Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet I: O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego

EchejechejEchej, jak gwałtemgwałtemgwałtem obrotne obłokiobrotne obłokiobrotne obłoki
i TytanTytanTytan prędki lotne czasy pędzą,
a chciwa może odciąć rozkosz nędząchciwa może odciąć rozkosz nędząchciwa może odciąć rozkosz nędzą
śmierć – tuż za nami spore czyni kroki.

A ja, co dalej, lepiej cień głęboki
błędów mych widzę, które gęsto jędzą 
strwożone serce ustawiczną nędzągęsto jędzą […] nędząnędzą,
i z płaczem ganię młodości mej skoki.

O moc o rozkosz o skarby pilnościpilnościpilności,
choćby nie darmo byłychoćby nie darmo byłychoćby nie darmo były, przedsię szkodzą,
bo naszę chciwośćchciwośćchciwość od swej szczęśliwości
własnejwłasnejwłasnej (co Bogiem zowiemy) odwodzą

niestałe dobra. O stokroć szczęśliwy,
który tych cieniów w czas zna kształt prawdziwy.

C5 Źródło: Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet I: O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego, [w:] Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku. Od Mikołaja Sępa Szarzyńskiego do Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993, s. 49.

Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet II: Na one słowa Jopowe: Homo natus de muliere, brevi vivens tempore etc

Z wstydem poczęty człowiek, urodzony
z boleścią, krótko tu na świecie żywieżywieżywie,
i to odmiennieodmiennieodmiennie, nędznie, bojaźliwie,
ginie, od słońca jak cień opuszczony.

I od takiego, Boże nieskończony,
(w sobie chwalebnie i w sobie szczęśliwie
sam przez się żyjąc) żądasz jakmiarzakmiarzjakmiarz chciwie
być miłowany i chcesz być chwalony?

[...]

4 Źródło: Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet II: Na one słowa Jopowe: Homo natus de muliere, brevi vivens tempore etc, [w:] Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku. Od Mikołaja Sępa Szarzyńskiego do Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993, s. 50.

Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet V: O nietrwałej miłości rzeczy świata tego

I nie miłować ciężko, i miłować
nędzna pociecha, gdy żądzą zwiedzione
myśli cukrującukrowaćcukrują nazbyt rzeczy one,
które i mienić, i muszą się psowaćmienić, i muszą się pasowaćmienić, i muszą się psować.

Komu tak będzie dostatkiemdostatkiemdostatkiem smakować
złoto, sceptrsceptrsceptr, sława, rozkosz i stworzone
piękne oblicze, by tym nasycone
i mógł mieć serce, i trwóg się warowaćtrwóg się warowaćtrwóg się warować?

Miłość jest własny bieg bycia naszegoMiłość jest własny bieg bycia naszegoMiłość jest własny bieg bycia naszego
ale z żywiołów utworzone ciałoz żywiołów utworzone ciałoz żywiołów utworzone ciało –
to chwaląc, co zna początku równegoco zna początku równegoco zna początku równego –
zawodzi duszę, której wszystko mało,

gdy Ciebie, wiecznej i prawejprawejprawej piękności
samej nie widzi – celu swej miłości.

C6 Źródło: Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet V: O nietrwałej miłości rzeczy świata tego, [w:] Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku. Od Mikołaja Sępa Szarzyńskiego do Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993, s. 51–52.

Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet III: Do naświętszej Panny

Panno bezrównabezrównabezrówna, stanu człowieczego
wtóra ozdobostanu człowieczego / wtóra ozdobaozdobo, nie psowała w której
pokora serca ni godność pokorynie psowała […] pokorypokory,
przedziwna Matko Stworzyciela swego!

[...]

Tyś jest dusz naszych jak księżycjak księżycjak księżyc prawdziwy,
w którym wiecznego baczymybaczymybaczymy promienie
miłosierdzia, gdy na nas grzech straszliwy
przywodzi smutnej nocy ciężkie cienie.

[...]

C4 Źródło: Mikołaj Sęp Szarzyński, Sonet III: Do naświętszej Panny, [w:] Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku. Od Mikołaja Sępa Szarzyńskiego do Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993, s. 50–51.