierny wykup tego artykułu, brak ciągłości sprzedaży i wystąpiły ostre objawy spekulacji. W związku z tym, w oparciu o zalecenie Biura Politycznego KC PZPR z dnia 11 sierpnia 1976 r., Rada Ministrów […] w trosce o zapewnienie normalnego i sprawiedliwego zaopatrzenia w cukier wszystkich ludzi pracy i ich rodzin postanowiła wprowadzić na okres przejściowy sprzedaż cukru na podstawie biletów towarowych w ilości dwa kg cukru miesięcznie na każdego pracującego w gospodarce uspołecznionej, emeryta, rencistę, członka związków twórczych, studenta, osobę duchowną wszystkich wyznań, rzemieślnika, chałupnika, członków ich rodzin, a także innych osób pozostających na ich utrzymaniu. Rolnicy indywidualni kontraktujący produkty rolne bądź sprzedający mleko lub jaja w ilościach proporcjonalnych do posiadanego areału oraz ich współmałżonkowie i dzieci do lat 14 będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych dwóch kilogramów cukru miesięcznie, a pozostali członkowie ich rodzin żyjący we wspólnym gospodarstwie – jednego kilograma cukru miesięcznie.

Rolnicy indywidualni zbywający w uspołecznionych punktach skupu tylko niewielką część swej produkcji towarowej oraz członkowie ich rodzin powyżej lat 14 utrzymujący się z rolnictwa będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych jednego kilograma cukru miesięcznie, a dla dzieci do lat 14 dwóch kilogramów cukru miesięcznie.

Rolnicy indywidualni nie kontraktujący produktów rolnych i nie zbywający swej produkcji towarowej w uspołecznionych punktach skupu będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych dwóch kilogramów cukru miesięcznie dla dzieci do lat 14. Rolnicy, którzy przekazali gospodarstwa państwu za rentę, będą mieli prawo do zakupu cukru na podstawie biletów towarowych półtora kilograma miesięcznie, członkowie ich rodzin po jednym kilogramie, a dzieci do lat 14 po dwa kilogramy cukru miesięcznie. Powyższe normy zapewniają racjonalne zaopatrzenie ludności w cukier. Cena cukru sprzedawanego za zwrotem biletów towarowych pozostanie bez zmian i wynosić będzie jak dotychczas 10 zł 50 gr za l kg. Osoby nieuprawnione do posiadania biletów będą mogły nabyć cukier po cenie komercyjnej 26 zł za l kg w wydzielonych do tego sklepach. Ogólnie dostępna sprzedaż po cenie komercyjnej prowadzona w tych sklepach ma również na celu przeciwdziałanie spekulacji cukrem. Sprzedaż cukru wg. nowych zasad wprowadza się od dnia 16 sierpnia 1976 r. […]

Źródła Źródło: Komunikat Rady Ministrów o wprowadzeniu kartek na cukier, [w:] Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku. Lata 1956-1989, t. 6, red. A. Koseski, J.R. Szaflik, R. Turkowski, Pułtusk 2004, s. 485–486.
RPWXSIrTxZ0m3
Możliwe odpowiedzi: 1. Miesięczny przydział cukru był jednakowy dla wszystkich dorosłych., 2. Konsumenci mogli zakupić cukier bez kartek, ale po wyższej cenie., 3. Rolnikom, którzy nie kontraktowali swoich produktów i ich nie sprzedawali w uspołecznionych punktach skupu, nie przysługiwał cukier na kartki., 4. Wszystkim dzieciom do lat 14, niezależnie od sytuacji ich rodziców, przysługiwał taki sam przydział cukru., 5. Dorośli członkowie rodzin rolników mieli taki sam przydział cukru co dorośli członkowie rodzin robotniczych.
RpFpeFCT1hAGy
Możliwe odpowiedzi: 1. Miesięczny przydział cukru był jednakowy dla wszystkich dorosłych., 2. Konsumenci mogli zakupić cukier bez kartek, ale po wyższej cenie., 3. Rolnikom, którzy nie kontraktowali swoich produktów i nie sprzedawali ich w uspołecznionych punktach skupu, nie przysługiwał cukier na kartki., 4. Wszystkim dzieciom do lat 14, niezależnie od sytuacji ich rodziców, przysługiwał taki sam przydział cukru., 5. Dorośli członkowie rodzin rolników mieli taki sam przydział cukru co dorośli członkowie rodzin robotniczych.
R1HrznGBtvv9Q1
Ćwiczenie 2
Wskaż dwie przyczyny kryzysu Polski pod koniec lat 70. XX w. Możliwe odpowiedzi: 1. nadmierne zadłużenie zagraniczne kraju, 2. nałożenie na Polskę embarga przez kraje zachodnie, 3. chybione inwestycje, 4. zamrożenie przez banki zachodnie polskich aktywów
Rxxr2ppJmd1ca11
Ćwiczenie 3
Zdjęcie przedstawia wóz milicyjny z otwartymi armatkami wodnymi, z których leją się strumienie wody. Dokończ zdanie: Próba wprowadzenia podwyżek cen w połowie lat 70. spowodowała strajki robotników w… Możliwe odpowiedzi: 1. Radomiu, 2. Ursusie, 3. Gdańsku, 4. Łodzi, 5. Lublinie, 6. Poznaniu
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
R1DktMFCkKveq2
Ćwiczenie 4
Dlaczego w latach 70., przy wzroście zarobków, Polacy mieli problemy z zakupem potrzebnych produktów? Ułóż poniższe elementy we właściwej kolejności, tworząc cykl przyczynowo-skutkowy. Elementy do uszeregowania: 1. ceny pozostają więc zamrożone, a płace rosną, aby utrzymać zadowolenie społeczne., 2. brak towarów w sklepie powoduje kolejki i marnowanie czasu ludzi;, 3. kolejki i puste półki powodują rosnące niezadowolenie społeczne;, 4. towary są wykupywane ze sklepów przez coraz bardziej zamożnych ludzi;, 5. Ceny są zamrożone, a płace rosną, aby utrzymać zadowolenie społeczne;, 6. aby poprawić zaopatrzenie, należy podnieść ceny, co spowodowałoby wzrost niepokojów społecznych;
21
Ćwiczenie 5
RwBxr1bijv4Fe
Które ze wskazanych ilustracji prezentują sztandarowe inwestycje zrealizowane za czasów rządów Edwarda Gierka. 1. Huta Katowice, 2. Warszawa Dworzec Centralny, 3. Pałac Kultury, 4. samochód maluch, 5. Stocznia Gdańska, 6. Huta Sendzimira
Wikimedia Commons, lic. CC BY 2.0, CC BY 3.0, CC BY 3.0 pl, CC BY‑SA 4.0, domena publiczna.
Źródło: Kalltafex, Christopher Walker, Adrian Grycuk, Adrian Tync.
RkZtnhRwSPESU
Które z podanych prezentują sztandarowe inwestycje zrealizowane za czasów rządów Edwarda Gierka? Możliwe odpowiedzi: 1. Huta Katowice, 2. Warszawa Dworzec Centralny, 3. Pałac Kultury, 4. samochód maluch, 5. Stocznia Gdańska, 6. Huta Sendzimira
31
Ćwiczenie 6
Przeanalizuj tabele i na ich podstawie określ, które zdania są prawdziwe.
Przeanalizuj tabele i na ich podstawie określ, które zdania są prawdziwe.

Podstawowe wskaźniki planu 1971‑1975 i ich wykonanie rok 1970 = 100

Wyszczególnienie

Plan

Wykonanie

Różnica

Dochód narodowy

139,0

159,0

+20,0

Globalna produkcja przemysłowa

150,0

164,0

+14,0

Globalna produkcja rolna

121,0

119,4

-1,6

Płaca realna

118,0

140,9

+22,9

Podstawowe wskaźniki planu 1976‑1980 i ich wykonanie rok 1975 = 100

Wyszczególnienie

Plan

Wykonanie

Różnica

Dochód narodowy

140,0

106,1

-33,9

Globalna produkcja przemysłowa

148,0

125,9

-22,1

Globalna produkcja rolna

116,0

91,9

-24,1

Płaca realna

112,

109,7

-2,3

R1GQgZyQ3XZsP
Tabela pierwsza przedstawia plan pięcioletni 1971–1975, a tabela druga plan pięcioletni 1976–1980.Z analizy obu tabel wynika, że wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 zakończyło się pełnym sukcesem. Plan pięcioletni 1971–1975 nie został zrealizowany jedynie w dziedzinie globalnej produkcji rolnej. Płace realne wzrosły bardziej w trakcie planu pięcioletniego 1976–1980. Wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 w najmniejszym stopniu odbiegało od przyjętych założeń w dziedzinie płac realnych.
R4botrw8N2udO
Wskaż prawdziwe stwierdzenia. Możliwe odpowiedzi: 1. Tabela pierwsza przedstawia plan pięcioletni 1971–1975, a tabela druga plan pięcioletni 1976–1980., 2. Z analizy obu tabel wynika, że wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 zakończyło się pełnym sukcesem., 3. Plan pięcioletni 1971–1975 nie został zrealizowany jedynie w dziedzinie globalnej produkcji rolnej., 4. Płace realne wzrosły bardziej w trakcie planu pięcioletniego 1976–1980., 5. Wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 w najmniejszym stopniu odbiegało od przyjętych założeń w dziedzinie płac realnych.
31
Ćwiczenie 7

Przeanalizuj tabelę przedstawiającą udział poszczególnych gałęzi przemysłu w globalnej produkcji.

Gałęzie przemysłu

1960

1970

1980

Ogółem

100,0

100,0

100,0

Paliwowo‑energetyczny

12,4

11,4

9,2

Metalurgiczny

11,1

11,0

9,5

Elektromaszynowy

14,2

22,5

31,3

Chemiczny

5,0

8,2

8,8

Mineralny

4,3

4,3

3,8

Drzewno‑papierniczy

5,8

5,0

4,6

Lekki

15,4

13,5

12,2

Spożywczy

30,4

20,6

17,6

Inne gałęzie przemysłu

1,4

3,5

3,0

RzIDanAQqCHm3
Na podstawie tabeli przyporządkuj poszczególne elementy. Największy przyrost procentowy Możliwe odpowiedzi: 1. przemysł chemiczny, 2. przemysł lekki, 3. przemysł spożywczy, 4. przemysł elektromaszynowy Największy spadek procentowy Możliwe odpowiedzi: 1. przemysł chemiczny, 2. przemysł lekki, 3. przemysł spożywczy, 4. przemysł elektromaszynowy
311
Ćwiczenie 8

Czy część hasła ekipy Gierka mówiąca o tym, aby […] ludziom żyło się dostatniej, znajduje odzwierciedlenie w danych statystycznych i tabelach?

RJleFJ4H5YZAc1
Uzasadnij swoją odpowiedź. (Uzupełnij).