Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1ALkYUFxl8hh11
Ćwiczenie 1
Zaznacz P – jeśli podana informacja jest zgodna z prawdą, lub F – jeśli nie jest. Księga Psalmów zawiera 150 psalmów. Możliwe odpowiedzi: P, F. Jan Kochanowski połączył biblijne obrazowanie z humanistyczną wizją Boga. Możliwe odpowiedzi: P, F. Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego nie jest poetycką przeróbką psalmów.. Możliwe odpowiedzi: P, F. Psałterz Franciszka Karpińskiego to barokowa parafraza psalmów. Możliwe odpowiedzi: P, F. Przekłady psalmów autorstwa Czesława Miłosza ukazały się 400 lat po wydaniu Psałterza Dawidowego Jana Kochanowskiego.. Możliwe odpowiedzi: P, F. Żołtarz to rodzaj pieśni żałobnej.. Możliwe odpowiedzi: P, F
RtKZCLzsbJrof11
Ćwiczenie 2
Jaki obraz Boga wynika z Psalmu 130? Zaznacz odpowiednie określenia. Bóg jest: Możliwe odpowiedzi: 1. miłosierny, 2. pamiętliwy, 3. przebaczający, 4. sprawiedliwy, 5. mściwy, 6. niedostępny, 7. pobłażliwy
11
Ćwiczenie 3

W poprzednim ćwiczeniu użyto określenia: „pamiętliwy”. Podaj co najmniej trzy synonimy tego wyrazu (nie używaj tych propozycji, które już podano).

R11qX2khVl4e4
(Uzupełnij).
R4sa9ihtFeaHE11
Ćwiczenie 4
W tłumaczeniu Psalmu 23 dokonanym przez Czesława Miłosza wskaż te fragmenty, w których mówi się o Bogu, i tę część, która jest skierowana bezpośrednio do Boga. 1. Psalm Dawida. Pan jest pasterzem moim. * Na niczym mi nie zbywa. 2. Na zielonych pastwiskach położył mnie, * nad spokojne wody mnie prowadzi. 3. Duszę moją posila, * prowadzi mnie po ścieżkach prostych * dla chwały swego imienia. 4. A choćbym zeszedł w ciemną dolinę śmierci, * nie będę lękać się złego, bo Ty jesteś ze mną. * Twój kij pasterski i laska: one mnie będą wiodły. 5. Ty stół biesiadny zastawiasz przede mną na przekór moim wrogom, * głowę moją olejkiem namaszczasz, * a mój kielich przelewa się. 6. Szczęście i łaska podążają za mną * po wszystkie dnie mego życia. * I zamieszkam w domu Pańskim * na długie czasy.
1
Ćwiczenie 4
R1Dwvi5ksqpTE
1. Psalm Dawida. Pan jest pasterzem moim. * Na niczym mi nie zbywa. 2. Na zielonych pastwiskach położył mnie, * nad spokojne wody mnie prowadzi. 3. Duszę moją posila, * prowadzi mnie po ścieżkach prostych * dla chwały swego imienia. 4. A choćbym zeszedł w ciemną dolinę śmierci, * nie będę lękać się złego, bo Ty jesteś ze mną. * Twój kij pasterski i laska: one mnie będą wiodły. 5. Ty stół biesiadny zastawiasz przede mną na przekór moim wrogom, * głowę moją olejkiem namaszczasz, * a mój kielich przelewa się. 6. Szczęście i łaska podążają za mną * po wszystkie dnie mego życia. * I zamieszkam w domu Pańskim * na długie czasy. (Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 5

Na podstawie poprzedniego ćwiczenia zinterpretuj, jakim celom służą bezpośrednie zwroty kierowane przez podmiot liryczny do Boga?

ROiTEY1VVUEOe
(Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 6

W jaki sposób podmiot liryczny w Psalmie 130 przedstawia swoją zależność od woli Boga? Odpowiedź uzasadnij, przywołując co najmniej jeden cytat z tłumaczeń dokonanych przez Jana Kochanowskiego i Czesława Miłosza.

RpWgcGNAdEci1
(Uzupełnij).
RfihzLV12XtSe21
Ćwiczenie 7
Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu. Czesław Miłosz 1. Psalm Dawida. Pan jest pasterzem moim. * Na niczym mi nie zbywa. Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu. Czesław Miłosz 2. Na zielonych pastwiskach położył mnie, * nad spokojne wody mnie prowadzi. Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu. Czesław Miłosz 3. Duszę moją posila, * prowadzi mnie po ścieżkach prostych * dla chwały swego imienia. Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu Czesław Miłosz 4. A choćbym zeszedł w ciemną dolinę śmierci, * nie będę lękać się złego, bo Ty jesteś ze mną. * Twój kij pasterski i laska: one mnie będą wiodły. Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu. Czesław Miłosz 5. Ty stół biesiadny zastawiasz przede mną na przekór moim wrogom, * głowę moją olejkiem namaszczasz, * a mój kielich przelewa się. Jan Kochanowski: a. Zawiódł mię w pasze niepospolite,/ Nad zdroje żywej wody obfite. B. Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,/ Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasie; c. Posadziłeś mię za stół kosztowny,/ Skąd nieprzyjaciel boleje główny;/ Włos mi mój wszytek balsamem płynie,/ Czasza opływa w rozkosznym winie. d. Wrócił mię z dziwnych błędliwości/ Na ścieżkę jawnej sprawiedliwości;/ Postanowił mię na drodze prawej/ Z chęci ku słudze swemu łaskawej. e. By dobrze stała śmierć tuż przede mną,/ Bać się nie będę, bo Pan mój ze mną./ Twój pręt, o Panie, i łaska Twoja/ W niebezpieczeństwie obrona moja. f. Ufam Twej łasce, że mię na wieki/ Nie spuścisz, Panie, z swojej opieki;/ I będę mieszkał w Twym świętym domu/ Nie ustępując laty nikomu. Czesław Miłosz 6. Szczęście i łaska podążają za mną * po wszystkie dnie mego życia. * I zamieszkam w domu Pańskim * na długie czasy.
311
Ćwiczenie 8

Porównaj dwa fragmenty przekładów Psalmu 23: pierwszy dwuwers Jana Kochanowskiego i pierwszy werset Czesława Miłosza.

Jan Kochanowski Psalm 23: Dominus regit me et nihil mihi deerit

Mój wiekuisty Pasterz mię pasie,
Nie zejdzie mi nic na żadnym wczasiewczaswczasie;

psałt Źródło: Jan Kochanowski, Psalm 23: Dominus regit me et nihil mihi deerit, [w:] tegoż, Psałterz Dawidów, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1982, s. 71–72.
Czesław Miłosz Psalm 23

Psalm Dawida. Pan jest pasterzem moim. * Na niczym mi nie zbywa.

miłosz Źródło: Czesław Miłosz, Psalm 23, [w:] tegoż, Księga Psalmów, Kraków 1998, s. 106.
RPXyzrk1tnkib
(Uzupełnij).
wczas
31
Ćwiczenie 9
RH8kQxHLem53G
Rozstrzygnij, czy analizowane utwory są parafrazą, czy przekładem. Uzasadnij swój wybór w krótkiej wypowiedzi. Psalm 123 spisany przez Jana Kochanowskiego to parafraza / przekład.
Psalm 123 spisany przez Czesława Miłosza to parafraza / przekład.
RkZznBDzA4o4u
(Uzupełnij).
Praca domowa

Tłumaczenia Psalmu 130 dokonał także poeta oświeceniowy Franciszek Karpiński. Porównaj je z tekstami Jana Kochanowskiego i Czesława Miłosza. Zapisz podobieństwa i różnice. Zwróć uwagę na formę zapisu.

Franciszek Karpiński Psałterz

Z głębi do Ciebie wołałem, Panie!
Panie! Wysłuchaj me modły,
Uszu Twych na me nakłoń wołanie,
Srogie mi troski dobodły.

Jeżeli zważać nasze masz złości,
Panie! Któż Tobie wytrzyma?
Aleś Ty łaskaw! Pańskiej litości
Chciwemi czekam oczyma.

Według słów Pańskich czekam pomocy,
Ufając w łasce niezmiernej,
Od rannej straży do późnej nocy,
Niech ufa w Bogu lud wierny.

Bo zlitowanie nie jest Mu nowe,
Hojny jest okup u Niego;
On dobry! Dzieci Izraelowi
Wybawi z grzechu wszelkiego.

karp Źródło: Franciszek Karpiński, Psałterz, Warszawa 2011, s. 325.