Wybierz prawidłowe dokończenie zdania: Cechą charakterystyczną tylko dla płuc dyfuzyjnych jest: Możliwe odpowiedzi: 1. wymiana składników powietrza wypełniających narząd oddechowy za pomocą dyfuzji., 2. obecność mechanizmów wymuszających wentylację płuc., 3. wymiana gazów oddechowych między krwią a komórkami ciała na zasadzie dyfuzji., 4. obecność płynu, który przenosi gazy z narządów oddechowych do tkanek.
ROK9Hw2oFQ0pm1
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj narząd wymiany gazowej do gatunku bezkręgowca, u którego narząd ten występuje. tchawki Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek płucotchawki Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek płuca skórne Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek
Przyporządkuj narząd wymiany gazowej do gatunku bezkręgowca, u którego narząd ten występuje. tchawki Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek płucotchawki Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek płuca skórne Możliwe odpowiedzi: 1. kosarz, 2. turkuć podjadek, 3. mucha domowa, 4. skorpion, 5. błotniarka moczarowa, 6. ślimak winniczek
R1QGgdcyEcko81
Ćwiczenie 3
Zdjęcie przedstawia budowę układu oddechowego owadów. Wprowadzanie i wyprowadzanie gazów z systemu tchawkowego u owadów dochodzi dzięki skurczom i rozkurczom odwłoka. Są one regulowane mięśniami i układem nerwowym. Ten sposób oddychania, czynna wentylacja zachodzi u owadów o większych wymiarach ciała. U owadów tych wymiana powietrza następuję w czasie wszelkich ruchów ciałem, a w szczególności podczas chodzenia i latania. Głównym powodem krążenia gazów w układzie tchawkowym owadów (zwłaszcza małych poczwarek i form nieruchomych) jest ich dyfuzja oparta na różnicy ciśnienia w tracheolach i atmosferze. U niektórych larw wymiana gazowa może odbywać się drogą dyfuzji, bezpośrednio przez oskórek. Za proces oddychania odpowiada system tchawek, który tworzy sieć rozgałęziających się rurek, łączących się z powietrzem atmosferycznym poprzez przetchlinki - otwory, które są położone na powierzchni ciała. Przetchlinki poosiadają specjalne aparaty zamykające, które zabezpieczają organizm przed nadmierną utratą wody. Duże tchawki tworzą w ciele owada podłużne i poprzeczne pnie. Rozgałęziają się one stopniowo w coraz mniejsze, penetrując wszystkie tkanki i docierając do komórek. Najcieńsze, końcowe odgałęzienia tchawki – tracheole. Mają średnicę tak niewielką, że niemożliwa jest ich wentylacja. Są wypełnione płynem, w którym rozpuszczają się gazy.
Zdjęcie przedstawia budowę układu oddechowego owadów. Wprowadzanie i wyprowadzanie gazów z systemu tchawkowego u owadów dochodzi dzięki skurczom i rozkurczom odwłoka. Są one regulowane mięśniami i układem nerwowym. Ten sposób oddychania, czynna wentylacja zachodzi u owadów o większych wymiarach ciała. U owadów tych wymiana powietrza następuję w czasie wszelkich ruchów ciałem, a w szczególności podczas chodzenia i latania. Głównym powodem krążenia gazów w układzie tchawkowym owadów (zwłaszcza małych poczwarek i form nieruchomych) jest ich dyfuzja oparta na różnicy ciśnienia w tracheolach i atmosferze. U niektórych larw wymiana gazowa może odbywać się drogą dyfuzji, bezpośrednio przez oskórek. Za proces oddychania odpowiada system tchawek, który tworzy sieć rozgałęziających się rurek, łączących się z powietrzem atmosferycznym poprzez przetchlinki - otwory, które są położone na powierzchni ciała. Przetchlinki poosiadają specjalne aparaty zamykające, które zabezpieczają organizm przed nadmierną utratą wody. Duże tchawki tworzą w ciele owada podłużne i poprzeczne pnie. Rozgałęziają się one stopniowo w coraz mniejsze, penetrując wszystkie tkanki i docierając do komórek. Najcieńsze, końcowe odgałęzienia tchawki – tracheole. Mają średnicę tak niewielką, że niemożliwa jest ich wentylacja. Są wypełnione płynem, w którym rozpuszczają się gazy.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 3
R8syYKtgGUbUv
Z podanych niżej pojęć wybierz i zaznacz te, które dotyczą układu tchawkowego. Możliwe odpowiedzi: 1. Tchawki., 2. Przetchlinka., 3. Tracheole., 4. Otwór płucny., 5. Blaszki oddechowe.
RPHnqacW7bD1Q2
Ćwiczenie 4
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. Gazy oddechowe dyfundują przez przetchlinki do jamy płaszczowej błotniarki.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Drożność tracheoli zapewnia chityna, wyścielająca wnętrze kanalików.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. System tchawek u pasikonika uzupełniają worki powietrzne.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ślimaki lądowe mają silnie unaczynioną powierzchnię wewnętrzną jamy płaszczowej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. Gazy oddechowe dyfundują przez przetchlinki do jamy płaszczowej błotniarki.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Drożność tracheoli zapewnia chityna, wyścielająca wnętrze kanalików.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. System tchawek u pasikonika uzupełniają worki powietrzne.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ślimaki lądowe mają silnie unaczynioną powierzchnię wewnętrzną jamy płaszczowej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
21
Ćwiczenie 5
Na schematach przedstawiono budowę narządów wymiany gazowej pająka i pszczoły.
RCUW31HcpAz6v
Schemat przedstawia budowę układu oddechowego pająka i pszczoły. Na rysunku po lewej stronie znajduje się narząd oddechowy pajęczaka, a na rysunku po prawej stronie pszczoły. Układ oddechowy pająka ma szczególny wygląd. Worki płucne, posiadające talerze wyglądają jak ułożone poziomo na półce książki. Otwory oddechowe otwierające płuca są wyposażone w osłony ochronne. Układ oddechowy pszczoły składa się z silnie rozgałęzionego aparatu tchawkowego, worków powietrznych i przetchlinek. Tchawki z jednej strony kontaktują się ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem dziesięciu par przetchlinek. Z drugiej strony rozgałęzienia tchawek, tracheole, o znikomej średnicy wnikają między komórki. Tchawki w postaci długich, cienkich, silnie rozgałęzionych rureczek wyściela nabłonek jednowarstwowy płaski.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RSPdaPU218GwI
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Przypomnij sobie budowę narządów wymiany gazowej owada i pająka. Poszukaj elementów wspólnych.
Cechą wspólną obu układów jest obecność przetchlinek, prowadzących do każdego z przedstawionych narządów.
31
Ćwiczenie 6
R15lWjJ0fZnDi
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie, jaką rolę odgrywa hemoglobina w układzie krwionośnym. A jaką funkcję pełnią tchawki?
Owady nie mogą ulec zaczadzeniu, gdyż w rozprowadzaniu gazów oddechowych uczestniczą tchawki, nie zaś hemoglobina, która nie występuje w ich układzie krwionośnym.
31
Ćwiczenie 7
R17mQNHyV1Ccc
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie budowę elementów układu tchawkowego. Zastanów się, jaką funkcję pełnią tracheole, a jaką tchawki. Jak ich budowa jest przystosowana do pełnionej funkcji?
Stwierdzenie jest prawdziwe. Tchawki stanowią drogę przewodzącą gazy; umożliwiają im to ściany wyścielone chityną, która je wzmacnia, zapobiega zapadaniu i sprawia, że są drożne. Miejsce wymiany gazowej stanowią tracheole, zbudowane z cienkiego nabłonka (pozbawione chityny), wypełnione płynem. Rozpuszczony w płynie tlen może swobodnie dyfundować do komórek.
31
Ćwiczenie 8
Na schemacie przedstawiono wynik doświadczenia Fraenkla, wykazującego jednokierunkowy przepływ powietrza przez ciało konika polnego.
RX8oHDKDfG57E
Rysunek przedstawia wyniki doświadczenia przeprowadzonego przez Franekla. W szklanej rurce o silnych zwężeniach bocznych umieścił on konika polnego. Ma on długie, walcowate ciało z długimi czułkami i trzema parami odnóży. Konik polny zwrócony jest głową ku otworowi wprowadzającemu powietrze, w połowie jego ciała znajduje się gumowa przesłona umieszczona na rurze, która nie pozwala na inny przepływ powietrza niż tylko przez ciało konika polnego. Za odwłokiem konika polnego znajduje się otwór wyprowadzający powietrze z rurki. W obu otworach rurki, przednim i tylnym znajdowała się woda. Franekl zauważył, że kiedy powietrze wchodziło do rurki pierwszymi czterema parami przetchlinek, to następnie było usuwane tylnymi sześcioma parami, a płyn na uszczelkach rury przesuwał się w prawo. Jednokierunkowy przepływ powietrza przez ciało owada powodował, że powietrze, które wchodzi przez pierwsze pary przetchlinek, zawiera duże ilości tlenu. Przechodząc przez system tchawek, tlen dyfunduje do komórek. Pozbawione tlenu powietrze może zostać usunięte przez tylne tchawki, bez mieszania się ze świeżym powietrzem, wchodzącym do tchawek przednich.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1GmtvBvJuYjq
(Uzupełnij).
Przeanalizuj informacje przedstawione w opisie eksperymentu i prześledź dokładnie drogę powietrza, które dostaje się do przednich tchawek.
Jednokierunkowy przepływ powietrza przez ciało owada powoduje, że powietrze, które wchodzi przez pierwsze pary przetchlinek, zawiera duże ilości tlenu. Przechodząc przez system tchawek, tlen dyfunduje do komórek. Pozbawione tlenu powietrze może zostać usunięte przez tylne tchawki, bez mieszania się ze świeżym powietrzem, wchodzącym do tchawek przednich.
