Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na jego podstawie wskaż zdania zgodne z jego treścią.
Komunikat Rady Ministrów o wprowadzeniu kartek na cukier[Warszawa, 12 sierpnia 1976]
W ostatnich dwóch miesiącach, mimo kierowania na zaopatrzenie rynku wystarczających dla tego okresu ilości cukru, zaistniał nadmierny wykup tego artykułu, brak ciągłości sprzedaży i wystąpiły ostre objawy spekulacji. W związku z tym, w oparciu o zalecenie Biura Politycznego KC PZPR z dnia 11 sierpnia 1976 r., Rada Ministrów […] w trosce o zapewnienie normalnego i sprawiedliwego zaopatrzenia w cukier wszystkich ludzi pracy i ich rodzin postanowiła wprowadzić na okres przejściowy sprzedaż cukru na podstawie biletów towarowych w ilości dwa kg cukru miesięcznie na każdego pracującego w gospodarce uspołecznionej, emeryta, rencistę, członka związków twórczych, studenta, osobę duchowną wszystkich wyznań, rzemieślnika, chałupnika, członków ich rodzin, a także innych osób pozostających na ich utrzymaniu. Rolnicy indywidualni kontraktujący produkty rolne bądź sprzedający mleko lub jaja w ilościach proporcjonalnych do posiadanego areału oraz ich współmałżonkowie i dzieci do lat 14 będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych dwóch kilogramów cukru miesięcznie, a pozostali członkowie ich rodzin żyjący we wspólnym gospodarstwie – jednego kilograma cukru miesięcznie.
Rolnicy indywidualni zbywający w uspołecznionych punktach skupu tylko niewielką część swej produkcji towarowej oraz członkowie ich rodzin powyżej lat 14 utrzymujący się z rolnictwa będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych jednego kilograma cukru miesięcznie, a dla dzieci do lat 14 dwóch kilogramów cukru miesięcznie.
Rolnicy indywidualni nie kontraktujący produktów rolnych i nie zbywający swej produkcji towarowej w uspołecznionych punktach skupu będą mieli prawo zakupu na podstawie biletów towarowych dwóch kilogramów cukru miesięcznie dla dzieci do lat 14. Rolnicy, którzy przekazali gospodarstwa państwu za rentę, będą mieli prawo do zakupu cukru na podstawie biletów towarowych półtora kilograma miesięcznie, członkowie ich rodzin po jednym kilogramie, a dzieci do lat 14 po dwa kilogramy cukru miesięcznie. Powyższe normy zapewniają racjonalne zaopatrzenie ludności w cukier. Cena cukru sprzedawanego za zwrotem biletów towarowych pozostanie bez zmian i wynosić będzie jak dotychczas 10 zł 50 gr za l kg. Osoby nieuprawnione do posiadania biletów będą mogły nabyć cukier po cenie komercyjnej 26 zł za l kg w wydzielonych do tego sklepach. Ogólnie dostępna sprzedaż po cenie komercyjnej prowadzona w tych sklepach ma również na celu przeciwdziałanie spekulacji cukrem. Sprzedaż cukru wg. nowych zasad wprowadza się od dnia 16 sierpnia 1976 r. […]
Źródło: Komunikat Rady Ministrów o wprowadzeniu kartek na cukier, [w:] Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku. Lata 1956-1989, t. 6, red. A. Koseski, J.R. Szaflik, R. Turkowski, Pułtusk 2004, s. 485–486.
- Miesięczny przydział cukru był jednakowy dla wszystkich dorosłych.
- Konsumenci mogli zakupić cukier bez kartek, ale po wyższej cenie.
- Rolnikom, którzy nie kontraktowali swoich produktów i ich nie sprzedawali w uspołecznionych punktach skupu, nie przysługiwał cukier na kartki.
- Wszystkim dzieciom do lat 14, niezależnie od sytuacji ich rodziców, przysługiwał taki sam przydział cukru.
- Dorośli członkowie rodzin rolników mieli taki sam przydział cukru co dorośli członkowie rodzin robotniczych.
- Miesięczny przydział cukru był jednakowy dla wszystkich dorosłych.
- Konsumenci mogli zakupić cukier bez kartek, ale po wyższej cenie.
- Rolnikom, którzy nie kontraktowali swoich produktów i nie sprzedawali ich w uspołecznionych punktach skupu, nie przysługiwał cukier na kartki.
- Wszystkim dzieciom do lat 14, niezależnie od sytuacji ich rodziców, przysługiwał taki sam przydział cukru.
- Dorośli członkowie rodzin rolników mieli taki sam przydział cukru co dorośli członkowie rodzin robotniczych.
Wskaż dwie przyczyny kryzysu Polski pod koniec lat 70. XX w.
- nadmierne zadłużenie zagraniczne kraju
- nałożenie na Polskę embarga przez kraje zachodnie
- chybione inwestycje
- zamrożenie przez banki zachodnie polskich aktywów
Dlaczego w latach 70., przy wzroście zarobków, Polacy mieli problemy z zakupem potrzebnych produktów? Ułóż poniższe elementy we właściwej kolejności, tworząc cykl przyczynowo-skutkowy.
- kolejki i puste półki powodują rosnące niezadowolenie społeczne;
- aby poprawić zaopatrzenie, należy podnieść ceny, co spowodowałoby wzrost niepokojów społecznych;
- Ceny są zamrożone, a płace rosną, aby utrzymać zadowolenie społeczne;
- ceny pozostają więc zamrożone, a płace rosną, aby utrzymać zadowolenie społeczne.
- towary są wykupywane ze sklepów przez coraz bardziej zamożnych ludzi;
- brak towarów w sklepie powoduje kolejki i marnowanie czasu ludzi;
Które z podanych prezentują sztandarowe inwestycje zrealizowane za czasów rządów Edwarda Gierka?
- Huta Katowice
- Warszawa Dworzec Centralny
- Pałac Kultury
- samochód maluch
- Stocznia Gdańska
- Huta Sendzimira
Podstawowe wskaźniki planu 1971‑1975 i ich wykonanie rok 1970 = 100
Wyszczególnienie | Plan | Wykonanie | Różnica |
|---|---|---|---|
Dochód narodowy | 139,0 | 159,0 | +20,0 |
Globalna produkcja przemysłowa | 150,0 | 164,0 | +14,0 |
Globalna produkcja rolna | 121,0 | 119,4 | -1,6 |
Płaca realna | 118,0 | 140,9 | +22,9 |
Podstawowe wskaźniki planu 1976‑1980 i ich wykonanie rok 1975 = 100
Wyszczególnienie | Plan | Wykonanie | Różnica |
|---|---|---|---|
Dochód narodowy | 140,0 | 106,1 | -33,9 |
Globalna produkcja przemysłowa | 148,0 | 125,9 | -22,1 |
Globalna produkcja rolna | 116,0 | 91,9 | -24,1 |
Płaca realna | 112, | 109,7 | -2,3 |
{prawda}Tabela pierwsza przedstawia plan pięcioletni 1971–1975, a tabela druga plan pięcioletni 1976–1980.{/prawda}{fałsz}Z analizy obu tabel wynika, że wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 zakończyło się pełnym sukcesem.{/fałsz} {prawda}Plan pięcioletni 1971–1975 nie został zrealizowany jedynie w dziedzinie globalnej produkcji rolnej.{/prawda}{fałsz} Płace realne wzrosły bardziej w trakcie planu pięcioletniego 1976–1980.{/fałsz} {prawda}Wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 w najmniejszym stopniu odbiegało od przyjętych założeń w dziedzinie płac realnych.{/prawda}
Wskaż prawdziwe stwierdzenia.
- Tabela pierwsza przedstawia plan pięcioletni 1971–1975, a tabela druga plan pięcioletni 1976–1980.
- Z analizy obu tabel wynika, że wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 zakończyło się pełnym sukcesem.
- Plan pięcioletni 1971–1975 nie został zrealizowany jedynie w dziedzinie globalnej produkcji rolnej.
- Płace realne wzrosły bardziej w trakcie planu pięcioletniego 1976–1980.
- Wykonanie planu pięcioletniego 1976–1980 w najmniejszym stopniu odbiegało od przyjętych założeń w dziedzinie płac realnych.
Przeanalizuj tabelę przedstawiającą udział poszczególnych gałęzi przemysłu w globalnej produkcji.
Gałęzie przemysłu | 1960 | 1970 | 1980 |
|---|---|---|---|
Ogółem | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
Paliwowo‑energetyczny | 12,4 | 11,4 | 9,2 |
Metalurgiczny | 11,1 | 11,0 | 9,5 |
Elektromaszynowy | 14,2 | 22,5 | 31,3 |
Chemiczny | 5,0 | 8,2 | 8,8 |
Mineralny | 4,3 | 4,3 | 3,8 |
Drzewno‑papierniczy | 5,8 | 5,0 | 4,6 |
Lekki | 15,4 | 13,5 | 12,2 |
Spożywczy | 30,4 | 20,6 | 17,6 |
Inne gałęzie przemysłu | 1,4 | 3,5 | 3,0 |
Na podstawie tabeli przyporządkuj poszczególne elementy.
przemysł elektromaszynowy, przemysł spożywczy, przemysł lekki, przemysł chemiczny
| Największy przyrost procentowy | |
|---|---|
| Największy spadek procentowy |
Czy część hasła ekipy Gierka mówiąca o tym, aby […] ludziom żyło się dostatniej
, znajduje odzwierciedlenie w danych statystycznych i tabelach?