Zlokalizuj wymienione pierwiastki w układzie okresowym.

Pierwiastki te znajdują się w 4. okresie układu okresowego w kolejności: $\mathrm{K}$, $\mathrm{Ca}$, $\text{As}$, $\text{Se}$, $\text{Br}$. Każdy kolejny pierwiastek posiada większy ładunek jądra i więcej elektronów, a co za tym idzie występuje silniejsze przyciąganie, więc promień atomowy zmniejsza się.

Elektroujemność to zdolność do przyciągania elektronów. Im silniej pierwiastek przyciąga elektrony, tym większą wartość elektroujemności posiada.

Pierwiastki te znajdują się w 3. okresie układu okresowego w kolejności: $\text{Al}$, $\text{Si}$, $\mathrm{P}$, $\mathrm{S}$, $\text{Cl}$ i w tej kolejności zmniejsza się promień atomowy. Silniejsze przyciąganie elektronu występuje wtedy, gdy promień jest mniejszy. Oznacza to, że elektroujemność pierwiastka jest wyższa, jeśli promień jest mniejszy.

Są to pierwiastki 2. okresu układu okresowego, niemetale, ułożone w kolejności: $\mathrm{C}$, $\mathrm{N}$, $\mathrm{O}$.

Charakter niemetaliczny rośnie tak samo, jak elektroujemność, natomiast promień atomowy przeciwnie.

Przenalizuj wartości promieni atomowych fosforu siarki i chloru, a następnie określ ilości protonów i elektronów, z których te atomy są zbudowane.

Im więcej protonów jest w jądrze atomowym i jednocześnie więcej elektronów w obrębie identycznej liczby powłok elektronowych, tym silniejsze przyciąganie elektrostatyczne występuje między nimi. Z kolei, im silniejsze przyciąganie elektrostatyczne istnieje między jądrem atomowym a elektronami, tym mniejszy jest promień atomowy.

Przypomnij sobie, w jaki sposób zmieniają się właściwości pierwiastków w okresie.

Energia jonizacji rośnie w okresie (występują pewne odchylenia). Elektroujemność rośnie w okresie. Powinowactwo elektronowe nie zmienia się regularnie w okresie. Promień atomowy maleje w okresie, ale największą jego wartość przyjmuje pierwiastek $18.$ grupy.

Aktywność metali (charakter metaliczny) rośnie, im chętniej metal oddaje elektron (elektrony) walencyjny i staje się kationem.

Aktywne metale podczas reakcji z wodą przekształcają się w kationy. Im łatwiej zachodzi reakcji, tym przebiega ona szybciej.

Schemat doświadczenia:

R183IeDr8eV4r

Ilustracja przedstawia dwa krystalizatory - w każdym jest woda, fenoloftaleina. W pierwszym jest sód, w drugim magnez.

Obserwacje: W krystalizatorze nr 1 malinowe zabarwienie pojawia się natychmiastowo, a w krystalizatorze nr 2 dopiero po dłuższym czasie lub po ogrzaniu. W krystalizatorze nr 2 z czasem pojawia się zmętnienie.

Wniosek: Aktywność metali maleje w okresie.