Sprawdź się
Uporządkuj rodzaje plechy porostów w kolejności od tych najbardziej odpornych na stężenie tlenków siarki w powietrzu do tych najbardziej na nie wrażliwych.
- listkowata
- skorupiasta
- krzaczkowata
- nitkowata
Wybierz i zaznacz właściwe stwierdzenia.
Porosty mają niewielkie wymagania środowiskowe i często zajmują siedliska, w których brakuje roślinności, co czyni je {#organizmami pionierskimi}{bioindykatorami}. Na podstawie obecności poszczególnych gatunków porostów można ocenić poziom zanieczyszczenia powietrza, dlatego porosty są {organizmami pionierskimi}{#bioindykatorami}.
Gatunek porostu | Wymagania dotyczące zawartości związków | Wrażliwość na związki siarki w powietrzu |
|---|---|---|
Collema nigrescens | oligotrof | średnio wrażliwy |
Collema subflaccidum | oligotrof | bardzo wrażliwy |
Crespoa crozalisiana | eutotrof | mało wrażliwy |
Evernia mesomorpha | oligotrof | bardzo wrażliwy |
Flavoparmelia baltimorensis | eutotrof | mało wrażliwy |
Flavoparmelia caperata | eutotrof | mało wrażliwy |
Flavopunctelia flaventior | mezotrof | bardzo wrażliwy |
Flavopunctelia soredica | mezotrof | bardzo wrażliwy |
Heterodermia albicans | eutotrof | mało wrażliwy |
Heterodermia casarettiana | eutotrof | mało wrażliwy |
Heterodermia granulifera | eutotrof | mało wrażliwy |
Heterodermia hypoleuca | eutotrof | mało wrażliwy |
Heterodermia obscurata | eutotrof | mało wrażliwy |
Heterodermia speciosa | mezotrof | bardzo wrażliwy |
Powyższa tabela przedstawia wymagania dotyczące zawartości związków azotowych w powietrzu oraz wrażliwość na związki siarki w powietrzu dla 14. gatunków porostów występujących na terenie wschodniej części Stanów Zjednoczonych.
Gatunek opisany jako oligotrof wymaga od 0,5 do 4,2 kg azotu (w formie przyswajalnej) na hektar w skali roku. Zarówno powyżej, jak i poniżej podanego przedziału, porosty oznaczone jako oligotrofy, nie występują. Dla mezotrofów i eutrofów przedziały te wynoszą odpowiednio: 4,3‑8 i 8,1‑17.
Tolerancja na związki siarki w powietrzu wyrażana jest w tych samych jednostkach i wynosi dla:
- bardzo wrażliwych – 0,5‑4,2
- średnio wrażliwych – 4,3‑8
- mało wrażliwych – 8,1‑32
Indeks górny Źródło: http://gis.nacse.org/lichenair/?page=e_sensitivity Indeks górny koniecŹródło: http://gis.nacse.org/lichenair/?page=e_sensitivity
Na podstawie powyższych informacji i własnej wiedzy, oceń poniższe zdania jako prawdziwe lub fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Każdy z opisanych gatunków porostów wykazuje identyczną wrażliwość na zawartość związków azotu i siarki w powietrzu. | □ | □ |
| Gatunki tolerujące dużą zawartość związków azotu w powietrzu, wykazują też sporą tolerancję na związki siarki. | □ | □ |
| Tolerancja porostów na zawartość związków azotu i siarki w powietrzu jest cechą charakterystyczną dla danego rodzaju. | □ | □ |
| Oba opisane gatunki z rodzaju Collema, mogą występować w tym samym siedlisku. | □ | □ |
Na podstawie informacji do zadania 3. i własnej wiedzy, przyporządkuj odpowiednie gatunki do warunków środowiskowych, w jakich mogą funkcjonować.
<em><span lang="la">Heterodermia speciosa</span></em>, <em><span lang="la">Flavopunctelia flaventior</span></em>, <em><span lang="la">Flavopunctelia soredica</span></em>, <em><span lang="la">Collema nigrescens</span></em>
| zawartość związków siarki w powietrzu – 2,4 kg/ha/rok i zawartość związków azotu – 5,6 kg/ha/rok | |
|---|---|
| zawartość związków siarki w powietrzu – 7,1 kg/ha/rok i zawartość związków azotu – 2 kg/ha/rok |
Pierwiastek | Flavoparmelia caperata | Xanthoria parietina | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba zbadanych okazów | Średnia zawartość pierwiastka [ug/g suchej masy porostu] | Przedział zawartości pierwiastka w badanych okazach [ug/g suchej masy porostu] | Liczba zbadanych okazów | Średnia zawartość pierwiastka [ug/g suchej masy porostu] | Przedział zawartości pierwiastka w badanych okazach [ug/g suchej masy porostu] | |
Al | 244 | 348 | 110‑4224 | 58 | 605 | 150‑3408 |
Cu | 321 | 7,38 | 2,5‑78,29 | 98 | 5,48 | 3,2‑19,27 |
Zn | 321 | 47,3 | 17,7‑330,8 | 98 | 25,6 | 13‑168 |
TI | 184 | 41,8 | 0,3‑309 | 42 | 48,9 | 15,2‑262 |
Indeks górny Źródło: E. Cecconi i wsp., New Interpretative Scales for Lichen Bioaccumulation Data: The Italian Proposal; Atmosphere; 2019 Indeks górny koniecŹródło: E. Cecconi i wsp., New Interpretative Scales for Lichen Bioaccumulation Data: The Italian Proposal; Atmosphere; 2019
Powyższa tabela przedstawia wyniki wieloletnich badań, przeprowadzonych przez grupę włoskich naukowców. Badali oni bioakumulację kilku pierwiastków u dwóch gatunków porostów, lokalnie występujących na ścianach, drzewach i kamieniach. We wstępie do artykułu, naukowcy podkreślają jak istotne mogą okazać się ich badania w kontekście planowania wykorzystania danych terenów do różnych celów.
Na podstawie powyższych zdjęć, oceń jaki rodzaj plechy posiadają badane gatunki porostów. Właściwa odpowiedź wybierz z poniższych.
- plecha listkowata
- krzaczkowata
- skorupiasta
Zaznacz, jaki wniosek możemy wyciągnąć na podstawie wyników zaprezentowanych w tabeli do ćwiczenia 5.
- Oba badane gatunki akumulują najwięcej glinu (Al), co świadczy o zanieczyszczeniu środowiska tym pierwiastkiem.
- Złotorost ścienny jest gatunkiem mniej odpornym na toksyczne metale niż żółtlica chropowata.
- Środowisko życia badanych porostów jest w największym stopniu (spośród badanych pierwiastków) zanieczyszczone miedzią (Cu).
- O średnim zanieczyszczeniu danego terenu najlepiej świadczą minima i maksima przedziałów zawartości pierwiastków w suchej masie badanych gatunków porostów.