Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R1WLDHCB1aZyB1

Ćwiczenie 1

R1SmCmThXpGiq1

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie 3

Uczeń badał odczyn roztworu wodnego nieznanej substancji (roztwór $X$ ). W jednej z prób, do badania odczynu wykorzystał wodny roztwór oranżu metylowego. Po wprowadzeniu kilku kropel wspomnianego roztworu oranżu metylowego do roztworu badanego, uczeń zaobserwował, że oranż metylowy zmienił zabarwienie na czerwone.

Na podstawie opisu doświadczenia przeprowadzonego przez ucznia oceń, które z poniższych stwierdzeń prawidłowo charakteryzują badany roztwór $X$ . Zaznacz wszystkie poprawne stwierdzenia.

R1ZB30GvrkRma

Ćwiczenie 4

Zaproponuj doświadczalny sposób odróżnienia próbek dwóch białych substancji stałych: chlorku glinu i chlorku potasu. Załóż, że masz do dyspozycji wyłącznie odpowiednie szkło laboratoryjne, wodę destylowaną oraz uniwersalne papierki wskaźnikowe (zdjęcie opakowania uniwersalnych papierków wskaźnikowych, które możesz wykorzystać, znajduje się poniżej).

R1ISvyCxKqELH

Ilustracja przedstawiająca rolkę z nawiniętym papierkiem wskaźnikowym. Na wierzchu rolki skala pH od jednego do czternastu. Swoisty kolor papierka jest żółty. Od pH równego 14 zaznaczonego po lewej stronie, przy którym papierek barwi się na granatowo, dalej, idąc w prawo, pH równe dwanaście dla koloru niebieskiego. Dla koloru jasnoniebieskiego pH wynoszące dziesięć, dla ciemnozielonego pH równe dziewięć, dalej dla jasnozielonego pH wynoszące osiem. Dla pH równego siedem papierek zachowuje swoistą barwę, to jest żółtą. Następnie dla pH równego sześć barwi się na ciemnożółty kolor, przechodząc coraz bardziej w prawą stronę, dla pH pięć przyjmuje zabarwienie jasnopomarańczowe, dla pH cztery pomarańczowe, dla pH trzy ciemnopomarańczowe, dla pH równego dwa czerwone i wreszcie najbardziej po prawo dla pH wynoszącego jeden barwa ciemnoczerwona. — Ilustracja przedstawiająca barwy uniwersalnego papierka wskaźnikowego w zależności od $pH$ badanego roztworu.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Słuszność proponowanego postępowania uzasadnij pisząc odpowiednie równanie reakcji.

RsisIMuiFhYI2

R1MuFvNfWzQXB

W pierwszym etapie doświadczenia należy przygotować wodne roztwory badanych substancji (rozpuszczając próbkę każdej z nich z osobna w wodzie destylowanej). Następnie kroplę każdego z otrzymanych roztworów należy nanieść na uniwersalny papierek wskaźnikowy i porównać zaobserwowaną barwę papierka ze skalą barw na jego opakowaniu. W przypadku jednego z badanych roztworów uniwersalny papierek wskaźnikowy pozostanie żółty, a w przypadku drugiego – zmieni zabarwienie na pomarańczowe (pomarańczowoczerwone).

Uniwersalny papierek wskaźnikowy pozostanie żółty w przypadku wodnego roztworu chlorku potasu. Odczyn tego roztworu jest obojętny (chlorek potasu, jako sól pochodząca od mocnej zasady i mocnego kwasu, nie ulega hydrolizie).

W wodnym roztworze chlorku glinu, uniwersalny papierek wskaźnikowy zmieni zabarwienie na pomarańczowe (czerwonopomarańczowe), ponieważ roztwór ten ma odczyn kwasowy. Chlorek glinu, jako sól pochodząca od słabej zasady i mocnego kwasu, ulega hydrolizie kationowej:

{Al}^{3 +} + 6 H_{2} O \to 3 H_{3} O^{+} + Al {(OH)}_{3}

Ćwiczenie 5

Do wodnego roztworu amoniaku od stężeniu $1 \frac{mol}{{dm}^{3}}$ (do tzw. wody amoniakalnej) dodano kilka kropel alkoholowego roztworu fenoloftaleiny.

Na podstawie powyższej informacji odpowiedz na poniższe pytania.

RZIX3mU5IJ6uk

Roztwór ma barwę malinową.
Woda amoniakalna ma odczyn zasadowy.
Amoniak ( ${NH}_{3}$ ) nie jest zasadą według teorii Arrheniusa. Jego cząsteczka nie może odszczepiać anionu ${OH}^{-}$ . Według teorii Brønsteda-Lowry'ego amoniak jest zasadą, ponieważ może przyjąć proton. Według teorii Lewisa amoniak również jest zasadą, ponieważ może być donorem pary elektronowej.

211

Ćwiczenie 6

W dwóch nieopisanych probówkach znajdują się następujące roztwory:

${HCl}_{(aq)}$ ,
${NaOH}_{(aq)}$ .

W trzeciej, również nieopisanej probówce, znajduje się woda destylowana.

Jak przy pomocy uniwersalnego papierka wskaźnikowego można rozróżnić zawartości wszystkich $3$ probówek? Zaprojektuj odpowiednie doświadczenie, narysuj schematyczny rysunek, podaj obserwacje i wnioski wraz z równaniami reakcji.

R10uwAnIATa8s

R196IqyFLKL4Y

Zastanów się jaki odczyn mają woda destylowana oraz wodne roztwory $NaOH$ i $HCl$ . Możesz skorzystać ze skali barw zamieszczonej na opakowaniu uniwersalnych papierków wskaźnikowych.

RLv8O64aVUix2

Obserwacje: W jednej z probówek papierek barwi się na niebiesko, w innej na czerwono, a w kolejnej nie zmienia swojej barwy.

R1PRjM2Bc1pIm

Ilustracja przedstawiająca trzy probówki opisane numerami: jeden, dwa, trzy, w których znajdują się badane roztwory. W probówkach umieszczono kawałki papierków wskaźnikowych. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zmiana barwy papierka wskaźnikowego	z żółtej na niebieską	z żółtej na czerwoną	brak zmiany
Oznacza to, że w probówce znajduje się	roztwór $KOH$	roztwór $HCl$	woda
Równanie reakcji	$KOH \overset{H_{2} O}{\to} K^{+} + {OH}^{-}$	$HCl + H_{2} O \to H_{3} O^{+} + {Cl}^{-}$	brak reakcji

311

Ćwiczenie 7

W trzech probówkach znajdują się wodne roztwory węglanu sodu, chlorku amonu i azotanu( $V$ ) sodu o stężeniu $1 \frac{mol}{{dm}^{3}}$ każdy. Zbadano odczyn każdego z roztworów. Uzupełnij poniższą tabelę wpisując do niej odpowiednie informacje oraz ewentualne równania reakcji hydrolizy. Czy wszystkie sole w roztworze wodnym hydrolizują? Wstaw znak „-”, jeśli reakcja hydrolizy nie zachodzi.

Informacja o roztworze soli	Probówka 1	Probówka 2	Probówka 3
Barwa uniwersalnego papierka wskaźnikowego	żółta	czerwona (czerwonopomarańczowa)	niebieska
Wzór sumaryczny substancji			${Na}_{2} {CO}_{3}$
Barwa roztworu z dodatkiem fenoloftaleiny
Odczyn roztworu
Równanie reakcji hydrolizy

R4Go5Cxbtjsxo

R1WGNg2FhC7ir

Informacja o roztworze soli	Probówka 1	Probówka 2	Probówka 3
Barwa uniwersalnego papierka wskaźnikowego	żółta	czerwona	niebieska
Wzór sumaryczny substancji	${NaNO}_{3}$	${NH}_{4} Cl$	${Na}_{2} {CO}_{3}$
Barwa roztworu z dodatkiem fenoloftaleiny	bezbarwna	bezbarwna	malinowa
Odczyn roztworu	obojętny	kwasowy	zasadowy
Równanie rakcji hydrolizy	-	${NH}_{4}^{+} + H_{2} O ⇄ {NH}_{3} + H_{3} O^{+}$	${CO}_{3}^{2 -} + H_{2} O ⇄ {HCO}_{3}^{-} + {OH}^{-}$

Ćwiczenie 8

W probówce umieszczono $0,1$ mola wodorotlenku glinu, a następnie dodano $300 {cm}^{3}$ kwasu solnego o stężeniu $1 \frac{mol}{{dm}^{3}}$ . Po reakcji sprawdzono odczyn roztworu za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego. Opisz przewidywane obserwacje, wyciągnij odpowiednie wnioski oraz uzasadnij je, zapisując równania reakcji w formie jonowej skróconej.

R12Ek4iycQ1S1

R4GTwAcwxtnrk

Obserwacje: Po wprowadzeniu kwasu solnego do $Al {(OH)}_{3}$ nastąpiło roztworzenie wodorotlenku glinu. Uzyskany roztwór jest bezbarwny, a uniwersalny papierek wskaźnikowy zmienił zabarwienie z żółtego na czerwone.

Wnioski: Zaszła reakcja pomiędzy kwasem solnym i wodorotlenkiem glinu.

Al {(OH)}_{3} + 3 H_{3} O^{+} \to {Al}^{3 +} + 6 H_{2} O

Liczba moli $HCl$ w roztworze wynosi:

0,3 {dm}^{3} \cdot 1 \frac{mol}{{dm}^{3}} = 0,3 mol

Z równania reakcji wynika, że $1$ mol $Al {(OH)}_{3}$ reaguje z $3$ molami $HCl$ . Do reakcji użyto $0,1$ mola $Al {(OH)}_{3}$ i $0,3$ mola $HCl$ , czyli ilości stechiometryczne, tzn. obydwa substraty przereagowały całkowicie. Otrzymany roztwór chlorku glinu ( ${AlCl}_{3}$ ) ma odczyn kwasowy, ponieważ ta sól ulega hydrolizie kationowej:

{Al}^{3 +} + 6 H_{2} O ⇄ Al {(OH)}_{3} + 3 H_{3} O^{+}

Wirtualne laboratorium – S

Dla nauczyciela