Horacy Pieśń III 24

Choćbyś miał skarby większe, niż je w ziemi
Arabia, IndiaIndiaIndia mieć może,
Choćbyś oprawił mury warownemichoćbyś oprawił mury warownemiChoćbyś oprawił mury warownemi
ApulskieApuliaApulskie, Tyrreńskie morzeTyreńskieTyrreńskie morze,
Twarda konieczność, jeśli diamentowy
Klin wbije komu do głowy,
Wewnętrzna trwoga spokój mu zabije
I w potrzask śmierci da szyję.

ScytaScytaScyta na stepach ma tam lepsze życie
Wożąc się z domem w teledztelegateledz,
Toć i Get dzikiGet dzikiGet dziki, któremu obficie
Z pól nieporżniętych na miedzez pól nieporżniętych na miedzeZ pól nieporżniętych na miedze
CeresCeresCeres plon sypie, skrapianskrapianskrapian jego potem,
Rok tylko jeden, a potem
Już ma spoczynek: wyręcza go druga
Część pracowników u pługa.

O, tam się nigdy nie znęca macocha
Nad pasierbami swojemu;
Posażna żona męża stale kocha
I nie gamracigamracićgamraci z innemi.
Wielkim posagiem są rodziców cnoty,
Niewiast ozdobą wstyd złoty,
Małżeńskich węzłów zrywać się nie ważą
Bo za to gardłem je karzągardłem je karzągardłem je karzą.

Ty, co wytępić chcesz harde zbytnikiharde zbytnikiharde zbytniki,
Wojen domowych znieść szałyznieść szałyznieść szały,
Jako ojczyzny zbawca mieć pomniki,
I do potomnej przejść chwały,
Hamuj swawolę nie znającą granic,
Bo świat zawistny ma za nic
Żyjącą cnotę, tylko by hołdował
Tej, co ją dawno pochował.
[…]

ho Źródło: Horacy, Pieśń III 24 , [w:] tegoż, Wybór poezji, Wrocław 1971, s. 127–128.

Jan Kochanowski Pieśń I 1

Intactis opulentiorIntactis opulentiorIntactis opulentior

Byś wszystko złoto posiadł, które – powiadają –złoto które […] gdzieś daleko gryfowie i mrówki kopajązłoto posiadł, które – powiadają –
Gdzieś daleko gryfowie i mrówki kopajązłoto które […] gdzieś daleko gryfowie i mrówki kopająGdzieś daleko gryfowie i mrówki kopają,
Byś pałace rozwodziłrozwodzićrozwodził nie tylko na ziemi,
Lecz i morza kamieńmi zabudował swemi,

Jesli dyjamentowe goździedyjamnetowe goździedyjamentowe goździe MusMusMus ma w ręku,
Którymi natwardszego umie pożyć sękunatwardszego umie pożyć sękunatwardszego umie pożyć sęku,
Ani ty wyswobodzisz serca z ciężkiej trwogi,
Ani z okrutnej śmierci sideł wyrwiesz nogi.

Lepiej polnychpolnychpolnych Tatarów dawny zwyczaj niesie,
U których każdy swój dom wozi na kolesienana kolesie,
Lepszego rządurządrządu GeteGeteGete grubigrubigrubi używają,
Gdzie niwy nie mierzoneniwyniwy nie mierzone wolne zbożawolne zbożawolne zboża.

Tam niewinna macocha dziatekdziatekdziatek pierwszej żony,
SirótsirótSirót nędznychnędznychnędznych, przestrzega wczasuprzestrzegać wczasuprzestrzega wczasu z każdej strony;
Ani z wielkim posagiem męża rządziani z wielkim posagiem męża rządziAni z wielkim posagiem męża rządzi, ani
Nadzieje kładzie w gładkim miłosnikugładki miłosnikgładkim miłosniku pani.

Wielki posag – rodziców postępki uczciwe,
A k temuk temuk temu obyczaje skromne i wstydliwe;
Występnych tam nie cierpią, lecz kto będzie krzywykrzywykrzywy,
Niech sie wierci, jako chce, nie zostanie żywy.

O, ktokolwiek będzie chciał mordy niecnotliwe
I domowe okrócić najazdydomowe okrócić najazdydomowe okrócić najazdy krwie chciwe,
Jesli pragnie ojczyzny ojcem być nazwany
I tymże na wysokich kolumnach pisanyna wysokich kolumnach pisanyna wysokich kolumnach pisany,

Niech objeździć swą wolą śmie nieokróconąobjeździć swą wolą śmie nieokróconąobjeździć swą wolą śmie nieokróconą,
A jego sprawy przyszłe wieki więc wspomionąwspomionąwspomioną.
Ponieważ cnocie żywej my, źli, nie życzemy,ponieważ cnocie żywej my, źli, nie życzemy, / aż gdy nam z oczu zniknie, toż jej żałujemyPonieważ cnocie żywej my, źli, nie życzemy,
Aż gdy nam z oczu zniknie, toż jej żałujemyponieważ cnocie żywej my, źli, nie życzemy, / aż gdy nam z oczu zniknie, toż jej żałujemyAż gdy nam z oczu zniknie, toż jej żałujemy.
[…]

inta Źródło: Jan Kochanowski, Pieśń I 1, [w:] tegoż, Pieśni, Wrocław 2008, s. 7–11.

Horacy Pieśń I 23

Jako sarenka za matką trwożną
Uciekasz, Chloe, przede mną w bór,
Za matką, na lada szelest ostrożną,
Na lada wiatru szumiący wtórszumiący wtórszumiący wtór.

Matce, czy wietrzyk w wiosenny dzień
Zaszumi liściem, czyli to w krzachkrzachkrzach
Jaszczurka trawki pochyli pień,
Już bije serce, zdejmie ją strach.

Jam ci nie tygrys przecie ni lew,
Mojej się, dziewko, nie bój pogoni!
Odejdź już matki, bo ci już krew
Liczko dojrzałe dla męża płoni.

sarenka Źródło: Horacy, Pieśń I 23 , [w:] tegoż, Wybór poezji, Wrocław 1971, s. 37.

Jan Kochanowski Pieśń I 11

Stronisz przede mnąStronisz przede mnąStronisz przede mną, NetoNetoNeto nie tykananie tykananie tykana,
By więcby więcBy więc sarneczka, kiedy obłąkanaobłąkanaobłąkana
MacierzemacierzMacierze szuka po górach ustronnychustronnychustronnych,
Nie bez bojaźni i postrachów płonnychpłonnychpłonnych.

Bo by sie namniejbo by się namniejBo by sie namniej na drzewie wzjeżyływzjeżyływzjeżyły
Powiewne listki, by namniej ruszyły
Jaszczurki krzakiem, ta sie dusza zlęknie,
Aż od bojaźni na ziemi przyklęknie.

Lecz ja nie jako niedźwiedź albo mściwamściwamściwa
Myślę cię drapać lwica popędliwa.
Przestań też kiedykiedykiedy za macierzą chodzić:
Już się ty możesz mężowi przygodzićprzygodzićprzygodzić.

stro Źródło: Jan Kochanowski, Pieśń I 11 , [w:] tegoż, Pieśni, Wrocław 2008, s. 31.